UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wstawiać

Chronologizacja

1415, SStp

Pochodzenie

Zob. stawiać , stawić się

1. kwiaty do wazonu

Definicja

umieszczać w czymś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

wstawiać drzwi, szyby, zęby; obrazek, przypisy, tabelę, wykres (do tekstu); kolumny, wiersze (do tabeli)
wstawiać coś do lodówki, do pieca, do piekarnika; do dokumentu, do tekstu
wstawiać w okna, w odpowiednie miejsce, w puste pola

Cytaty

	Nowe okna wstawiano głównie tam, gdzie zachodziła taka konieczność i gdzie zamontowano podzielniki ciepła. źródło: NKJP: Beata Janczarska: Poradnik konsumenta, Gazeta Miejska, 2000, nr 5
	A potem zaczęła przecierać talerze stojące na kuchni i wstawiała do kredensu. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008
	Odkrycia dokonał dopiero w archiwum, kiedy wstawiał akta na miejsce. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Na środku ustawiano duży stół, który w razie potrzeby można było jeszcze powiększyć, wstawiając w środek dodatkowe deski. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004
	Ktoś zabrał w każdym z tych przysłów jedno słowo, wstawiając w zamian inne. Czy możesz zaprowadzić tu porządek i przywrócić właściwe słowa? źródło: NKJP: Jolanta Gajda: ABC Mądrego Rodzica: Skuteczna nauka ortografii, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawiam	wstawiamy
2 os.	wstawiasz	wstawiacie
3 os.	wstawia	wstawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałem +(e)m wstawiał	wstawiałam +(e)m wstawiała	wstawiałom +(e)m wstawiało	wstawialiśmy +(e)śmy wstawiali	wstawiałyśmy +(e)śmy wstawiały
2 os.	wstawiałeś +(e)ś wstawiał	wstawiałaś +(e)ś wstawiała	wstawiałoś +(e)ś wstawiało	wstawialiście +(e)ście wstawiali	wstawiałyście +(e)ście wstawiały
3 os.	wstawiał	wstawiała	wstawiało	wstawiali	wstawiały

bezosobnik: wstawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wstawiał będę wstawiać	będę wstawiała będę wstawiać	będę wstawiało będę wstawiać	będziemy wstawiali będziemy wstawiać	będziemy wstawiały będziemy wstawiać
2 os.	będziesz wstawiał będziesz wstawiać	będziesz wstawiała będziesz wstawiać	będziesz wstawiało będziesz wstawiać	będziecie wstawiali będziecie wstawiać	będziecie wstawiały będziecie wstawiać
3 os.	będzie wstawiał będzie wstawiać	będzie wstawiała będzie wstawiać	będzie wstawiało będzie wstawiać	będą wstawiali będą wstawiać	będą wstawiały będą wstawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawiajmy
2 os.	wstawiaj	wstawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałbym bym wstawiał	wstawiałabym bym wstawiała	wstawiałobym bym wstawiało	wstawialibyśmy byśmy wstawiali	wstawiałybyśmy byśmy wstawiały
2 os.	wstawiałbyś byś wstawiał	wstawiałabyś byś wstawiała	wstawiałobyś byś wstawiało	wstawialibyście byście wstawiali	wstawiałybyście byście wstawiały
3 os.	wstawiałby by wstawiał	wstawiałaby by wstawiała	wstawiałoby by wstawiało	wstawialiby by wstawiali	wstawiałyby by wstawiały

bezosobnik: wstawiano by

bezokolicznik: wstawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wstawiając

gerundium: wstawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawianie	wstawiania
D.	wstawiania	wstawiań
C.	wstawianiu	wstawianiom
B.	wstawianie	wstawiania
N.	wstawianiem	wstawianiami
Ms.	wstawianiu	wstawianiach
W.	wstawianie	wstawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wstawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiająca
D.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającej
C.	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającej
B.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiający	wstawiające	wstawiającą
N.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającą
Ms.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiające
D.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających
C.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym
B.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiające
N.	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi
Ms.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiany	wstawiany	wstawiany	wstawiane	wstawiana
D.	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianej
C.	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianej
B.	wstawianego	wstawianego	wstawiany	wstawiane	wstawianą
N.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianą
Ms.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiani	wstawiani	wstawiane	wstawiane
D.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych
C.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym
B.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawiane
N.	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi
Ms.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych

odpowiednik aspektowy: wstawić

Składnia

Rz_osobowy

wstawiać

CO + (GDZIE)

2. wodę

Definicja

napełniwszy naczynie, stawiać je na ogniu w celu przygotowania potrawy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

wstawiać wodę (na herbatę)

Cytaty

Przyjeżdżamy do mnie. Wstawiam wodę, robię kawę. On smaży pstrąga.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005

Mała chwila relaksu i zaraz idę wstawiać obiad.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawiam	wstawiamy
2 os.	wstawiasz	wstawiacie
3 os.	wstawia	wstawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałem +(e)m wstawiał	wstawiałam +(e)m wstawiała	wstawiałom +(e)m wstawiało	wstawialiśmy +(e)śmy wstawiali	wstawiałyśmy +(e)śmy wstawiały
2 os.	wstawiałeś +(e)ś wstawiał	wstawiałaś +(e)ś wstawiała	wstawiałoś +(e)ś wstawiało	wstawialiście +(e)ście wstawiali	wstawiałyście +(e)ście wstawiały
3 os.	wstawiał	wstawiała	wstawiało	wstawiali	wstawiały

bezosobnik: wstawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wstawiał będę wstawiać	będę wstawiała będę wstawiać	będę wstawiało będę wstawiać	będziemy wstawiali będziemy wstawiać	będziemy wstawiały będziemy wstawiać
2 os.	będziesz wstawiał będziesz wstawiać	będziesz wstawiała będziesz wstawiać	będziesz wstawiało będziesz wstawiać	będziecie wstawiali będziecie wstawiać	będziecie wstawiały będziecie wstawiać
3 os.	będzie wstawiał będzie wstawiać	będzie wstawiała będzie wstawiać	będzie wstawiało będzie wstawiać	będą wstawiali będą wstawiać	będą wstawiały będą wstawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawiajmy
2 os.	wstawiaj	wstawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałbym bym wstawiał	wstawiałabym bym wstawiała	wstawiałobym bym wstawiało	wstawialibyśmy byśmy wstawiali	wstawiałybyśmy byśmy wstawiały
2 os.	wstawiałbyś byś wstawiał	wstawiałabyś byś wstawiała	wstawiałobyś byś wstawiało	wstawialibyście byście wstawiali	wstawiałybyście byście wstawiały
3 os.	wstawiałby by wstawiał	wstawiałaby by wstawiała	wstawiałoby by wstawiało	wstawialiby by wstawiali	wstawiałyby by wstawiały

bezosobnik: wstawiano by

bezokolicznik: wstawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wstawiając

gerundium: wstawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawianie	wstawiania
D.	wstawiania	wstawiań
C.	wstawianiu	wstawianiom
B.	wstawianie	wstawiania
N.	wstawianiem	wstawianiami
Ms.	wstawianiu	wstawianiach
W.	wstawianie	wstawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wstawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiająca
D.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającej
C.	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającej
B.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiający	wstawiające	wstawiającą
N.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającą
Ms.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiające
D.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających
C.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym
B.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiające
N.	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi
Ms.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiany	wstawiany	wstawiany	wstawiane	wstawiana
D.	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianej
C.	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianej
B.	wstawianego	wstawianego	wstawiany	wstawiane	wstawianą
N.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianą
Ms.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiani	wstawiani	wstawiane	wstawiane
D.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych
C.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym
B.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawiane
N.	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi
Ms.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych

odpowiednik aspektowy: wstawić

Składnia

Rz_osobowy

wstawiać

3. gadkę

Definicja

pot.

mówić coś nieprawdziwego lub bez sensu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

wstawiać kit

Cytaty

Filozof. Mowę wstawia. Nie trzeba akademii.

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1993

Mów, ile chcesz, jak nie chcesz, nie mów, ale kitu mi nie wstawiaj.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawiam	wstawiamy
2 os.	wstawiasz	wstawiacie
3 os.	wstawia	wstawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałem +(e)m wstawiał	wstawiałam +(e)m wstawiała	wstawiałom +(e)m wstawiało	wstawialiśmy +(e)śmy wstawiali	wstawiałyśmy +(e)śmy wstawiały
2 os.	wstawiałeś +(e)ś wstawiał	wstawiałaś +(e)ś wstawiała	wstawiałoś +(e)ś wstawiało	wstawialiście +(e)ście wstawiali	wstawiałyście +(e)ście wstawiały
3 os.	wstawiał	wstawiała	wstawiało	wstawiali	wstawiały

bezosobnik: wstawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wstawiał będę wstawiać	będę wstawiała będę wstawiać	będę wstawiało będę wstawiać	będziemy wstawiali będziemy wstawiać	będziemy wstawiały będziemy wstawiać
2 os.	będziesz wstawiał będziesz wstawiać	będziesz wstawiała będziesz wstawiać	będziesz wstawiało będziesz wstawiać	będziecie wstawiali będziecie wstawiać	będziecie wstawiały będziecie wstawiać
3 os.	będzie wstawiał będzie wstawiać	będzie wstawiała będzie wstawiać	będzie wstawiało będzie wstawiać	będą wstawiali będą wstawiać	będą wstawiały będą wstawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawiajmy
2 os.	wstawiaj	wstawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiałbym bym wstawiał	wstawiałabym bym wstawiała	wstawiałobym bym wstawiało	wstawialibyśmy byśmy wstawiali	wstawiałybyśmy byśmy wstawiały
2 os.	wstawiałbyś byś wstawiał	wstawiałabyś byś wstawiała	wstawiałobyś byś wstawiało	wstawialibyście byście wstawiali	wstawiałybyście byście wstawiały
3 os.	wstawiałby by wstawiał	wstawiałaby by wstawiała	wstawiałoby by wstawiało	wstawialiby by wstawiali	wstawiałyby by wstawiały

bezosobnik: wstawiano by

bezokolicznik: wstawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wstawiając

gerundium: wstawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawianie	wstawiania
D.	wstawiania	wstawiań
C.	wstawianiu	wstawianiom
B.	wstawianie	wstawiania
N.	wstawianiem	wstawianiami
Ms.	wstawianiu	wstawianiach
W.	wstawianie	wstawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wstawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiająca
D.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającego	wstawiającej
C.	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającemu	wstawiającej
B.	wstawiającego	wstawiającego	wstawiający	wstawiające	wstawiającą
N.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającą
Ms.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiający	wstawiający	wstawiające	wstawiające
D.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających
C.	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym	wstawiającym
B.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiające
N.	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi	wstawiającymi
Ms.	wstawiających	wstawiających	wstawiających	wstawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiany	wstawiany	wstawiany	wstawiane	wstawiana
D.	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianego	wstawianej
C.	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianemu	wstawianej
B.	wstawianego	wstawianego	wstawiany	wstawiane	wstawianą
N.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianą
Ms.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawiani	wstawiani	wstawiane	wstawiane
D.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych
C.	wstawianym	wstawianym	wstawianym	wstawianym
B.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawiane
N.	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi	wstawianymi
Ms.	wstawianych	wstawianych	wstawianych	wstawianych

odpowiednik aspektowy: wstawić

Składnia

Rz_osobowy

wstawiać

(KOMU) + CO

Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2014