Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego pogardzać ; zob. gardzić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- bezbrzeżna, bezgraniczna, głęboka, wielka; lekka; jawna, nieskrywana, ostentacyjna, wyraźna; ukrywana; całkowita, powszechna; prawdziwa; ludzka pogarda
- pogarda śmierci, życia
- pogarda dla człowieka, dla ludzi, dla prawa, dla śmierci, dla świata, dla życia; !?do człowieka, !?do życia; wobec kobiet, wobec ludzi, wobec Żydów
- uczucie; odcień, odrobina; słowa, wyraz; czas pogardy
- pełen, pełny; godny pogardy
- czuć, odczuwać, żywić; budzić; ukryć; manifestować, okazać/okazywać, wyrażać pogardę
- otoczony pogardą
- zasługiwać na pogardę
- mówić o czymś, odpowiedzieć, powiedzieć, wykrzyknąć; patrzeć, spoglądać, spojrzeć; prychnąć, splunąć; odnosić się do kogoś, traktować kogoś z pogardą
- mieć kogoś/coś w pogardzie
Cytaty
W eleganckich kożuszkach, z bronią na ramieniu i u pasa, chodzili wyprostowani, sprężyści i nie potrafili ukryć pogardy, patrząc na nasze łachmany. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Karola Maja Angus też czytywał, natomiast komiksy miał osobiście w głębokiej pogardzie i uważał ich czytanie za poniżej swojej godności. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
|
[...] demonstrował głęboką pogardę dla konwenansów. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu, Księga III, 2003 |
|
Tekst ten był manifestacją pogardy wobec ludzi, którzy nie chcieli wówczas otwarcie walczyć z reżimem. źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Godzina nienawiści, Gazeta Wyborcza, 1992-06-11 |
|
Renald miał wiele wspólnych cech ze swoim poprzednikiem u boku Konstancji. Obaj byli przystojni, silni i porywczy, mężni i skłonni do ryzyka, odnosili się z pogardą !?do muzułmanów, ich religii i kultury. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007 |
|
W szkołach wojskowych i w armii wprowadzono trening moralno-patriotyczny w duchu coraz bardziej nacjonalistycznym. Krzewiono kult cesarza oraz pogardę śmierci. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | pogarda |
pogardy |
|
D. | pogardy |
pogard |
|
C. | pogardzie |
pogardom |
|
B. | pogardę |
pogardy |
|
N. | pogardą |
pogardami |
|
Ms. | pogardzie |
pogardach |
|
W. | pogardo |
pogardy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | pogarda | + |
dla KOGO/CZEGO | wobec KOGO/CZEGO | !?do KOGO/CZEGO
|
![]() |
+ | pogarda | + |
CZEGO
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: pogarda do kogo/czego .