UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wysychać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. schnąć

1. ubranie

Definicja

stawać się suchym - pozbawionym wody

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

suszyć się

Połączenia

pranie; gardło, śluzówka; studnia wysycha; buty, ubrania wysychają
wysychać na słońcu, na wietrze

Cytaty

	Woda w dotknięciu jest gładka i śliska jak deszczówka. Piorę w niej rzeczy i myję głowę. Na ciepłym wietrze włosy wysychają mi pod rękami. źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005
	Zupa na stole stygła, ziemniaki robiły się gumowate, mięso wysychało. źródło: NKJP: Renata Radłowska: Nowohucka telenowela, 2008
	Wysychały pola, ginęło bydło. Miliony ludzi umierały z głodu. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004
	Aby skórka chleba nie odstawała, dobrze jest włożyć do piekarnika naczynie z wodą, z małym otworem, by woda mogła parować, a chleb nie wysychał podczas pieczenia. źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1993
	Zimno i brak dostatecznej ilości tłuszczu powoduje paskudne wysychanie i pękanie skóry. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysycham	wysychamy
2 os.	wysychasz	wysychacie
3 os.	wysycha	wysychają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałem +(e)m wysychał	wysychałam +(e)m wysychała	wysychałom +(e)m wysychało	wysychaliśmy +(e)śmy wysychali	wysychałyśmy +(e)śmy wysychały
2 os.	wysychałeś +(e)ś wysychał	wysychałaś +(e)ś wysychała	wysychałoś +(e)ś wysychało	wysychaliście +(e)ście wysychali	wysychałyście +(e)ście wysychały
3 os.	wysychał	wysychała	wysychało	wysychali	wysychały

bezosobnik: wysychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wysychał będę wysychać	będę wysychała będę wysychać	będę wysychało będę wysychać	będziemy wysychali będziemy wysychać	będziemy wysychały będziemy wysychać
2 os.	będziesz wysychał będziesz wysychać	będziesz wysychała będziesz wysychać	będziesz wysychało będziesz wysychać	będziecie wysychali będziecie wysychać	będziecie wysychały będziecie wysychać
3 os.	będzie wysychał będzie wysychać	będzie wysychała będzie wysychać	będzie wysychało będzie wysychać	będą wysychali będą wysychać	będą wysychały będą wysychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysychajmy
2 os.	wysychaj	wysychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałbym bym wysychał	wysychałabym bym wysychała	wysychałobym bym wysychało	wysychalibyśmy byśmy wysychali	wysychałybyśmy byśmy wysychały
2 os.	wysychałbyś byś wysychał	wysychałabyś byś wysychała	wysychałobyś byś wysychało	wysychalibyście byście wysychali	wysychałybyście byście wysychały
3 os.	wysychałby by wysychał	wysychałaby by wysychała	wysychałoby by wysychało	wysychaliby by wysychali	wysychałyby by wysychały

bezosobnik: wysychano by

bezokolicznik: wysychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wysychając

gerundium: wysychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysychanie	wysychania
D.	wysychania	wysychań
C.	wysychaniu	wysychaniom
B.	wysychanie	wysychania
N.	wysychaniem	wysychaniami
Ms.	wysychaniu	wysychaniach
W.	wysychanie	wysychania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wysychający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysychający	wysychający	wysychający	wysychające	wysychająca
D.	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającej
C.	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającej
B.	wysychającego	wysychającego	wysychający	wysychające	wysychającą
N.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającą
Ms.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysychający	wysychający	wysychające	wysychające
D.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających
C.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym
B.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychające
N.	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi
Ms.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających

odpowiednik aspektowy: wyschnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wysychać

2. woda

Definicja

wyparowywać z jakiegoś zbiornika lub wsiąkać w podłoże

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Połączenia

jezioro, staw, źródło; pot wysycha; kałuże wysychają

Cytaty

Na ścianie przy drzwiach pokoju tkwiła na gwoździu jak strażnik płaska, bladoczerwona miseczka z wodą święconą. Przy ostatnich upałach woda wysychała nieustannie.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Żyjemy w świecie deficytu wody, której już brakuje w wielu krajach dla zaspokojenia podstawowych potrzeb. [...] Wysychają rzeki i obniża się poziom wód gruntowych.

źródło: NKJP: Jan Maria Szymański: Ekologiczne skutki wzrostu demograficznego, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2006-12-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysycham	wysychamy
2 os.	wysychasz	wysychacie
3 os.	wysycha	wysychają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałem +(e)m wysychał	wysychałam +(e)m wysychała	wysychałom +(e)m wysychało	wysychaliśmy +(e)śmy wysychali	wysychałyśmy +(e)śmy wysychały
2 os.	wysychałeś +(e)ś wysychał	wysychałaś +(e)ś wysychała	wysychałoś +(e)ś wysychało	wysychaliście +(e)ście wysychali	wysychałyście +(e)ście wysychały
3 os.	wysychał	wysychała	wysychało	wysychali	wysychały

bezosobnik: wysychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wysychał będę wysychać	będę wysychała będę wysychać	będę wysychało będę wysychać	będziemy wysychali będziemy wysychać	będziemy wysychały będziemy wysychać
2 os.	będziesz wysychał będziesz wysychać	będziesz wysychała będziesz wysychać	będziesz wysychało będziesz wysychać	będziecie wysychali będziecie wysychać	będziecie wysychały będziecie wysychać
3 os.	będzie wysychał będzie wysychać	będzie wysychała będzie wysychać	będzie wysychało będzie wysychać	będą wysychali będą wysychać	będą wysychały będą wysychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysychajmy
2 os.	wysychaj	wysychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałbym bym wysychał	wysychałabym bym wysychała	wysychałobym bym wysychało	wysychalibyśmy byśmy wysychali	wysychałybyśmy byśmy wysychały
2 os.	wysychałbyś byś wysychał	wysychałabyś byś wysychała	wysychałobyś byś wysychało	wysychalibyście byście wysychali	wysychałybyście byście wysychały
3 os.	wysychałby by wysychał	wysychałaby by wysychała	wysychałoby by wysychało	wysychaliby by wysychali	wysychałyby by wysychały

bezosobnik: wysychano by

bezokolicznik: wysychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wysychając

gerundium: wysychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysychanie	wysychania
D.	wysychania	wysychań
C.	wysychaniu	wysychaniom
B.	wysychanie	wysychania
N.	wysychaniem	wysychaniami
Ms.	wysychaniu	wysychaniach
W.	wysychanie	wysychania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wysychający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysychający	wysychający	wysychający	wysychające	wysychająca
D.	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającej
C.	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającej
B.	wysychającego	wysychającego	wysychający	wysychające	wysychającą
N.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającą
Ms.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysychający	wysychający	wysychające	wysychające
D.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających
C.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym
B.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychające
N.	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi
Ms.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających

odpowiednik aspektowy: wyschnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wysychać

3. roślina

Definicja

obumierać z braku wody lub z powodu innych niesprzyjających warunków

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:

usychać

Cytaty

Zrozpaczony rolnik opowiada, że kwiaty fasoli wysychały i opadały, zanim zdążył się w nich zawiązać strąk.

źródło: NKJP: (MEK): Deszcz spóźnił się o miesiąc, Dziennik Bałtycki, 2006-08-18

Najbardziej bezpieczne cięcia oscylują w granicach od 10 do 20 procent. Nadgorliwość może skutkować śmiercią drzewa. Nie od razu. Roślina wysycha powoli. Czasem nawet trzy lata.

źródło: NKJP: Paweł Gołąb: Golą drzewa na łyso, Dziennik Łódzki, 2003-03-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysycham	wysychamy
2 os.	wysychasz	wysychacie
3 os.	wysycha	wysychają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałem +(e)m wysychał	wysychałam +(e)m wysychała	wysychałom +(e)m wysychało	wysychaliśmy +(e)śmy wysychali	wysychałyśmy +(e)śmy wysychały
2 os.	wysychałeś +(e)ś wysychał	wysychałaś +(e)ś wysychała	wysychałoś +(e)ś wysychało	wysychaliście +(e)ście wysychali	wysychałyście +(e)ście wysychały
3 os.	wysychał	wysychała	wysychało	wysychali	wysychały

bezosobnik: wysychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wysychał będę wysychać	będę wysychała będę wysychać	będę wysychało będę wysychać	będziemy wysychali będziemy wysychać	będziemy wysychały będziemy wysychać
2 os.	będziesz wysychał będziesz wysychać	będziesz wysychała będziesz wysychać	będziesz wysychało będziesz wysychać	będziecie wysychali będziecie wysychać	będziecie wysychały będziecie wysychać
3 os.	będzie wysychał będzie wysychać	będzie wysychała będzie wysychać	będzie wysychało będzie wysychać	będą wysychali będą wysychać	będą wysychały będą wysychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysychajmy
2 os.	wysychaj	wysychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałbym bym wysychał	wysychałabym bym wysychała	wysychałobym bym wysychało	wysychalibyśmy byśmy wysychali	wysychałybyśmy byśmy wysychały
2 os.	wysychałbyś byś wysychał	wysychałabyś byś wysychała	wysychałobyś byś wysychało	wysychalibyście byście wysychali	wysychałybyście byście wysychały
3 os.	wysychałby by wysychał	wysychałaby by wysychała	wysychałoby by wysychało	wysychaliby by wysychali	wysychałyby by wysychały

bezosobnik: wysychano by

bezokolicznik: wysychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wysychając

gerundium: wysychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysychanie	wysychania
D.	wysychania	wysychań
C.	wysychaniu	wysychaniom
B.	wysychanie	wysychania
N.	wysychaniem	wysychaniami
Ms.	wysychaniu	wysychaniach
W.	wysychanie	wysychania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wysychający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysychający	wysychający	wysychający	wysychające	wysychająca
D.	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającej
C.	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającej
B.	wysychającego	wysychającego	wysychający	wysychające	wysychającą
N.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającą
Ms.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysychający	wysychający	wysychające	wysychające
D.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających
C.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym
B.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychające
N.	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi
Ms.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających

odpowiednik aspektowy: wyschnąć

4. chudnąć

Definicja

stawać się coraz chudszym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

W Biafrze tak wysychali z głodu, że trupy na Nalewkach wyglądałyby przy nich jak ciała obżartuchów.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysycham	wysychamy
2 os.	wysychasz	wysychacie
3 os.	wysycha	wysychają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałem +(e)m wysychał	wysychałam +(e)m wysychała	wysychałom +(e)m wysychało	wysychaliśmy +(e)śmy wysychali	wysychałyśmy +(e)śmy wysychały
2 os.	wysychałeś +(e)ś wysychał	wysychałaś +(e)ś wysychała	wysychałoś +(e)ś wysychało	wysychaliście +(e)ście wysychali	wysychałyście +(e)ście wysychały
3 os.	wysychał	wysychała	wysychało	wysychali	wysychały

bezosobnik: wysychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wysychał będę wysychać	będę wysychała będę wysychać	będę wysychało będę wysychać	będziemy wysychali będziemy wysychać	będziemy wysychały będziemy wysychać
2 os.	będziesz wysychał będziesz wysychać	będziesz wysychała będziesz wysychać	będziesz wysychało będziesz wysychać	będziecie wysychali będziecie wysychać	będziecie wysychały będziecie wysychać
3 os.	będzie wysychał będzie wysychać	będzie wysychała będzie wysychać	będzie wysychało będzie wysychać	będą wysychali będą wysychać	będą wysychały będą wysychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysychajmy
2 os.	wysychaj	wysychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysychałbym bym wysychał	wysychałabym bym wysychała	wysychałobym bym wysychało	wysychalibyśmy byśmy wysychali	wysychałybyśmy byśmy wysychały
2 os.	wysychałbyś byś wysychał	wysychałabyś byś wysychała	wysychałobyś byś wysychało	wysychalibyście byście wysychali	wysychałybyście byście wysychały
3 os.	wysychałby by wysychał	wysychałaby by wysychała	wysychałoby by wysychało	wysychaliby by wysychali	wysychałyby by wysychały

bezosobnik: wysychano by

bezokolicznik: wysychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wysychając

gerundium: wysychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysychanie	wysychania
D.	wysychania	wysychań
C.	wysychaniu	wysychaniom
B.	wysychanie	wysychania
N.	wysychaniem	wysychaniami
Ms.	wysychaniu	wysychaniach
W.	wysychanie	wysychania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wysychający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysychający	wysychający	wysychający	wysychające	wysychająca
D.	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającego	wysychającej
C.	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającemu	wysychającej
B.	wysychającego	wysychającego	wysychający	wysychające	wysychającą
N.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającą
Ms.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysychający	wysychający	wysychające	wysychające
D.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających
C.	wysychającym	wysychającym	wysychającym	wysychającym
B.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychające
N.	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi	wysychającymi
Ms.	wysychających	wysychających	wysychających	wysychających

odpowiednik aspektowy: wyschnąć

Frazeologizmy

zasycha w gardle komuś
wysycha w gardle komuś

Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2017