UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uroić sobie

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

Z przedrostkiem u- od kontynuantu psł. czasownika *rojiti; zob. roić.

Definicja

książk.  pejorat. 
wyobrazić sobie coś i w to uwierzyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ubrdać sobie, ubzdurać sobie

Połączenia

  • uroić sobie chorobę

Cytaty

Znowu coś sobie uroiłaś. [...] Nie jesteś na nic chora.

źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Senność, 2009

I nagle [...] pojąłem, że nigdy nie był mi przyjacielem [...], że teraz wykorzystuje pierwszą nadarzającą się okazję, żeby mi dopiec. Uroił coś sobie w chorej głowie.

źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

Odczuwałem coś na kształt współczucia dla odważnego króla, był to jednak żal nad głuszcem, co uroił sobie, że może być orłem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Uroiła sobie, że lekarze chcą ją zabić.

źródło: NKJP: KOŹ: Z Grecji do Polski, Super Express, 1998, nr 41

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uroję sobie
uroimy sobie
2 os. uroisz sobie
uroicie sobie
3 os. uroi sobie
uroją sobie

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uroiłem sobie
+(e)m sobie uroił
uroiłam sobie
+(e)m sobie uroiła
uroiłom sobie
+(e)m sobie uroiło
uroiliśmy sobie
+(e)śmy sobie uroili
uroiłyśmy sobie
+(e)śmy sobie uroiły
2 os. uroiłeś sobie
+(e)ś sobie uroił
uroiłaś sobie
+(e)ś sobie uroiła
uroiłoś sobie
+(e)ś sobie uroiło
uroiliście sobie
+(e)ście sobie uroili
uroiłyście sobie
+(e)ście sobie uroiły
3 os. uroił sobie
uroiła sobie
uroiło sobie
uroili sobie
uroiły sobie

bezosobnik: urojono sobie

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urójmy sobie
2 os. urój sobie
urójcie sobie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uroiłbym sobie
bym sobie uroił
uroiłabym sobie
bym sobie uroiła
uroiłobym sobie
bym sobie uroiło
uroilibyśmy sobie
byśmy sobie uroili
uroiłybyśmy sobie
byśmy sobie uroiły
2 os. uroiłbyś sobie
byś sobie uroił
uroiłabyś sobie
byś sobie uroiła
uroiłobyś sobie
byś sobie uroiło
uroilibyście sobie
byście sobie uroili
uroiłybyście sobie
byście sobie uroiły
3 os. uroiłby sobie
by sobie uroił
uroiłaby sobie
by sobie uroiła
uroiłoby sobie
by sobie uroiło
uroiliby sobie
by sobie uroili
uroiłyby sobie
by sobie uroiły

bezosobnik: urojono by sobie

bezokolicznik: uroić sobie

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uroiwszy sobie

gerundium: urojenie sobie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urojenie sobie
urojenia sobie
D. urojenia sobie
urojeń sobie
C. urojeniu sobie
urojeniom sobie
B. urojenie sobie
urojenia sobie
N. urojeniem sobie
urojeniami sobie
Ms. urojeniu sobie
urojeniach sobie
W. urojenie sobie
urojenia sobie

Składnia

Rzosobowy + uroić sobie +
CO
Rzosobowy + uroić sobie +
że ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 23.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj