UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wychylać

Chronologizacja

1623, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. chylić

1. głowę

Definicja

zmieniać położenie swojego ciała w ten sposób, że któraś z jego części zaczyna znajdować się na zewnątrz czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • wychylać głowę, rękę, tułów
  • wychylać przez okno
  • wychylać z gabinetu, z okna, z pokoju, z samochodu
  • wychylać zza drzewa, zza krzaków

Cytaty

- Idziesz stąd, ty wariacie?! Będzie tu telefon psuł!.. To zwabiona hałasami salowa wychyla głowę z kuchni.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

Dziś Barbara [...], wychylając pałę znad monitora, głośno ujawnia cenę, jaką zapłaciła za sukces.

źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Zwał, 2004

Gdy mijali najbliższy załom skalny, o który rozbijały się grzbiety pienistych fal nadciągających od strony pełnego morza, i właśnie wychylali nozdrza, by zaczerpnąć powietrza, doszły ich odgłosy dotąd na archipelagu niesłyszane.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wychylam
wychylamy
2 os. wychylasz
wychylacie
3 os. wychyla
wychylają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wychylałem
+(e)m wychylał
wychylałam
+(e)m wychylała
wychylałom
+(e)m wychylało
wychylaliśmy
+(e)śmy wychylali
wychylałyśmy
+(e)śmy wychylały
2 os. wychylałeś
+(e)ś wychylał
wychylałaś
+(e)ś wychylała
wychylałoś
+(e)ś wychylało
wychylaliście
+(e)ście wychylali
wychylałyście
+(e)ście wychylały
3 os. wychylał
wychylała
wychylało
wychylali
wychylały

bezosobnik: wychylano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wychylał
będę wychylać
będę wychylała
będę wychylać
będę wychylało
będę wychylać
będziemy wychylali
będziemy wychylać
będziemy wychylały
będziemy wychylać
2 os. będziesz wychylał
będziesz wychylać
będziesz wychylała
będziesz wychylać
będziesz wychylało
będziesz wychylać
będziecie wychylali
będziecie wychylać
będziecie wychylały
będziecie wychylać
3 os. będzie wychylał
będzie wychylać
będzie wychylała
będzie wychylać
będzie wychylało
będzie wychylać
będą wychylali
będą wychylać
będą wychylały
będą wychylać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wychylajmy
2 os. wychylaj
wychylajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wychylałbym
bym wychylał
wychylałabym
bym wychylała
wychylałobym
bym wychylało
wychylalibyśmy
byśmy wychylali
wychylałybyśmy
byśmy wychylały
2 os. wychylałbyś
byś wychylał
wychylałabyś
byś wychylała
wychylałobyś
byś wychylało
wychylalibyście
byście wychylali
wychylałybyście
byście wychylały
3 os. wychylałby
by wychylał
wychylałaby
by wychylała
wychylałoby
by wychylało
wychylaliby
by wychylali
wychylałyby
by wychylały

bezosobnik: wychylano by

bezokolicznik: wychylać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wychylając

gerundium: wychylanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wychylanie
wychylania
D. wychylania
wychylań
C. wychylaniu
wychylaniom
B. wychylanie
wychylania
N. wychylaniem
wychylaniami
Ms. wychylaniu
wychylaniach
W. wychylanie
wychylania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wychylający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wychylający
wychylający
wychylający
wychylające
wychylająca
D. wychylającego
wychylającego
wychylającego
wychylającego
wychylającej
C. wychylającemu
wychylającemu
wychylającemu
wychylającemu
wychylającej
B. wychylającego
wychylającego
wychylający
wychylające
wychylającą
N. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającą
Ms. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wychylający
wychylający
wychylające
wychylające
D. wychylających
wychylających
wychylających
wychylających
C. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
B. wychylających
wychylających
wychylających
wychylające
N. wychylającymi
wychylającymi
wychylającymi
wychylającymi
Ms. wychylających
wychylających
wychylających
wychylających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wychylany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wychylany
wychylany
wychylany
wychylane
wychylana
D. wychylanego
wychylanego
wychylanego
wychylanego
wychylanej
C. wychylanemu
wychylanemu
wychylanemu
wychylanemu
wychylanej
B. wychylanego
wychylanego
wychylany
wychylane
wychylaną
N. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylaną
Ms. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wychylani
wychylani
wychylane
wychylane
D. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylanych
C. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
B. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylane
N. wychylanymi
wychylanymi
wychylanymi
wychylanymi
Ms. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylanych

odpowiednik aspektowy: wychylić

Składnia

Rzosobowy + wychylać +
CO + (SKĄD)

2. kieliszek

Definicja

wypijać szybko zawartość jakiegoś naczynia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Połączenia

  • wychylać kieliszek, łyk, kubek, kufel, puchar, szklankę, zawartość czegoś
  • wychylać jednym haustem
  • wychylać błyskawicznie, duszkiem

Cytaty

Pan Modest zamyślał się głęboko, wychylał kieliszeczek i ocierał wierzchem dłoni usta.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

[...] a potem zaraz i nie wiedzieć skąd, wyciągnął małą buteleczkę, wychylając jej zawartość.

źródło: NKJP: Internet

Nie kryjąc zadowolenia, tłukł więc kuflem o kufel, wychylał, tłukł i wychylał...

źródło: NKJP: Robert Urbański, Jacek Kondracki: Operacja „Dunaj”, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wychylam
wychylamy
2 os. wychylasz
wychylacie
3 os. wychyla
wychylają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wychylałem
+(e)m wychylał
wychylałam
+(e)m wychylała
wychylałom
+(e)m wychylało
wychylaliśmy
+(e)śmy wychylali
wychylałyśmy
+(e)śmy wychylały
2 os. wychylałeś
+(e)ś wychylał
wychylałaś
+(e)ś wychylała
wychylałoś
+(e)ś wychylało
wychylaliście
+(e)ście wychylali
wychylałyście
+(e)ście wychylały
3 os. wychylał
wychylała
wychylało
wychylali
wychylały

bezosobnik: wychylano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wychylał
będę wychylać
będę wychylała
będę wychylać
będę wychylało
będę wychylać
będziemy wychylali
będziemy wychylać
będziemy wychylały
będziemy wychylać
2 os. będziesz wychylał
będziesz wychylać
będziesz wychylała
będziesz wychylać
będziesz wychylało
będziesz wychylać
będziecie wychylali
będziecie wychylać
będziecie wychylały
będziecie wychylać
3 os. będzie wychylał
będzie wychylać
będzie wychylała
będzie wychylać
będzie wychylało
będzie wychylać
będą wychylali
będą wychylać
będą wychylały
będą wychylać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wychylajmy
2 os. wychylaj
wychylajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wychylałbym
bym wychylał
wychylałabym
bym wychylała
wychylałobym
bym wychylało
wychylalibyśmy
byśmy wychylali
wychylałybyśmy
byśmy wychylały
2 os. wychylałbyś
byś wychylał
wychylałabyś
byś wychylała
wychylałobyś
byś wychylało
wychylalibyście
byście wychylali
wychylałybyście
byście wychylały
3 os. wychylałby
by wychylał
wychylałaby
by wychylała
wychylałoby
by wychylało
wychylaliby
by wychylali
wychylałyby
by wychylały

bezosobnik: wychylano by

bezokolicznik: wychylać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wychylając

gerundium: wychylanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wychylanie
wychylania
D. wychylania
wychylań
C. wychylaniu
wychylaniom
B. wychylanie
wychylania
N. wychylaniem
wychylaniami
Ms. wychylaniu
wychylaniach
W. wychylanie
wychylania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wychylający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wychylający
wychylający
wychylający
wychylające
wychylająca
D. wychylającego
wychylającego
wychylającego
wychylającego
wychylającej
C. wychylającemu
wychylającemu
wychylającemu
wychylającemu
wychylającej
B. wychylającego
wychylającego
wychylający
wychylające
wychylającą
N. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającą
Ms. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wychylający
wychylający
wychylające
wychylające
D. wychylających
wychylających
wychylających
wychylających
C. wychylającym
wychylającym
wychylającym
wychylającym
B. wychylających
wychylających
wychylających
wychylające
N. wychylającymi
wychylającymi
wychylającymi
wychylającymi
Ms. wychylających
wychylających
wychylających
wychylających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wychylany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wychylany
wychylany
wychylany
wychylane
wychylana
D. wychylanego
wychylanego
wychylanego
wychylanego
wychylanej
C. wychylanemu
wychylanemu
wychylanemu
wychylanemu
wychylanej
B. wychylanego
wychylanego
wychylany
wychylane
wychylaną
N. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylaną
Ms. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wychylani
wychylani
wychylane
wychylane
D. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylanych
C. wychylanym
wychylanym
wychylanym
wychylanym
B. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylane
N. wychylanymi
wychylanymi
wychylanymi
wychylanymi
Ms. wychylanych
wychylanych
wychylanych
wychylanych

odpowiednik aspektowy: wychylić

Składnia

Rzosobowy + wychylać +
CO

Frazeologizmy

ktoś nie wychyla nosa
ktoś wypija do dna
ktoś wychyla do dna
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj