UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gorycz

Chronologizacja

2 połowa XVIII w., Bańk
XVIII w., Bor

Pochodzenie

Od: dawnego przym. gorki (dziś gorzki - zob.).

1. gorzki smak

Definicja

gorzki smak

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Połączenia

gorycz herbaty, kawy, migdałów
gorycz w gardle, w ustach
uczucie goryczy (w ustach)
czuć, poczuć gorycz (w ustach)

Cytaty

	Panowie podjęli decyzję o zapaleniu pożegnalnego cygara, panie – o ostatnim łyku szampana, który – jak to ujęła jedna z dam – „swymi bąbelkami dodawał ciekawej goryczy słodkim wiedeńskim struclom”. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005
	Choroba refluksowa potrafi być bardzo uciążliwa. Zaczyna się od uczucia goryczy w ustach i pieczenia w przełyku, ale nieleczona może doprowadzić do nowotworu dolnego przełyku. źródło: NKJP: (j.sp): Polacy wciąż nie umieją się racjonalnie odżywiać – mówi gastroenterolog Krzysztof Jarus, Nowiny Raciborskie, 2007-02-27
	Kręci mi się w głowie, jestem jak ogłupiała, w gardle mam gorycz od tego gazu, który śmierdział jak pieprz [...] . źródło: NKJP: (PSZ): Drażniący gaz, Dziennik Polski, 2002-11-08
	Łyknął kawy zbożowej, która zaprawiona byłą goryczą cykorii i sacharyną. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gorycz	gorycze
D.	goryczy	goryczy

C.	goryczy	goryczom
B.	gorycz	gorycze
N.	goryczą	goryczami
Ms.	goryczy	goryczach
W.	goryczy	gorycze

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

gorycz

(CZEGO)

2. lecznicza substancja o gorzkim smaku

Definicja

substancja o gorzkim smaku, która występuje w wielu roślinach leczniczych i wykorzystywana jest jako środek pobudzający apetyt i ułatwiający trawienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Cytaty

Majeranek wysiewa się od maja na stanowiska słoneczne; preferuje gleby lekkie, wapienne. Podobnie jak lebiodka zawiera olejki eteryczne [...], gorycze, garbniki.

źródło: NKJP: (DD): Lebiodka już kwitnie, Dziennik Polski, 2002-07-24

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gorycz	gorycze
D.	goryczy	goryczy

C.	goryczy	goryczom
B.	gorycz	gorycze
N.	goryczą	goryczami
Ms.	goryczy	goryczach
W.	goryczy	gorycze

3. przykre uczucie

Definicja

uczucie, jakiego doznajemy, gdy dotyka nas coś niekorzystnego lub nieprzyjemnego, albo gdy nie następuje coś, na czym nam zależało

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

gorycz cierpienia; klęski, porażki, przegranej; opuszczenia, osamotnienia, samotności; bankructwa
łzy; uczucie; słowa goryczy
(głos, utwór) pełen goryczy
gorycz przepełniła kogoś/coś
doświadczać, doznać, zaznać goryczy
odczuwać, przeżywać gorycz czegoś; osłodzić gorycz (porażki)
mówić, opowiadać, wspominać o czymś; komentować, przyznać, stwierdzić, westchnąć coś z goryczą

Cytaty

Często towarzyszymy chorym w ich chwilach przepełnionych bólem i zwątpieniem. Ta heroiczna walka z goryczą cierpienia uczy nas szacunku wobec życia.

źródło: NKJP: Teraz Wrocław, Tygodnik Rybnicki, 2008-09-16

[...] piłkarze z Radziszowa znów doznali goryczy porażki. Porażka tym bardziej bolesna, że odniesiona na własnym stadionie.

źródło: NKJP: (PŁ): Zdany egzamin, Gazeta Krakowska, 2005-09-26

Opowiada z goryczą, jak przez czternaście lat pomagała przy dzieciach swojemu bratu, a gdy sama zaszła w ciążę, bratowa dała jej do zrozumienia, że czas się rozstać.

źródło: NKJP: None: Wszystkie dzieci siostry Cherubiny, Dziennik Polski, 2002-01-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gorycz	gorycze
D.	goryczy	goryczy

C.	goryczy	goryczom
B.	gorycz	gorycze
N.	goryczą	goryczami
Ms.	goryczy	goryczach
W.	goryczy	gorycze

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

gorycz

(CZEGO)

Frazeologizmy

coś przelało czarę goryczy
coś przepełniło czarę goryczy
coś dopełniło czary goryczy
coś przelało kielich goryczy
coś przepełniło kielich goryczy
coś dopełniło kielich goryczy
coś dopełniło czarę goryczy
coś przelewa czarę goryczy
coś przepełnia czarę goryczy
coś dopełnia czary goryczy
coś przelewa kielich goryczy
coś przepełnia kielich goryczy
coś dopełnia kielich goryczy
coś dopełnia czarę goryczy
czara goryczy przelała się
czara goryczy przepełniła się
szala goryczy przelała się
szala goryczy przepełniła się
szala goryczy przechyliła się
kielich goryczy przelał się
kielich goryczy przepełnił się
ktoś wypił kielich goryczy
ktoś wypił czarę goryczy
ktoś wychylił kielich goryczy
ktoś wypił kielich goryczy do końca
ostatnia kropla goryczy

Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2014