UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podkreślać

Chronologizacja

SJPXVII, STR: podkrześlam, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Pochodny od kreślić

1. wyraz

Definicja

rysować kreskę pod fragmentem tekstu, aby go wyróżnić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • podkreślać literę, wyraz, zdanie;
  • podkreślać długopisem, ołówkiem, piórem

Cytaty

Michał obniżył lampę nad stołem, wyjął z plecaka pomiętą „Rozprawę o metodzie” i czarną kredką zaczął podkreślać w niej pojedyncze słowa.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Tarot paryski, 1999

Rozłożyła notatki na stole i zaczęła je dokładnie studiować. Od czasu do czasu podkreślała jakieś zdanie.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślam
podkreślamy
2 os. podkreślasz
podkreślacie
3 os. podkreśla
podkreślają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałem
+(e)m podkreślał
podkreślałam
+(e)m podkreślała
podkreślałom
+(e)m podkreślało
podkreślaliśmy
+(e)śmy podkreślali
podkreślałyśmy
+(e)śmy podkreślały
2 os. podkreślałeś
+(e)ś podkreślał
podkreślałaś
+(e)ś podkreślała
podkreślałoś
+(e)ś podkreślało
podkreślaliście
+(e)ście podkreślali
podkreślałyście
+(e)ście podkreślały
3 os. podkreślał
podkreślała
podkreślało
podkreślali
podkreślały

bezosobnik: podkreślano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podkreślał
będę podkreślać
będę podkreślała
będę podkreślać
będę podkreślało
będę podkreślać
będziemy podkreślali
będziemy podkreślać
będziemy podkreślały
będziemy podkreślać
2 os. będziesz podkreślał
będziesz podkreślać
będziesz podkreślała
będziesz podkreślać
będziesz podkreślało
będziesz podkreślać
będziecie podkreślali
będziecie podkreślać
będziecie podkreślały
będziecie podkreślać
3 os. będzie podkreślał
będzie podkreślać
będzie podkreślała
będzie podkreślać
będzie podkreślało
będzie podkreślać
będą podkreślali
będą podkreślać
będą podkreślały
będą podkreślać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślajmy
2 os. podkreślaj
podkreślajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałbym
bym podkreślał
podkreślałabym
bym podkreślała
podkreślałobym
bym podkreślało
podkreślalibyśmy
byśmy podkreślali
podkreślałybyśmy
byśmy podkreślały
2 os. podkreślałbyś
byś podkreślał
podkreślałabyś
byś podkreślała
podkreślałobyś
byś podkreślało
podkreślalibyście
byście podkreślali
podkreślałybyście
byście podkreślały
3 os. podkreślałby
by podkreślał
podkreślałaby
by podkreślała
podkreślałoby
by podkreślało
podkreślaliby
by podkreślali
podkreślałyby
by podkreślały

bezosobnik: podkreślano by

bezokolicznik: podkreślać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podkreślając

gerundium: podkreślanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podkreślanie
podkreślania
D. podkreślania
podkreślań
C. podkreślaniu
podkreślaniom
B. podkreślanie
podkreślania
N. podkreślaniem
podkreślaniami
Ms. podkreślaniu
podkreślaniach
W. podkreślanie
podkreślania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podkreślający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślający
podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślająca
D. podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającej
C. podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającej
B. podkreślającego
podkreślającego
podkreślający
podkreślające
podkreślającą
N. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającą
Ms. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślające
D. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających
C. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
B. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślające
N. podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
Ms. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podkreślany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślany
podkreślany
podkreślany
podkreślane
podkreślana
D. podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanej
C. podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanej
B. podkreślanego
podkreślanego
podkreślany
podkreślane
podkreślaną
N. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślaną
Ms. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślani
podkreślani
podkreślane
podkreślane
D. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
C. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
B. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślane
N. podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
Ms. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych

odpowiednik aspektowy: podkreślić

Składnia

bez ograniczeń + podkreślać +
CO + (CZYM)

2. część wypowiedzi

Definicja

kłaść szczególny nacisk na jakiś fragment wypowiedzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • podkreślać fakt
  • podkreślać mocno, wyraźnie

Cytaty

[...] poza człowiekiem mięsem żywią się tylko zwierzęta drapieżne. Fakt ten bardzo wyraźnie podkreślają wegetarianie.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, czyli powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1994

W kuluarowych rozmowach podkreślał, że „prezydent obiecał” i że teraz tylko trzeba złożyć pismo do Rady Miasta.

źródło: NKJP: Paweł Rydzyński: Viking pozbawiony rogów, Dziennik Bałtycki, 2007-10-13

Dolniak dobitnie podkreśla: - Mój klient działał zgodnie z prawem.

źródło: NKJP: Waldemar Szymczyk: Wypadku nie było?, Gazeta Wyborcza, 1995-06-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślam
podkreślamy
2 os. podkreślasz
podkreślacie
3 os. podkreśla
podkreślają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałem
+(e)m podkreślał
podkreślałam
+(e)m podkreślała
podkreślałom
+(e)m podkreślało
podkreślaliśmy
+(e)śmy podkreślali
podkreślałyśmy
+(e)śmy podkreślały
2 os. podkreślałeś
+(e)ś podkreślał
podkreślałaś
+(e)ś podkreślała
podkreślałoś
+(e)ś podkreślało
podkreślaliście
+(e)ście podkreślali
podkreślałyście
+(e)ście podkreślały
3 os. podkreślał
podkreślała
podkreślało
podkreślali
podkreślały

bezosobnik: podkreślano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podkreślał
będę podkreślać
będę podkreślała
będę podkreślać
będę podkreślało
będę podkreślać
będziemy podkreślali
będziemy podkreślać
będziemy podkreślały
będziemy podkreślać
2 os. będziesz podkreślał
będziesz podkreślać
będziesz podkreślała
będziesz podkreślać
będziesz podkreślało
będziesz podkreślać
będziecie podkreślali
będziecie podkreślać
będziecie podkreślały
będziecie podkreślać
3 os. będzie podkreślał
będzie podkreślać
będzie podkreślała
będzie podkreślać
będzie podkreślało
będzie podkreślać
będą podkreślali
będą podkreślać
będą podkreślały
będą podkreślać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślajmy
2 os. podkreślaj
podkreślajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałbym
bym podkreślał
podkreślałabym
bym podkreślała
podkreślałobym
bym podkreślało
podkreślalibyśmy
byśmy podkreślali
podkreślałybyśmy
byśmy podkreślały
2 os. podkreślałbyś
byś podkreślał
podkreślałabyś
byś podkreślała
podkreślałobyś
byś podkreślało
podkreślalibyście
byście podkreślali
podkreślałybyście
byście podkreślały
3 os. podkreślałby
by podkreślał
podkreślałaby
by podkreślała
podkreślałoby
by podkreślało
podkreślaliby
by podkreślali
podkreślałyby
by podkreślały

bezosobnik: podkreślano by

bezokolicznik: podkreślać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podkreślając

gerundium: podkreślanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podkreślanie
podkreślania
D. podkreślania
podkreślań
C. podkreślaniu
podkreślaniom
B. podkreślanie
podkreślania
N. podkreślaniem
podkreślaniami
Ms. podkreślaniu
podkreślaniach
W. podkreślanie
podkreślania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podkreślający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślający
podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślająca
D. podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającej
C. podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającej
B. podkreślającego
podkreślającego
podkreślający
podkreślające
podkreślającą
N. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającą
Ms. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślające
D. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających
C. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
B. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślające
N. podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
Ms. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podkreślany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślany
podkreślany
podkreślany
podkreślane
podkreślana
D. podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanej
C. podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanej
B. podkreślanego
podkreślanego
podkreślany
podkreślane
podkreślaną
N. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślaną
Ms. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślani
podkreślani
podkreślane
podkreślane
D. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
C. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
B. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślane
N. podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
Ms. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych

odpowiednik aspektowy: podkreślić

Składnia

Rzosobowy + podkreślać +
CO
Rzosobowy + podkreślać +
że ZDANIE
Rzosobowy + podkreślać +
MOWA WPROST

3. urodę

Definicja

sprawiać, że coś staje się bardziej widoczne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • podkreślać biust, talię, urodę, walory czegoś

Cytaty

Kobiety podkreślały urodę wszelkimi sposobami, stosując kosmetyki i inne środki upiększające.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005

Obcisły, podkreślający talię żakiecik z krótkimi rękawami, otwarty z przodu, podtrzymuje obnażone piersi.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Słabe światło małej ściennej lampy podkreślało chudość jego twarzy.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślam
podkreślamy
2 os. podkreślasz
podkreślacie
3 os. podkreśla
podkreślają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałem
+(e)m podkreślał
podkreślałam
+(e)m podkreślała
podkreślałom
+(e)m podkreślało
podkreślaliśmy
+(e)śmy podkreślali
podkreślałyśmy
+(e)śmy podkreślały
2 os. podkreślałeś
+(e)ś podkreślał
podkreślałaś
+(e)ś podkreślała
podkreślałoś
+(e)ś podkreślało
podkreślaliście
+(e)ście podkreślali
podkreślałyście
+(e)ście podkreślały
3 os. podkreślał
podkreślała
podkreślało
podkreślali
podkreślały

bezosobnik: podkreślano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podkreślał
będę podkreślać
będę podkreślała
będę podkreślać
będę podkreślało
będę podkreślać
będziemy podkreślali
będziemy podkreślać
będziemy podkreślały
będziemy podkreślać
2 os. będziesz podkreślał
będziesz podkreślać
będziesz podkreślała
będziesz podkreślać
będziesz podkreślało
będziesz podkreślać
będziecie podkreślali
będziecie podkreślać
będziecie podkreślały
będziecie podkreślać
3 os. będzie podkreślał
będzie podkreślać
będzie podkreślała
będzie podkreślać
będzie podkreślało
będzie podkreślać
będą podkreślali
będą podkreślać
będą podkreślały
będą podkreślać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podkreślajmy
2 os. podkreślaj
podkreślajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podkreślałbym
bym podkreślał
podkreślałabym
bym podkreślała
podkreślałobym
bym podkreślało
podkreślalibyśmy
byśmy podkreślali
podkreślałybyśmy
byśmy podkreślały
2 os. podkreślałbyś
byś podkreślał
podkreślałabyś
byś podkreślała
podkreślałobyś
byś podkreślało
podkreślalibyście
byście podkreślali
podkreślałybyście
byście podkreślały
3 os. podkreślałby
by podkreślał
podkreślałaby
by podkreślała
podkreślałoby
by podkreślało
podkreślaliby
by podkreślali
podkreślałyby
by podkreślały

bezosobnik: podkreślano by

bezokolicznik: podkreślać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podkreślając

gerundium: podkreślanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podkreślanie
podkreślania
D. podkreślania
podkreślań
C. podkreślaniu
podkreślaniom
B. podkreślanie
podkreślania
N. podkreślaniem
podkreślaniami
Ms. podkreślaniu
podkreślaniach
W. podkreślanie
podkreślania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podkreślający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślający
podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślająca
D. podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającego
podkreślającej
C. podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającemu
podkreślającej
B. podkreślającego
podkreślającego
podkreślający
podkreślające
podkreślającą
N. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającą
Ms. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślający
podkreślający
podkreślające
podkreślające
D. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających
C. podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
podkreślającym
B. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślające
N. podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
podkreślającymi
Ms. podkreślających
podkreślających
podkreślających
podkreślających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podkreślany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podkreślany
podkreślany
podkreślany
podkreślane
podkreślana
D. podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanego
podkreślanej
C. podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanemu
podkreślanej
B. podkreślanego
podkreślanego
podkreślany
podkreślane
podkreślaną
N. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślaną
Ms. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podkreślani
podkreślani
podkreślane
podkreślane
D. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
C. podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
podkreślanym
B. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślane
N. podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
podkreślanymi
Ms. podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych
podkreślanych

odpowiednik aspektowy: podkreślić

Składnia

Rzosobowy + podkreślać +
CO + (CZYM)
Rznieżywotny + podkreślać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 10.09.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj