UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chód

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

psł. *chodъ

1.a czynność

Definicja

czynność chodzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Przyspieszył chodu.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Raciczki pozostawiają ślad w czasie biegu łosia lub chodu po miękkim podłożu.

źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

Błoto oblepiało końskie kopyta, zwalniając chód [...].

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Przedstawiciele uniwersytetu w Virginii zaprezentowali podłogę wyposażoną w czujniki rejestrujące chód idącej po niej osoby.

źródło: NKJP: Marcin Maj: Szafka przypomni o lekach, Dziennik Internautów, 2005-12-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chód
 chody
D. chodu
 chodów
C. chodowi
 chodom
B. chód
 chody
N. chodem
 chodami
Ms. chodzie
 chodach
W. chodzie
 chody

Inne uwagi

Zwykle lp

1.b sposób wykonywania czynności

Definicja

sposób chodzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • ciężki, chwiejny, kaczy chód
  • chód konia
  • poznać, rozpoznać po chodzie

Cytaty

Poznałem ją po chodzie z daleka.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Sposób poruszania się Brola bardziej przypominał chód marynarza niż łowcy zwierząt.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski : Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Dla jednych chód modelki może okazać się nie do opanowania, inne, jak np. Barbara Dziekońska, mają to we krwi.

źródło: NKJP: Krzysztof Dulny: Kto zostanie Miss Kociewia 2008?, Gazeta Tczewska, 2008-02-20

Zrobiłem pirueta i zacząłem podrabiać chód Chaplina.

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chód
 chody
D. chodu
 chodów
C. chodowi
 chodom
B. chód
 chody
N. chodem
 chodami
Ms. chodzie
 chodach
W. chodzie
 chody

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + chód +
(JAKI) + (KOGO/CZEGO)

2. zegarka

Definicja

działanie mechanizmu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • chód zegarka

Cytaty

Przyczyną była wytarta kotwica, czyli element odpowiadający za regularny i dokładny chód wskazówek.

źródło: NKJP: (bop): Wytarta kotwica, Dziennik Zachodni, 2004-10-21

Po każdych 24 godzinach mierzy się chód chronometru oraz nakręca i nastawia mechanizm.

źródło: NKJP: Beau.bot: Chronometr, Wikipedia.pl, 2009-04-23

[...] sprężyna napędowa jest zawsze całkowicie nakręcona, dzięki czemu wydatek energii – a więc i chód zegarka – są równomierne.

źródło: NKJP: Pokaż mi zegarek a powiem ci kim jesteś, Gazeta Poznańska, 2001-08-18

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chód
 chody
D. chodu
 chodów
C. chodowi
 chodom
B. chód
 chody
N. chodem
 chodami
Ms. chodzie
 chodach
W. chodzie
 chody

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + chód +
(CZEGO)

3. sportowy

Definicja

konkurencja sportowa polegająca na jak najszybszym pokonaniu wyznaczonego dystansu na nogach, ale w taki sposób, aby zawsze jedna stopa zawodnika dotykała podłoża

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chodziarstwo

Połączenia

  • chód sportowy
  • chód kobiet, mężczyzn; juniorów, seniorów
  • chód na 20, 50, ... km
  • brać udział, startować; wygrać, zająć któreś miejsce w chodzie

Cytaty

Obok mężczyzn wystartują też panie, czołowe polskie zawodniczki w chodzie na 5 km.

źródło: NKJP: Światowa elita chodu, Dziennik Polski, 1998-09-23

Organizatorom chodu na 100 km należą się słowa uznania za sprawne przeprowadzenie tej imprezy.

źródło: NKJP: m.st: Dzielni piechurzy, Express Ilustrowany, 2001-06-05

[...] to był jeden z najlepiej obsadzonych chodów w Polsce w ostatnich latach i rozegrany w szybkim tempie.

źródło: NKJP: Lepiej mieć dwa minima, Dziennik Polski, 2004-02-24

Rozegrane zostały chody na czterech dystansach [...].

źródło: NKJP: MG: Pod okiem ikony, Życie Podkarpackie, 2005-07-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chód
 chody
D. chodu
 chodów
C. chodowi
 chodom
B. chód
 chody
N. chodem
 chodami
Ms. chodzie
 chodach
W. chodzie
 chody

Składnia

bez ograniczeń + chód +
(na CO)

Frazeologizmy

na chodzie
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN