UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nieprawda II

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. prawda

1. zaprzeczenie

Definicja

mówiący komunikuje, że nie zgadza się z tym, co było wcześniej powiedziane, i że nie uważa tego za zgodne ze stanem faktycznym

Kategoria znaczeniowa

wykładnik zaprzeczenia prawdziwości sądu

Relacje znaczeniowe

antonimy:

prawda II

Cytaty

STOMIL: Nie wiem. Nic nie wiem.
ARTUR: Nieprawda, ojciec wie dobrze.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1997

- Rośniecie jak ślepi, nieciekawi nawet tego, co działo się przecież niedawno. Iluż wspaniałych, zasłużonych ludzi zamęczono, rozstrzelano, wywieziono, ślad zaginął. Ilu trzymano w więzieniach, odsądzano od czci!
- Nieprawda! W Polsce Ludowej?
- Zapewniam cię, że prawda.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Mówiło się o surowym kształceniu w pracowni profesora Wacława Taranczewskiego...
Nieprawda. Profesor robił wrażenie surowego pedagoga, ale w gruncie rzeczy był ciepły, serdeczny, życzliwy.

źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, 1998

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: dopowiedzenie

Składnia

/nieprawda/
szyk: wypowiedzeniowe

2. prośba o potwierdzenie

Definicja

mówiący prosi rozmówcę o potwierdzenie prawdziwości tego, o czym powiedział

Kategoria znaczeniowa

wykładnik pytania o potwierdzenie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

prawda II

Cytaty

- Pan chciał ze mną porozmawiać, nieprawda? - zapytał surowo, jak ksiądz jaki, że aż się zlękłam.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

Do niego należą pieniądze i władza, prawo i porządek, wpływy i zasługi. A dzięki temu także inne rzeczy. Nieprawda, teściu?

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 4, 1997

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: przyzdaniowy

Składnia

_, nieprawda? Zd.
szyk: stały: postpozycja

Data ostatniej modyfikacji: 29.12.2015