UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chylić

Chronologizacja

XV w., Bańk

Pochodzenie

psł. *chyliti

Definicja

powodować, że coś traci swoje ustawienie pionowe i zaczyna się przynajmniej niektórymi częściami zbliżać do podłoża

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pochylać

Połączenia

  • wiatr chylił coś
  • chylić głowę, tułów; gałęzie, wierzchołki (drzew)
  • chylić do dołu, do przodu, do tyłu
  • chylić na bok
  • chylić w jakąś stronę
  • chylić mocno, nisko

Cytaty

- George Muski - przedstawił się, nisko chyląc głowę.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

Dwa pozostałe smoki wyginały długie szyje, to chyląc je w stronę Skrzydlatej, to znowu zbliżając do siebie nawzajem.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Po obu stronach alei ciągnęły się omszałe kamienne nagrobki, krzyże pokryte rudawą rdzą, inne drewniane, poczerniałe i chylące ku ziemi zbutwiałe ramiona.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chylę
chylimy
2 os. chylisz
chylicie
3 os. chyli
chylą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chyliłem
+(e)m chylił
chyliłam
+(e)m chyliła
chyliłom
+(e)m chyliło
chyliliśmy
+(e)śmy chylili
chyliłyśmy
+(e)śmy chyliły
2 os. chyliłeś
+(e)ś chylił
chyliłaś
+(e)ś chyliła
chyliłoś
+(e)ś chyliło
chyliliście
+(e)ście chylili
chyliłyście
+(e)ście chyliły
3 os. chylił
chyliła
chyliło
chylili
chyliły

bezosobnik: chylono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę chylił
będę chylić
będę chyliła
będę chylić
będę chyliło
będę chylić
będziemy chylili
będziemy chylić
będziemy chyliły
będziemy chylić
2 os. będziesz chylił
będziesz chylić
będziesz chyliła
będziesz chylić
będziesz chyliło
będziesz chylić
będziecie chylili
będziecie chylić
będziecie chyliły
będziecie chylić
3 os. będzie chylił
będzie chylić
będzie chyliła
będzie chylić
będzie chyliło
będzie chylić
będą chylili
będą chylić
będą chyliły
będą chylić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chylmy
2 os. chyl
chylcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chyliłbym
bym chylił
chyliłabym
bym chyliła
chyliłobym
bym chyliło
chylilibyśmy
byśmy chylili
chyliłybyśmy
byśmy chyliły
2 os. chyliłbyś
byś chylił
chyliłabyś
byś chyliła
chyliłobyś
byś chyliło
chylilibyście
byście chylili
chyliłybyście
byście chyliły
3 os. chyliłby
by chylił
chyliłaby
by chyliła
chyliłoby
by chyliło
chyliliby
by chylili
chyliłyby
by chyliły

bezosobnik: chylono by

bezokolicznik: chylić

imiesłów przysłówkowy współczesny: chyląc

gerundium: chylenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chylenie
chylenia
D. chylenia
chyleń
C. chyleniu
chyleniom
B. chylenie
chylenia
N. chyleniem
chyleniami
Ms. chyleniu
chyleniach
W. chylenie
chylenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: chylący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chylący
chylący
chylący
chylące
chyląca
D. chylącego
chylącego
chylącego
chylącego
chylącej
C. chylącemu
chylącemu
chylącemu
chylącemu
chylącej
B. chylącego
chylącego
chylący
chylące
chylącą
N. chylącym
chylącym
chylącym
chylącym
chylącą
Ms. chylącym
chylącym
chylącym
chylącym
chylącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chylący
chylący
chylące
chylące
D. chylących
chylących
chylących
chylących
C. chylącym
chylącym
chylącym
chylącym
B. chylących
chylących
chylących
chylące
N. chylącymi
chylącymi
chylącymi
chylącymi
Ms. chylących
chylących
chylących
chylących

imiesłów przymiotnikowy bierny: chylony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chylony
chylony
chylony
chylone
chylona
D. chylonego
chylonego
chylonego
chylonego
chylonej
C. chylonemu
chylonemu
chylonemu
chylonemu
chylonej
B. chylonego
chylonego
chylony
chylone
chyloną
N. chylonym
chylonym
chylonym
chylonym
chyloną
Ms. chylonym
chylonym
chylonym
chylonym
chylonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chyleni
chyleni
chylone
chylone
D. chylonych
chylonych
chylonych
chylonych
C. chylonym
chylonym
chylonym
chylonym
B. chylonych
chylonych
chylonych
chylone
N. chylonymi
chylonymi
chylonymi
chylonymi
Ms. chylonych
chylonych
chylonych
chylonych

odpowiednik aspektowy: pochylić

Składnia

bez ograniczeń + chylić +
CO

Frazeologizmy

ktoś chyli czoła przed kimś/czymś
ktoś chyli czoło przed kimś/czymś
ktoś chyli głowę przed kimś/czymś
ktoś chyli czoła przed kimś/czymś
ktoś chyli czoło przed kimś/czymś
ktoś chyli głowę przed kimś/czymś
Data ostatniej modyfikacji: 07.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj