UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przepisywać

Chronologizacja

1547, SPXVI
W postaci: przepisować
Inne znaczenie: 'przypisywać cos komuś'

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepisuję
przepisujemy
2 os. przepisujesz
przepisujecie
3 os. przepisuje
przepisują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepisywałem
+(e)m przepisywał
przepisywałam
+(e)m przepisywała
przepisywałom
+(e)m przepisywało
przepisywaliśmy
+(e)śmy przepisywali
przepisywałyśmy
+(e)śmy przepisywały
2 os. przepisywałeś
+(e)ś przepisywał
przepisywałaś
+(e)ś przepisywała
przepisywałoś
+(e)ś przepisywało
przepisywaliście
+(e)ście przepisywali
przepisywałyście
+(e)ście przepisywały
3 os. przepisywał
przepisywała
przepisywało
przepisywali
przepisywały

bezosobnik: przepisywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przepisywał
będę przepisywać
będę przepisywała
będę przepisywać
będę przepisywało
będę przepisywać
będziemy przepisywali
będziemy przepisywać
będziemy przepisywały
będziemy przepisywać
2 os. będziesz przepisywał
będziesz przepisywać
będziesz przepisywała
będziesz przepisywać
będziesz przepisywało
będziesz przepisywać
będziecie przepisywali
będziecie przepisywać
będziecie przepisywały
będziecie przepisywać
3 os. będzie przepisywał
będzie przepisywać
będzie przepisywała
będzie przepisywać
będzie przepisywało
będzie przepisywać
będą przepisywali
będą przepisywać
będą przepisywały
będą przepisywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepisujmy
2 os. przepisuj
przepisujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepisywałbym
bym przepisywał
przepisywałabym
bym przepisywała
przepisywałobym
bym przepisywało
przepisywalibyśmy
byśmy przepisywali
przepisywałybyśmy
byśmy przepisywały
2 os. przepisywałbyś
byś przepisywał
przepisywałabyś
byś przepisywała
przepisywałobyś
byś przepisywało
przepisywalibyście
byście przepisywali
przepisywałybyście
byście przepisywały
3 os. przepisywałby
by przepisywał
przepisywałaby
by przepisywała
przepisywałoby
by przepisywało
przepisywaliby
by przepisywali
przepisywałyby
by przepisywały

bezosobnik: przepisywano by

bezokolicznik: przepisywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przepisując

gerundium: przepisywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepisywanie
przepisywania
D. przepisywania
przepisywań
C. przepisywaniu
przepisywaniom
B. przepisywanie
przepisywania
N. przepisywaniem
przepisywaniami
Ms. przepisywaniu
przepisywaniach
W. przepisywanie
przepisywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przepisujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepisujący
przepisujący
przepisujący
przepisujące
przepisująca
D. przepisującego
przepisującego
przepisującego
przepisującego
przepisującej
C. przepisującemu
przepisującemu
przepisującemu
przepisującemu
przepisującej
B. przepisującego
przepisującego
przepisujący
przepisujące
przepisującą
N. przepisującym
przepisującym
przepisującym
przepisującym
przepisującą
Ms. przepisującym
przepisującym
przepisującym
przepisującym
przepisującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepisujący
przepisujący
przepisujące
przepisujące
D. przepisujących
przepisujących
przepisujących
przepisujących
C. przepisującym
przepisującym
przepisującym
przepisującym
B. przepisujących
przepisujących
przepisujących
przepisujące
N. przepisującymi
przepisującymi
przepisującymi
przepisującymi
Ms. przepisujących
przepisujących
przepisujących
przepisujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepisywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepisywany
przepisywany
przepisywany
przepisywane
przepisywana
D. przepisywanego
przepisywanego
przepisywanego
przepisywanego
przepisywanej
C. przepisywanemu
przepisywanemu
przepisywanemu
przepisywanemu
przepisywanej
B. przepisywanego
przepisywanego
przepisywany
przepisywane
przepisywaną
N. przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
przepisywaną
Ms. przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
przepisywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepisywani
przepisywani
przepisywane
przepisywane
D. przepisywanych
przepisywanych
przepisywanych
przepisywanych
C. przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
przepisywanym
B. przepisywanych
przepisywanych
przepisywanych
przepisywane
N. przepisywanymi
przepisywanymi
przepisywanymi
przepisywanymi
Ms. przepisywanych
przepisywanych
przepisywanych
przepisywanych

odpowiednik aspektowy: przepisać

Pochodzenie

Zob. pisać

1. z tablicy do zeszytu

Definicja

pisząc, sporządzać kopię jakiegoś tekstu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • przepisywać dokument, fragment tekstu, książkę, tekst
  • przepisywać na komputerze, na maszynie
  • przepisywać maszynowo, ręcznie

Cytaty

Czasami zarobi parę groszy, przepisując coś na maszynie.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: KPN niejedno ma imię, Gazeta Wyborcza, 1993-01-02

Były też utwory, które powstały na emigracji, a w Polsce były zakazane i wtedy przepisywanie ich było jedyną formą rozpowszechniania.

źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

[...] jej siostra siedzi obok w pokoju i przepisuje z gazety do zeszytu przepisy kulinarne.

źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Śmierć czeskiego psa, 2009

Składnia

Rzosobowy + przepisywać +
CO + (JAK) + (SKĄD)

2. lekarstwo

Definicja

(będąc lekarzem) w formie recepty lub skierowania zalecać stosowanie określonych środków leczniczych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • lekarz przepisuje coś
  • przepisywać antybiotyk, dawkę czegoś, jakiś środek, kurację, lek, lekarstwo, maść, tabletkę
  • przepisywać pacjentowi
  • przepisywać na receptę

Cytaty

Przepisywano mi rozmaite silne maści ze sterydami, lecz dwuletnie leczenie dermatologiczne nie przyniosło żadnych efektów.

źródło: NKJP: Agata Markowicz: Dobrej energii nigdy dosyć!, Dziennik Zachodni, 2005-11-25

Przychodzą do mnie osoby „puszyste”, mające w związku z tym problemy zdrowotne. Badam je i przepisuję odpowiednią dietę.

źródło: NKJP: Piotr Stoliński: Z bezrobotnych - biznesmeni, Express Ilustrowany, 2003-07-12

Allicyna zawarta w warzywach nie niszczy naszej mikroflory naturalnej, w przeciwieństwie do antybiotyków przepisywanych na receptę i podawanych przy różnych chorobach.

źródło: NKJP: Pijmy jogurt, jedzmy czosnek, Polityka, 2005-11-19

Składnia

Rzosobowy + przepisywać +
(KOMU) + CO

3. majątek

Definicja

w sposób ustalony prawnie przekazywać komuś na własność jakieś dobro materialne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

  • przepisywać gospodarstwo, majątek, mieszkanie, ziemię
  • przepisywać na dzieci, na syna, na żonę

Cytaty

Ojciec przepisywał mu ziemię, gdy był jeszcze w wojsku.

źródło: NKJP: Marzena Tukalska: Z wojska na gospodarstwo, Dziennik Tczewski, 2000-01-07

Wyrafinowani malwersanci [...] przepisują swój majątek na członków rodziny lub na tak zwane „słupy”.

źródło: NKJP: (Stefan): Na marginesie, Gazeta Radomszczańska, 2009-07-15

Składnia

Rzosobowy + przepisywać +
KOMU + CO
Rzosobowy + przepisywać +
CO + na KOGO

4. od kolegi

Definicja

pisząc lub tworząc coś, kopiować cudzy tekst lub korzystać z cudzych pomysłów albo ze źródeł niedozwolonych w danej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odgapiać, odwalać, ściągać, zgapiać, zrzynać

Połączenia

  • przepisywać pracę domową, wypracowanie, zadanie
  • przepisywać od innych

Cytaty

Jedni autorzy przepisywali od drugich te same opinie, a więc, że „szwedzki naród jest dość piękny i przystojny, żołnierze dobrzy, mocni i sposobni do wszelakich fatyg”.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Nieraz potop nas zalewał, Polityka, 2001-03-17

[...] instruktor wyczuł atmosferę „kumoterstwa i fałszywego koleżeństwa”, która objawiała się ściąganiem podczas kolokwiów i przepisywaniem zadań domowych.

źródło: NKJP: Joanna Kochanowicz: ZMP w terenie..., 2000

- Dyrektor szkoły był zmuszony usunąć trzech uczniów, którzy zachowywali się niegodnie [...]. Niegodne zachowanie uczniów miało polegać na przepisywaniu wypracowań z przygotowanych wcześniej ściąg.

źródło: NKJP: Matura na Opolszczyźnie, Trybuna Śląska, 2001-05-11

[...] kto to wymyśla? Przecież te sytuacje są tak absurdalne, że nie wyobrażam sobie, jak coś takiego mogłoby się dziać w realnym życiu.
[...]
Scenarzyści przepisują z romansów po 99 groszy

źródło: Internet: wykop.pl

Składnia

bez ograniczeń + przepisywać +
CO + od KOGO
bez ograniczeń + przepisywać +
CO + z CZEGO

5. na orkiestrę

Definicja

książk. 
przekształcać utwór tak, aby go dostosować do innego składu wykonawców, instrumentów, innego medium albo realiów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

Cytaty

Poza wieloma utworami na głos z fortepianem [...], w tym lekkimi popularnymi piosenkami i utworami dla dzieci [...], Lutosławski pisał także dzieła, które później przepisywał na orkiestrę [...].

źródło: Internet: culture.pl

Klata idzie za wątkiem sławy głównego bohatera, rzecz przepisuje na współczesność, a z Nieznajomego-literata robi Idola: „muzyka, artystę totalnego, performera”.

źródło: Internet: dziennikteatralny.pl

Składnia

bez ograniczeń + przepisywać +
CO + na CO
Data ostatniej modyfikacji: 24.10.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj