Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *obvětjati 'przyrzekać, przyobiecywać'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- obiecać (Panu) Bogu, mamie, matce, ojcu; dziewczynie, kibicom, ludziom, mieszkańcom, nauczycielom, piłkarzom, Polakom, pracownikom, społeczeństwu, wyborcom, związkowcom
- obiecać dotację, materiał, nagrodę, pieniądze, podwyżkę, premię, prezent, samochód, telefon; posadę, pracę, zatrudnienie; interwencję, pomoc, spotkanie, wsparcie, współpracę, wyjazd; budowę, poprawę, remont, załatwienie, zwrot czegoś; wolność
- obiecany list
Cytaty
[...] strażacy obiecali nagrodę każdemu, kto złapie lub przynajmniej wskaże podejrzanego o dokonanie podpaleń. źródło: NKJP: ps: Pustynia w ogniu źródło, Trybuna Śląska, 2003-08-12 |
|
Wyróżnia go szczerość i serdeczność w odnoszeniu się do ludzi. Jeśli coś obieca, to dotrzyma słowa. źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007 |
|
Oba kraje obiecały pomóc Armenii. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005 |
|
Najpierw musi mi pani obiecać, że będzie pani dla mnie miła i dobra. źródło: NKJP: Stanisław Dygat, Jezioro Bodeńskie, 1946 |
|
- Przyjdziemy razem - obiecała babcia. źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
obiecam |
obiecamy |
|||
2 os. |
obiecasz |
obiecacie |
|||
3 os. |
obieca |
obiecają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obiecałem +(e)m obiecał |
obiecałam +(e)m obiecała |
obiecałom +(e)m obiecało |
obiecaliśmy +(e)śmy obiecali |
obiecałyśmy +(e)śmy obiecały |
2 os. |
obiecałeś +(e)ś obiecał |
obiecałaś +(e)ś obiecała |
obiecałoś +(e)ś obiecało |
obiecaliście +(e)ście obiecali |
obiecałyście +(e)ście obiecały |
3 os. |
obiecał |
obiecała |
obiecało |
obiecali |
obiecały |
bezosobnik: obiecano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
obiecajmy |
|
2 os. |
obiecaj |
obiecajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obiecałbym bym obiecał |
obiecałabym bym obiecała |
obiecałobym bym obiecało |
obiecalibyśmy byśmy obiecali |
obiecałybyśmy byśmy obiecały |
2 os. |
obiecałbyś byś obiecał |
obiecałabyś byś obiecała |
obiecałobyś byś obiecało |
obiecalibyście byście obiecali |
obiecałybyście byście obiecały |
3 os. |
obiecałby by obiecał |
obiecałaby by obiecała |
obiecałoby by obiecało |
obiecaliby by obiecali |
obiecałyby by obiecały |
bezosobnik: obiecano by
bezokolicznik: obiecać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
obiecawszy
gerundium: obiecanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | obiecanie |
obiecania |
D. | obiecania |
obiecań |
C. | obiecaniu |
obiecaniom |
B. | obiecanie |
obiecania |
N. | obiecaniem |
obiecaniami |
Ms. | obiecaniu |
obiecaniach |
W. | obiecanie |
obiecania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: obiecany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | obiecany |
obiecany |
obiecany |
obiecane |
obiecana |
D. | obiecanego |
obiecanego |
obiecanego |
obiecanego |
obiecanej |
C. | obiecanemu |
obiecanemu |
obiecanemu |
obiecanemu |
obiecanej |
B. | obiecanego |
obiecanego |
obiecany |
obiecane |
obiecaną |
N. | obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
obiecaną |
Ms. | obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
obiecanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | obiecani |
obiecani |
obiecane |
obiecane |
D. | obiecanych |
obiecanych |
obiecanych |
obiecanych |
C. | obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
obiecanym |
B. | obiecanych |
obiecanych |
obiecanych |
obiecane |
N. | obiecanymi |
obiecanymi |
obiecanymi |
obiecanymi |
Ms. | obiecanych |
obiecanych |
obiecanych |
obiecanych |
odpowiednik aspektowy: obiecywać
Składnia
Rzosobowy | + | obiecać | + |
(KOMU) +
CO
|
Rzosobowy | + | obiecać | + |
(KOMU) +
BEZOKOLICZNIK
|
Rzosobowy | + | obiecać | + |
(KOMU) +
że ZDANIE
|
Rzosobowy | + | obiecać | + |
(KOMU) +
MOWA WPROST
|