UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opisywać

Chronologizacja

SPXVI: dopisować, SKN: dopisuję, SJPXVII, STR: dopisuję, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. pisać

1. wydarzenie

Definicja

przedstawiać słownie cechy jakiejś osoby, rzeczy, sytuacji lub zjawiska

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • książka opisuje
  • opisywać drogę, krajobraz, postać, wygląd; początek czegoś, przeżycie, scenę, spotkanie, sytuację, wydarzenie, zachowanie, zdarzenie
  • opisywać w artykule, we wstępie, w książce, w księdze, w opowiadaniu, w prasie, w przewodniku, w zeszycie,
  • opisywać barwnie, dobrze, dokładnie, drobiazgowo, obszernie, precyzyjnie, szeroko

Cytaty

Opisywał pejzaże reńskiego kraju, chabrowy błękit nieba i boski smak wina Liebfraumilch.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1996

Napisana prostym, przystępnym językiem książka opisuje korzystanie z popularnego programu Microsoft Outlook Express [...].

źródło: NKJP: Maciej Kitajewski: Poczta elektroniczna. Ćwiczenia praktyczne, 2002

W dwóch ostatnich numerach [...] znajduje się bardzo piękny artykuł p. Jana Parandowskiego, opisujący szczegółowo groteskowy przebieg zjazdu.

źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Chimera jako zwierzę pociągowe: 1929-1941, 2001

Przy swoim nowym nazwisku znalazłem tysiąc dwieście czterdzieści dziewięć wpisów, które w skrupulatny sposób opisywały mnie i moją chorobę.

źródło: NKJP: Mirosław Tomaszewski: UGI, 2006

[...] na początku książki Szczepański opisuje, jak się [...] dostał do Ameryki.

źródło: NKJP: Krzysztof Teodor Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisuję
opisujemy
2 os. opisujesz
opisujecie
3 os. opisuje
opisują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałem
+(e)m opisywał
opisywałam
+(e)m opisywała
opisywałom
+(e)m opisywało
opisywaliśmy
+(e)śmy opisywali
opisywałyśmy
+(e)śmy opisywały
2 os. opisywałeś
+(e)ś opisywał
opisywałaś
+(e)ś opisywała
opisywałoś
+(e)ś opisywało
opisywaliście
+(e)ście opisywali
opisywałyście
+(e)ście opisywały
3 os. opisywał
opisywała
opisywało
opisywali
opisywały

bezosobnik: opisywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opisywał
będę opisywać
będę opisywała
będę opisywać
będę opisywało
będę opisywać
będziemy opisywali
będziemy opisywać
będziemy opisywały
będziemy opisywać
2 os. będziesz opisywał
będziesz opisywać
będziesz opisywała
będziesz opisywać
będziesz opisywało
będziesz opisywać
będziecie opisywali
będziecie opisywać
będziecie opisywały
będziecie opisywać
3 os. będzie opisywał
będzie opisywać
będzie opisywała
będzie opisywać
będzie opisywało
będzie opisywać
będą opisywali
będą opisywać
będą opisywały
będą opisywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisujmy
2 os. opisuj
opisujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałbym
bym opisywał
opisywałabym
bym opisywała
opisywałobym
bym opisywało
opisywalibyśmy
byśmy opisywali
opisywałybyśmy
byśmy opisywały
2 os. opisywałbyś
byś opisywał
opisywałabyś
byś opisywała
opisywałobyś
byś opisywało
opisywalibyście
byście opisywali
opisywałybyście
byście opisywały
3 os. opisywałby
by opisywał
opisywałaby
by opisywała
opisywałoby
by opisywało
opisywaliby
by opisywali
opisywałyby
by opisywały

bezosobnik: opisywano by

bezokolicznik: opisywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opisując

gerundium: opisywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opisywanie
opisywania
D. opisywania
opisywań
C. opisywaniu
opisywaniom
B. opisywanie
opisywania
N. opisywaniem
opisywaniami
Ms. opisywaniu
opisywaniach
W. opisywanie
opisywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opisujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisujący
opisujący
opisujący
opisujące
opisująca
D. opisującego
opisującego
opisującego
opisującego
opisującej
C. opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującej
B. opisującego
opisującego
opisujący
opisujące
opisującą
N. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującą
Ms. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisujący
opisujący
opisujące
opisujące
D. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących
C. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
B. opisujących
opisujących
opisujących
opisujące
N. opisującymi
opisującymi
opisującymi
opisującymi
Ms. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opisywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisywany
opisywany
opisywany
opisywane
opisywana
D. opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanej
C. opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanej
B. opisywanego
opisywanego
opisywany
opisywane
opisywaną
N. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywaną
Ms. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisywani
opisywani
opisywane
opisywane
D. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych
C. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
B. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywane
N. opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
Ms. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych

odpowiednik aspektowy: opisać

Składnia

bez ograniczeń + opisywać +
KOGO/CO + (JAK)
bez ograniczeń + opisywać +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. zdjęcie

Definicja

umieszczać podpis lub objaśnienie przy rysunku, zdjęciu, mapie lub na jakimś przedmiocie albo eksponacie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • opisywać dyskietkę, fotografię, rysunek, zdjęcie

Cytaty

Dziś, opisując fotografie, raz po raz zapisywaliśmy: nazwisko nieznane, imię nieznane, miejscowość nieznana...

źródło: NKJP: Anna Bikont: Wystawa, Gazeta Wyborcza, 1996-04-12

Polecenia wymiarowania i opisywania rysunku umożliwiają stworzenie dokumentacji zgodnej z dowolną normą.

źródło: NKJP: Adam Budzyński, Bernard Pacula, Grzegorz Kazimierczak: Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisuję
opisujemy
2 os. opisujesz
opisujecie
3 os. opisuje
opisują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałem
+(e)m opisywał
opisywałam
+(e)m opisywała
opisywałom
+(e)m opisywało
opisywaliśmy
+(e)śmy opisywali
opisywałyśmy
+(e)śmy opisywały
2 os. opisywałeś
+(e)ś opisywał
opisywałaś
+(e)ś opisywała
opisywałoś
+(e)ś opisywało
opisywaliście
+(e)ście opisywali
opisywałyście
+(e)ście opisywały
3 os. opisywał
opisywała
opisywało
opisywali
opisywały

bezosobnik: opisywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opisywał
będę opisywać
będę opisywała
będę opisywać
będę opisywało
będę opisywać
będziemy opisywali
będziemy opisywać
będziemy opisywały
będziemy opisywać
2 os. będziesz opisywał
będziesz opisywać
będziesz opisywała
będziesz opisywać
będziesz opisywało
będziesz opisywać
będziecie opisywali
będziecie opisywać
będziecie opisywały
będziecie opisywać
3 os. będzie opisywał
będzie opisywać
będzie opisywała
będzie opisywać
będzie opisywało
będzie opisywać
będą opisywali
będą opisywać
będą opisywały
będą opisywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisujmy
2 os. opisuj
opisujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałbym
bym opisywał
opisywałabym
bym opisywała
opisywałobym
bym opisywało
opisywalibyśmy
byśmy opisywali
opisywałybyśmy
byśmy opisywały
2 os. opisywałbyś
byś opisywał
opisywałabyś
byś opisywała
opisywałobyś
byś opisywało
opisywalibyście
byście opisywali
opisywałybyście
byście opisywały
3 os. opisywałby
by opisywał
opisywałaby
by opisywała
opisywałoby
by opisywało
opisywaliby
by opisywali
opisywałyby
by opisywały

bezosobnik: opisywano by

bezokolicznik: opisywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opisując

gerundium: opisywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opisywanie
opisywania
D. opisywania
opisywań
C. opisywaniu
opisywaniom
B. opisywanie
opisywania
N. opisywaniem
opisywaniami
Ms. opisywaniu
opisywaniach
W. opisywanie
opisywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opisujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisujący
opisujący
opisujący
opisujące
opisująca
D. opisującego
opisującego
opisującego
opisującego
opisującej
C. opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującej
B. opisującego
opisującego
opisujący
opisujące
opisującą
N. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującą
Ms. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisujący
opisujący
opisujące
opisujące
D. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących
C. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
B. opisujących
opisujących
opisujących
opisujące
N. opisującymi
opisującymi
opisującymi
opisującymi
Ms. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opisywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisywany
opisywany
opisywany
opisywane
opisywana
D. opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanej
C. opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanej
B. opisywanego
opisywanego
opisywany
opisywane
opisywaną
N. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywaną
Ms. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisywani
opisywani
opisywane
opisywane
D. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych
C. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
B. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywane
N. opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
Ms. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych

odpowiednik aspektowy: opisać

Składnia

Rzosobowy + opisywać +
CO

3. koło

Definicja

mat. 
wykreślać figurę geometryczną na zewnątrz innej figury tak, żeby wszystkie wierzchołki jednej z nich znajdowały się na obwodzie drugiej lub żeby boki jednej z nich były styczne do obwodu drugiej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

  • opisywać koło, kwadrat, trójkąt
  • opisywać na kole, na kwadracie, na trójkącie

Cytaty

Teraz pierwszy uczeń wpisuje koło w czworokąt, a drugi opisuje koło na czworokącie.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisuję
opisujemy
2 os. opisujesz
opisujecie
3 os. opisuje
opisują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałem
+(e)m opisywał
opisywałam
+(e)m opisywała
opisywałom
+(e)m opisywało
opisywaliśmy
+(e)śmy opisywali
opisywałyśmy
+(e)śmy opisywały
2 os. opisywałeś
+(e)ś opisywał
opisywałaś
+(e)ś opisywała
opisywałoś
+(e)ś opisywało
opisywaliście
+(e)ście opisywali
opisywałyście
+(e)ście opisywały
3 os. opisywał
opisywała
opisywało
opisywali
opisywały

bezosobnik: opisywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opisywał
będę opisywać
będę opisywała
będę opisywać
będę opisywało
będę opisywać
będziemy opisywali
będziemy opisywać
będziemy opisywały
będziemy opisywać
2 os. będziesz opisywał
będziesz opisywać
będziesz opisywała
będziesz opisywać
będziesz opisywało
będziesz opisywać
będziecie opisywali
będziecie opisywać
będziecie opisywały
będziecie opisywać
3 os. będzie opisywał
będzie opisywać
będzie opisywała
będzie opisywać
będzie opisywało
będzie opisywać
będą opisywali
będą opisywać
będą opisywały
będą opisywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opisujmy
2 os. opisuj
opisujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opisywałbym
bym opisywał
opisywałabym
bym opisywała
opisywałobym
bym opisywało
opisywalibyśmy
byśmy opisywali
opisywałybyśmy
byśmy opisywały
2 os. opisywałbyś
byś opisywał
opisywałabyś
byś opisywała
opisywałobyś
byś opisywało
opisywalibyście
byście opisywali
opisywałybyście
byście opisywały
3 os. opisywałby
by opisywał
opisywałaby
by opisywała
opisywałoby
by opisywało
opisywaliby
by opisywali
opisywałyby
by opisywały

bezosobnik: opisywano by

bezokolicznik: opisywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opisując

gerundium: opisywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opisywanie
opisywania
D. opisywania
opisywań
C. opisywaniu
opisywaniom
B. opisywanie
opisywania
N. opisywaniem
opisywaniami
Ms. opisywaniu
opisywaniach
W. opisywanie
opisywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opisujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisujący
opisujący
opisujący
opisujące
opisująca
D. opisującego
opisującego
opisującego
opisującego
opisującej
C. opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującemu
opisującej
B. opisującego
opisującego
opisujący
opisujące
opisującą
N. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującą
Ms. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
opisującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisujący
opisujący
opisujące
opisujące
D. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących
C. opisującym
opisującym
opisującym
opisującym
B. opisujących
opisujących
opisujących
opisujące
N. opisującymi
opisującymi
opisującymi
opisującymi
Ms. opisujących
opisujących
opisujących
opisujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opisywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opisywany
opisywany
opisywany
opisywane
opisywana
D. opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanego
opisywanej
C. opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanemu
opisywanej
B. opisywanego
opisywanego
opisywany
opisywane
opisywaną
N. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywaną
Ms. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opisywani
opisywani
opisywane
opisywane
D. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych
C. opisywanym
opisywanym
opisywanym
opisywanym
B. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywane
N. opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
opisywanymi
Ms. opisywanych
opisywanych
opisywanych
opisywanych

odpowiednik aspektowy: opisać

Składnia

Rzosobowy + opisywać +
CO + na CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 12.09.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj