Chronologizacja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. valsch 'fałszywy; fałsz'
z łac. falsus
1. nieprawda
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | bujda, kit, lipa, nieprawda I | |
antonimy: | prawda I |
Połączenia
- najmniejszy, wielki; oczywisty, świadomy; historyczny fałsz
- fałsz i kłamstwo; prawda i fałsz
- trącić fałszem
Cytaty
„Super Express” powołuje się na prawo wyborców do wiedzy o politykach. Jest to oczywisty fałsz. Na co dzień tabloid nie przekazuje podstawowych informacji o pracy parlamentu czy rządu. Drukuje to, co [...] pozwala zaspokoić niskie instynkty odbiorców. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Zdjąć wszystko?, Polityka, 2009-12-19 |
|
Jonas słuchał. Nie czuł fałszu w słowach starego wiarusa, a jednak coś się w tej historii nie zgadzało. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
W końcowym fragmencie opowieści „Palec wskazujący” koniecznie trzeba sprostować opis ostatnich dni życia Barbary Homanowej [...]. Koniecznie, bo milczenie o prawdzie wypacza prawdę. Relacja ta zawiera liczne pomyłki, a nawet fałsze. źródło: NKJP: Józef Kozielecki: Zbrodnia, 2003 |
|
[...] ona właśnie poczuła się zniesławiona artykułem i podała redaktora gazety, [...] , do sądu. Twierdziła, że dzięki tym fałszom pismo chce zwiększyć nakład. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | fałsz |
fałsze |
|
D. | fałszu |
fałszów |
|
C. | fałszowi |
fałszom |
|
B. | fałsz |
fałsze |
|
N. | fałszem |
fałszami |
|
Ms. | fałszu |
fałszach |
|
W. | fałszu |
fałsze |
2. nieszczerość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- fałsz i hipokryzja, fałsz i obłuda, fałsz i sztuczność, fałsz i zakłamanie
- pełen fałszu
- wyczuć fałsz
Cytaty
Dziecko natychmiast wyczuje fałsz w naszym postępowaniu. źródło: NKJP: Justyna Dąbrowska: O teorii filiżanek, Gazeta Wyborcza, 1992-08-21 |
|
Bohater [...] robił na młodych czytelnikach podobne wrażenie jak Holden Caulfield z „Buszującego w zbożu”, bestsellerowej powieści Salingera - wszak też odrzucił rodzinę i tak samo nie akceptował fałszu w zachowaniach bliźnich. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Święte księgi kontestacji, Polityka, 2008-06-07 |
|
Przede wszystkim młodzi nie znoszą fałszu. Szukają prawdy i są wyczuleni na dysonanse między prawdziwym obliczem człowieka a tym, co na zewnątrz stara się manifestować. źródło: NKJP: Antoni Kępiński: Melancholia, 1974 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | fałsz |
fałsze |
|
D. | fałszu |
fałszów |
|
C. | fałszowi |
fałszom |
|
B. | fałsz |
fałsze |
|
N. | fałszem |
fałszami |
|
Ms. | fałszu |
fałszach |
|
W. | fałszu |
fałsze |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. w muzyce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kiks |
Cytaty
Julka siada do pianina. Cała klasa zaczyna śpiewać – czyściutko, bez najmniejszego fałszu. źródło: NKJP: Agata Pustułka: Julka widzi muzykę, Trybuna Śląska, 2002-04-26 |
|
Dobry słuch pozwala wyłapać fałsz w utworze muzycznym. źródło: NKJP: Ewa Berndt-Szczerba: Pan od polskiego, Tygodnik Podhalański nr 12, 1996 |
|
Młodziutka Agnieszka Skotniczna zaśpiewała co prawda bez cienia fałszu, ale piosenka „Za młodzi, za starzy” Ryszarda Rynkowskiego w jej wykonaniu wypadła nieprzekonywająco. źródło: NKJP: (GZL): Ekspresyjne głosy, Dziennik Polski, 2005-01-14 |
|
To znaczy, ustawiał się zwykle za plecami siedzących wokół fortepianu, naprzeciwko Ilki i czasie jej gry wykrzywiał twarz w najkomiczniejsze szydercze grymasy. Dziewczynka już po paru dniach sztywna i zdenerwowana, wbijała oczy w jakiś punkt najdalszy od miejsca zajmowanego przez Waldemara i cały wysiłek kierowała na utrzymanie tej pozy. Powodowało to fałsze, gubienie tempa, pomyłki [...]. źródło: NKJP: Danuta Koral: Widziedziczeni, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | fałsz |
fałsze |
|
D. | fałszu |
fałszów |
|
C. | fałszowi |
fałszom |
|
B. | fałsz |
fałsze |
|
N. | fałszem |
fałszami |
|
Ms. | fałszu |
fałszach |
|
W. | fałszu |
fałsze |