UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odchylić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. chylić

1. firankę

Definicja

spowodować, że coś zmieniło położenie w ten sposób, że jeden z końców lub boków znalazł się dalej, niż był wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • odchylić firankę, kołdrę, kurtynę, połę czegoś, zasłonę
  • odchylić ręką
  • odchylić lekko, ostrożnie, trochę

Cytaty

Ostrożnie odchylił gałęzie, wstrzymując oddech.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Przysiadł koło mnie i odchylił połę płaszcza.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1995

Andreas lekko odchylił kołdrę: sam zajmował dużo mniej miejsca niż tamten chory ćwok.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odchylę
odchylimy
2 os. odchylisz
odchylicie
3 os. odchyli
odchylą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odchyliłem
+(e)m odchylił
odchyliłam
+(e)m odchyliła
odchyliłom
+(e)m odchyliło
odchyliliśmy
+(e)śmy odchylili
odchyliłyśmy
+(e)śmy odchyliły
2 os. odchyliłeś
+(e)ś odchylił
odchyliłaś
+(e)ś odchyliła
odchyliłoś
+(e)ś odchyliło
odchyliliście
+(e)ście odchylili
odchyliłyście
+(e)ście odchyliły
3 os. odchylił
odchyliła
odchyliło
odchylili
odchyliły

bezosobnik: odchylono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odchylmy
2 os. odchyl
odchylcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odchyliłbym
bym odchylił
odchyliłabym
bym odchyliła
odchyliłobym
bym odchyliło
odchylilibyśmy
byśmy odchylili
odchyliłybyśmy
byśmy odchyliły
2 os. odchyliłbyś
byś odchylił
odchyliłabyś
byś odchyliła
odchyliłobyś
byś odchyliło
odchylilibyście
byście odchylili
odchyliłybyście
byście odchyliły
3 os. odchyliłby
by odchylił
odchyliłaby
by odchyliła
odchyliłoby
by odchyliło
odchyliliby
by odchylili
odchyliłyby
by odchyliły

bezosobnik: odchylono by

bezokolicznik: odchylić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odchyliwszy

gerundium: odchylenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odchylenie
odchylenia
D. odchylenia
odchyleń
C. odchyleniu
odchyleniom
B. odchylenie
odchylenia
N. odchyleniem
odchyleniami
Ms. odchyleniu
odchyleniach
W. odchylenie
odchylenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odchylony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odchylony
odchylony
odchylony
odchylone
odchylona
D. odchylonego
odchylonego
odchylonego
odchylonego
odchylonej
C. odchylonemu
odchylonemu
odchylonemu
odchylonemu
odchylonej
B. odchylonego
odchylonego
odchylony
odchylone
odchyloną
N. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchyloną
Ms. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odchyleni
odchyleni
odchylone
odchylone
D. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylonych
C. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
B. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylone
N. odchylonymi
odchylonymi
odchylonymi
odchylonymi
Ms. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylonych

odpowiednik aspektowy: odchylać

Składnia

bez ograniczeń + odchylić +
CO

2. od pionu

Definicja

spowodować, że coś straciło swoje ustawienie pionowe i oddaliło się od czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

  • odchylić głowę, oparcie czegoś, tułów
  • odchylić do tyłu
  • odchylić od pionu
  • odchylić w tył

Cytaty

Usiadł obok dziewczyny. Odchylił głowę, przymykając oczy.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

[...] odchylił swe potężne ciało na krześle i założył ręce za szyję.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Leżał spokojnie, z głową odchyloną w stronę okna.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odchylę
odchylimy
2 os. odchylisz
odchylicie
3 os. odchyli
odchylą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odchyliłem
+(e)m odchylił
odchyliłam
+(e)m odchyliła
odchyliłom
+(e)m odchyliło
odchyliliśmy
+(e)śmy odchylili
odchyliłyśmy
+(e)śmy odchyliły
2 os. odchyliłeś
+(e)ś odchylił
odchyliłaś
+(e)ś odchyliła
odchyliłoś
+(e)ś odchyliło
odchyliliście
+(e)ście odchylili
odchyliłyście
+(e)ście odchyliły
3 os. odchylił
odchyliła
odchyliło
odchylili
odchyliły

bezosobnik: odchylono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odchylmy
2 os. odchyl
odchylcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odchyliłbym
bym odchylił
odchyliłabym
bym odchyliła
odchyliłobym
bym odchyliło
odchylilibyśmy
byśmy odchylili
odchyliłybyśmy
byśmy odchyliły
2 os. odchyliłbyś
byś odchylił
odchyliłabyś
byś odchyliła
odchyliłobyś
byś odchyliło
odchylilibyście
byście odchylili
odchyliłybyście
byście odchyliły
3 os. odchyliłby
by odchylił
odchyliłaby
by odchyliła
odchyliłoby
by odchyliło
odchyliliby
by odchylili
odchyliłyby
by odchyliły

bezosobnik: odchylono by

bezokolicznik: odchylić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odchyliwszy

gerundium: odchylenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odchylenie
odchylenia
D. odchylenia
odchyleń
C. odchyleniu
odchyleniom
B. odchylenie
odchylenia
N. odchyleniem
odchyleniami
Ms. odchyleniu
odchyleniach
W. odchylenie
odchylenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odchylony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odchylony
odchylony
odchylony
odchylone
odchylona
D. odchylonego
odchylonego
odchylonego
odchylonego
odchylonej
C. odchylonemu
odchylonemu
odchylonemu
odchylonemu
odchylonej
B. odchylonego
odchylonego
odchylony
odchylone
odchyloną
N. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchyloną
Ms. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odchyleni
odchyleni
odchylone
odchylone
D. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylonych
C. odchylonym
odchylonym
odchylonym
odchylonym
B. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylone
N. odchylonymi
odchylonymi
odchylonymi
odchylonymi
Ms. odchylonych
odchylonych
odchylonych
odchylonych

odpowiednik aspektowy: odchylać

Składnia

bez ograniczeń + odchylić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 18.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj