UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

straszliwy

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. straszliwy
straszliwy
straszliwy
straszliwe
straszliwa
D. straszliwego
straszliwego
straszliwego
straszliwego
straszliwej
C. straszliwemu
straszliwemu
straszliwemu
straszliwemu
straszliwej
B. straszliwego
straszliwego
straszliwy
straszliwe
straszliwą
N. straszliwym
straszliwym
straszliwym
straszliwym
straszliwą
Ms. straszliwym
straszliwym
straszliwym
straszliwym
straszliwej
W. straszliwy
straszliwy
straszliwy
straszliwe
straszliwa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. straszliwi
straszliwi
straszliwe
straszliwe
D. straszliwych
straszliwych
straszliwych
straszliwych
C. straszliwym
straszliwym
straszliwym
straszliwym
B. straszliwych
straszliwych
straszliwych
straszliwe
N. straszliwymi
straszliwymi
straszliwymi
straszliwymi
Ms. straszliwych
straszliwych
straszliwych
straszliwych
W. straszliwi
straszliwi
straszliwe
straszliwe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. straszliwszy
straszliwszy
straszliwszy
straszliwsze
straszliwsza
D. straszliwszego
straszliwszego
straszliwszego
straszliwszego
straszliwszej
C. straszliwszemu
straszliwszemu
straszliwszemu
straszliwszemu
straszliwszej
B. straszliwszego
straszliwszego
straszliwszy
straszliwsze
straszliwszą
N. straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
straszliwszą
Ms. straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
straszliwszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. straszliwsi
straszliwsi
straszliwsze
straszliwsze
D. straszliwszych
straszliwszych
straszliwszych
straszliwszych
C. straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
straszliwszym
B. straszliwszych
straszliwszych
straszliwszych
straszliwsze
N. straszliwszymi
straszliwszymi
straszliwszymi
straszliwszymi
Ms. straszliwszych
straszliwszych
straszliwszych
straszliwszych

Pochodzenie

Zob. strach

1. klęska

Definicja

taki, że budzi strach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okropny, przeraźliwy

Połączenia

  • straszliwy cios, kataklizm; straszliwa bitwa, choroba, śmierć, tragedia, wojna; straszliwe niebezpieczeństwo, zagrożenie; cierpienie, doświadczenie, nieszczęście, przeżycie
  • straszliwe okrucieństwo; straszliwa kara, zbrodnia, zemsta; straszliwe tortury
  • straszliwy sen; straszliwa myśl, wiadomość
  • straszliwy głos, huk, krzyk, ryk, wrzask
  • straszliwy potwór, smok; straszliwa paszcza

Cytaty

Od czubka głowy po pięty odczuwał straszliwy ból, jakby jacyś dzicy Połowcy czy inni Mongołowie nawlekli go na rozżarzony pal.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Liczniejszy przeciwnik śmiało przyjął bitwę i poniósł straszliwą klęskę tracąc jeńców i łupy.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

Mówiło się o nowej wojnie, znacznie straszliwszej, która miała dopiero nadciągnąć zza gór jak burzowa chmura.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Co czterdzieści dni - eksplozja rozpaczy, gniewu i krwi. Za każdym razem eksplozja coraz straszliwsza - za każdym razem coraz większe tłumy i coraz więcej ofiar.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Szachinszach, 2005

Zrozumiałem, że prawdę, choćby była najstraszliwsza, trzeba ogłosić publicznie.

źródło: NKJP: Krzysztof Sakowski: IPNkwizytor, Super Express, 2005

2. pieniądze

Definicja

występujący w takiej ilości lub w takim natężeniu, w jakich normalnie nie występuje, dlatego negatywnie oceniany przez mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • straszliwy ból, lęk, wysiłek; straszliwa męka, trwoga; straszliwe napięcie, upokorzenie
  • straszliwy mróz, wicher, żar; straszliwa burza, ulewa
  • straszliwy głód; straszliwa nienawiść
  • straszliwy błąd, dylemat; straszliwa odpowiedzialność, pustka, strata; straszliwe zaniedbanie
  • straszliwy chaos, tłok, zamęt; straszliwa awantura
  • straszliwy brud, fetor, zaduch; straszliwa ciasnota
  • straszliwa cena, ilość; straszliwe pieniądze

Cytaty

Ty zawsze mówisz i zachowujesz się tak, jakbyś rządził, jakbyś sprawował władzę, która zmusza cię do jakiejś straszliwej odpowiedzialności.

źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002

W nocy panuje tam przejmujące zimno, w dzień z nieba leje się straszliwy żar.

źródło: NKJP: Thomas Kamm: Metropolia przyszłości?, Gazeta Wyborcza, 1994-09-05

Ostatnio z powodu upałów woda w Radomce zagniła i mieszkańcy ulicy Kopiec i okolic musieli znosić straszliwy fetor.

źródło: NKJP: (jk): Radomka zarasta, Gazeta Radomszczańska, 2009-09-09

Miłość w tym wieku pochłania straszliwe ilości czasu, jeśli bowiem nawet młody człowiek ma wolną chwilę od pikietowania, odprowadzania itp., to i tak wykorzystuje ją na wzdychania i rozpamiętywania, wpatruje się w fotografie, pisuje wzniosłe listy albo głęboko nieszczęśliwy leży w ciemności na tapczanie ignorując domowników.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy

Czyli możemy dokonać operacji, które w przyszłości zmniejszą koszty naszej obsługi długu, ale granicą górną tej możliwości działań są 24 miliardy zł. To są straszliwe pieniądze, ale to, proszę państwa, stanowi zaledwie niecałe 10% naszego całego zadłużenia.

źródło: NKJP: Biuro Administracyjne Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej: Sprawozdanie z 49. posiedzenia Senatu RP

Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj