Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Od: wdzięk
1. komuś życie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- zawdzięczać Bogu, Opatrzności; ludziom, osobom; bratu, mamie, matce, ojcu, rodzicom; kolegom, Polakom, społeczeństwu; artystom, bramkarzowi, trenerowi
- zawdzięczać istnienie, przetrwanie, rozwój, życie; awans, karierę, popularność, pozycję, sławę, stanowisko, rozgłos, sukces; powrót dokądś; nazwę; promocję
Cytaty
[...] temu tybetańskiemu lekarzowi, który zadomowił się w Krakowie, moja matka zawdzięczała życie [...]. źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, czyli pożegnanie z Mazurami, 1998 |
|
Wszystko [...], co człowiek ma i kim jest, zawdzięcza Bogu. źródło: NKJP: Józef Tischner : W krainie schorowanej wyobraźni, 1998 |
|
W dniu Wszystkich Świętych pamiętajmy o zapaleniu lampki, o złożeniu kwiatów na grobach sławnych Polaków – mężów stanu, pisarzy, poetów, sportowców. To im zawdzięczamy, że słowo Polska nabiera szczególnego znaczenia. źródło: NKJP: Galina Jackowska, Jadwiga Krasucka, Teresa Leszczyńska-Koziak: Pozostanie pamięć (scenariusz wystawy poświęconej polskim cmentarzom), Wychowawca, 2008-11 |
|
Tak... kojarzę... mówili mi, że oprócz GOPR-u panu zawdzięczam , że teraz oddycham... było ze mną podobno ciężko... źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1999 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zawdzięczam |
zawdzięczamy |
|||
2 os. |
zawdzięczasz |
zawdzięczacie |
|||
3 os. |
zawdzięcza |
zawdzięczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zawdzięczałem +(e)m zawdzięczał |
zawdzięczałam +(e)m zawdzięczała |
zawdzięczałom +(e)m zawdzięczało |
zawdzięczaliśmy +(e)śmy zawdzięczali |
zawdzięczałyśmy +(e)śmy zawdzięczały |
2 os. |
zawdzięczałeś +(e)ś zawdzięczał |
zawdzięczałaś +(e)ś zawdzięczała |
zawdzięczałoś +(e)ś zawdzięczało |
zawdzięczaliście +(e)ście zawdzięczali |
zawdzięczałyście +(e)ście zawdzięczały |
3 os. |
zawdzięczał |
zawdzięczała |
zawdzięczało |
zawdzięczali |
zawdzięczały |
bezosobnik: zawdzięczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę zawdzięczał będę zawdzięczać |
będę zawdzięczała będę zawdzięczać |
będę zawdzięczało będę zawdzięczać |
będziemy zawdzięczali będziemy zawdzięczać |
będziemy zawdzięczały będziemy zawdzięczać |
2 os. |
będziesz zawdzięczał będziesz zawdzięczać |
będziesz zawdzięczała będziesz zawdzięczać |
będziesz zawdzięczało będziesz zawdzięczać |
będziecie zawdzięczali będziecie zawdzięczać |
będziecie zawdzięczały będziecie zawdzięczać |
3 os. |
będzie zawdzięczał będzie zawdzięczać |
będzie zawdzięczała będzie zawdzięczać |
będzie zawdzięczało będzie zawdzięczać |
będą zawdzięczali będą zawdzięczać |
będą zawdzięczały będą zawdzięczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zawdzięczajmy |
|
2 os. |
zawdzięczaj |
zawdzięczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zawdzięczałbym bym zawdzięczał |
zawdzięczałabym bym zawdzięczała |
zawdzięczałobym bym zawdzięczało |
zawdzięczalibyśmy byśmy zawdzięczali |
zawdzięczałybyśmy byśmy zawdzięczały |
2 os. |
zawdzięczałbyś byś zawdzięczał |
zawdzięczałabyś byś zawdzięczała |
zawdzięczałobyś byś zawdzięczało |
zawdzięczalibyście byście zawdzięczali |
zawdzięczałybyście byście zawdzięczały |
3 os. |
zawdzięczałby by zawdzięczał |
zawdzięczałaby by zawdzięczała |
zawdzięczałoby by zawdzięczało |
zawdzięczaliby by zawdzięczali |
zawdzięczałyby by zawdzięczały |
bezosobnik: zawdzięczano by
bezokolicznik: zawdzięczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zawdzięczając
gerundium: zawdzięczanie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
D. | zawdzięczania |
zawdzięczań |
C. | zawdzięczaniu |
zawdzięczaniom |
B. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
N. | zawdzięczaniem |
zawdzięczaniami |
Ms. | zawdzięczaniu |
zawdzięczaniach |
W. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zawdzięczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczająca |
D. | zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającej |
C. | zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającej |
B. | zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczającą |
N. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającą |
Ms. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczające |
D. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
C. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
B. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczające |
N. | zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
Ms. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zawdzięczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zawdzięczany |
zawdzięczany |
zawdzięczany |
zawdzięczane |
zawdzięczana |
D. | zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanej |
C. | zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanej |
B. | zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczany |
zawdzięczane |
zawdzięczaną |
N. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczaną |
Ms. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zawdzięczani |
zawdzięczani |
zawdzięczane |
zawdzięczane |
D. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
C. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
B. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczane |
N. | zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
Ms. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
Składnia
Rzosobowy | + | zawdzięczać | + |
KOMU +
CO
|
Rzosobowy | + | zawdzięczać | + |
KOMU +
że ZDANIE
|
2. badaniom
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- zawdzięczać badaniom, talentom, okolicznościom
Cytaty
[...] psychiatria zawdzięcza artystom niejedno trafne spostrzeżenie. źródło: NKJP: Antoni Kępiński: Melancholia, 1996 |
|
Bułgarski jogurt swój smak i właściwości regenerujące czy wręcz odmładzające zawdzięcza bakteriom. źródło: NKJP: Piotr Adamczewski, Andrzej Garlicki: Sto lat!, Polityka, 2003-05-31 |
|
Roślina ta znana była od czasów biblijnych. Jej rozprzestrzenienie się na północ i wschód Europy zawdzięczamy podbojom Rzymian. źródło: NKJP: Alicja Giedroyć: Rolnicy na winnice!, Gazeta Wrocławska, 2003-09-26 |
|
[...] geniuszowi wojskowemu marszałka Józefa Piłsudskiego i determinacji jego żołnierzy zawdzięczamy, że w beznadziejnej sytuacji, kiedy wraże wojska podchodziły już pod Warszawę, udało się przełamać atak. źródło: NKJP: Marian Sałata: Krakowskie święto żołnierza, Gazeta Krakowska, 2002-08-17 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zawdzięczam |
zawdzięczamy |
|||
2 os. |
zawdzięczasz |
zawdzięczacie |
|||
3 os. |
zawdzięcza |
zawdzięczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zawdzięczałem +(e)m zawdzięczał |
zawdzięczałam +(e)m zawdzięczała |
zawdzięczałom +(e)m zawdzięczało |
zawdzięczaliśmy +(e)śmy zawdzięczali |
zawdzięczałyśmy +(e)śmy zawdzięczały |
2 os. |
zawdzięczałeś +(e)ś zawdzięczał |
zawdzięczałaś +(e)ś zawdzięczała |
zawdzięczałoś +(e)ś zawdzięczało |
zawdzięczaliście +(e)ście zawdzięczali |
zawdzięczałyście +(e)ście zawdzięczały |
3 os. |
zawdzięczał |
zawdzięczała |
zawdzięczało |
zawdzięczali |
zawdzięczały |
bezosobnik: zawdzięczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę zawdzięczał będę zawdzięczać |
będę zawdzięczała będę zawdzięczać |
będę zawdzięczało będę zawdzięczać |
będziemy zawdzięczali będziemy zawdzięczać |
będziemy zawdzięczały będziemy zawdzięczać |
2 os. |
będziesz zawdzięczał będziesz zawdzięczać |
będziesz zawdzięczała będziesz zawdzięczać |
będziesz zawdzięczało będziesz zawdzięczać |
będziecie zawdzięczali będziecie zawdzięczać |
będziecie zawdzięczały będziecie zawdzięczać |
3 os. |
będzie zawdzięczał będzie zawdzięczać |
będzie zawdzięczała będzie zawdzięczać |
będzie zawdzięczało będzie zawdzięczać |
będą zawdzięczali będą zawdzięczać |
będą zawdzięczały będą zawdzięczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zawdzięczajmy |
|
2 os. |
zawdzięczaj |
zawdzięczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zawdzięczałbym bym zawdzięczał |
zawdzięczałabym bym zawdzięczała |
zawdzięczałobym bym zawdzięczało |
zawdzięczalibyśmy byśmy zawdzięczali |
zawdzięczałybyśmy byśmy zawdzięczały |
2 os. |
zawdzięczałbyś byś zawdzięczał |
zawdzięczałabyś byś zawdzięczała |
zawdzięczałobyś byś zawdzięczało |
zawdzięczalibyście byście zawdzięczali |
zawdzięczałybyście byście zawdzięczały |
3 os. |
zawdzięczałby by zawdzięczał |
zawdzięczałaby by zawdzięczała |
zawdzięczałoby by zawdzięczało |
zawdzięczaliby by zawdzięczali |
zawdzięczałyby by zawdzięczały |
bezosobnik: zawdzięczano by
bezokolicznik: zawdzięczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zawdzięczając
gerundium: zawdzięczanie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
D. | zawdzięczania |
zawdzięczań |
C. | zawdzięczaniu |
zawdzięczaniom |
B. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
N. | zawdzięczaniem |
zawdzięczaniami |
Ms. | zawdzięczaniu |
zawdzięczaniach |
W. | zawdzięczanie |
zawdzięczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zawdzięczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczająca |
D. | zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczającej |
C. | zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającemu |
zawdzięczającej |
B. | zawdzięczającego |
zawdzięczającego |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczającą |
N. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającą |
Ms. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zawdzięczający |
zawdzięczający |
zawdzięczające |
zawdzięczające |
D. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
C. | zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
zawdzięczającym |
B. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczające |
N. | zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
zawdzięczającymi |
Ms. | zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
zawdzięczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zawdzięczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zawdzięczany |
zawdzięczany |
zawdzięczany |
zawdzięczane |
zawdzięczana |
D. | zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczanej |
C. | zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanemu |
zawdzięczanej |
B. | zawdzięczanego |
zawdzięczanego |
zawdzięczany |
zawdzięczane |
zawdzięczaną |
N. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczaną |
Ms. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zawdzięczani |
zawdzięczani |
zawdzięczane |
zawdzięczane |
D. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
C. | zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
zawdzięczanym |
B. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczane |
N. | zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
zawdzięczanymi |
Ms. | zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
zawdzięczanych |
Składnia
![]() |
+ | zawdzięczać | + |
KOMU/CZEMU +
CO
|
![]() |
+ | zawdzięczać | + |
KOMU/CZEMU +
że ZDANIE
|