Chronologizacja
Postać mianownika nie została poświadczona w XVI; w XVII w. wyłącznie paradoxum.
Pochodzenie
ang. paradox
fr. paradoxe
niem. Paradox
z gr. parádoksos 'nieoczekiwany, niewiarygodny, niezwykły'
1. w życiu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- przedziwny, zadziwiający; bolesny, ponury, smutny, tragiczny; cudowny paradoks
- paradoks dziejów, historii, losu, sytuacji, wiary, współczesności, życia
- absurdy i paradoksy, sprzeczności i paradoksy
- paradoks polega na czymś
- być paradoksem
- dojść do paradoksu; dochodzić do paradoksów
- zakrawać na paradoks
Cytaty
To prawdziwy paradoks, że problematyka wczesnośredniowiecznych wspólnot sąsiedzkich jest od kilku dziesięcioleci zaniedbana w historiografii niemieckiej, która w XIX i na początku XX w. przodowała w badaniach na tym polu. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004 |
|
Hokejowe paradoksy - mamy słabszy hokej, a awansowaliśmy do światowej elity. źródło: NKJP: Klan Pyszów!, Dziennik Polski, 2001-04-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | paradoks |
paradoksy |
|
D. | paradoksu |
paradoksów |
|
C. | paradoksowi |
paradoksom |
|
B. | paradoks |
paradoksy |
|
N. | paradoksem |
paradoksami |
|
Ms. | paradoksie |
paradoksach |
|
W. | paradoksie |
paradoksy |
Składnia
![]() |
+ | paradoks | + |
CZEGO
|
2. w logice
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- słynny, znany paradoks; paradoks filozoficzny, logiczny
- paradoksy Wilde'a
- zamiłowanie do paradoksów
- sformułować paradoks; wygłaszać paradoksy
- brzmieć jak paradoks
Cytaty
Słynny paradoks Leszka Kołakowskiego („liberalno-socjalistyczny konserwatysta”) przestał być jedynie efektowną figurą retoryczną. źródło: NKJP: Tomasz Wołek: Kto skręcił w lewo?, Polityka, 2007-09-08 |
|
Najbardziej znanym przejawem zen w sztuce jest oparta na paradoksach i nieoczekiwanych skojarzeniach poezja krótkich form haiku. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | paradoks |
paradoksy |
|
D. | paradoksu |
paradoksów |
|
C. | paradoksowi |
paradoksom |
|
B. | paradoks |
paradoksy |
|
N. | paradoksem |
paradoksami |
|
Ms. | paradoksie |
paradoksach |
|
W. | paradoksie |
paradoksy |