UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

łosoś

Chronologizacja

1420, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. łosoś
łososie
D. łososia
łososi
C. łososiowi
łososiom
B. łososia
łososie
N. łososiem
łososiami
Ms. łososiu
łososiach
W. łososiu
łososie

Pochodzenie

płn. psł. *lososь

1.a ryba

Definicja

drapieżna ryba o srebrzystych bokach i ciemnym grzbiecie, na tarło płynąca w górę rzek, żyjąca w słonych wodach

Noty o użyciu

Lp używana często w znaczeniu lm, np.: hodowla łososia, połów łososia, co jest uznawane za niepoprawne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ryba

Połączenia

  • dziki łosoś; łosoś norweski
  • łosoś i dorsz, łosoś i jesiotr, łosoś i karp, łosoś i makrela, łosoś i pstrąg, łosoś i sandacz, łosoś i sardynka, łosoś i śledź, łosoś i troć, łosoś i tuńczyk, łosoś i węgorz
  • hodowla, połów; mięso łososi
  • złowić łososia; łowić łososie

Cytaty

Żaden ze słuchaczy nie komentował ani nie wyrażał niedowierzania, choć faktu złowienia łososia o tak imponującej wadze najstarsi ludzie nie pamiętali.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża jaskółki, 2001

Niektóre ryby podejmują dalekie wędrówki związane z rozrodem, poszukiwaniem pokarmu, zmianami pór roku. Śledzie wędrują tylko w obrębie mórz. Łososie i jesiotry wędrują z mórz do rzek, a węgorze odbywają daleką drogę z wód śródlądowych do Morza Sargassowego, które jest miejscem ich tarła.

źródło: NKJP: (xx): W wodzie, Chleb - test szóstoklasisty, Dziennik Bałtycki, 2007-01-29

1.b mięso

Definicja

mięso łososia - ryby

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

  • świeży łosoś; łosoś pieczony
  • łosoś z rusztu
  • łosoś w sosie
  • łosoś i kawior, łosoś i krewetki
  • kawałek, plaster łososia
  • filet z łososia
  • wędzić; zjeść łososia

Cytaty

W naczyniu żaroodpornym ułożyć filety z łososia. Przyprawić solą, pieprzem i zalać śmietaną.

źródło: NKJP: Panterka: Książka Kucharska, wikibooks.org, 2009-07-01

Piki najpierw sięgnął po kawałek pieczeni, potem trochę sałatki i majonez... Chwilę się wahał, po czym wyciągnął na stół kawior, łososia i krewetki. Rzucił się na jedzenie, jakby od tygodnia głodował.

źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion czyli Cłopcy z Mielczarskiego : to było nieprawdopodobne, to piękne, to było coś, czego u nas jeszcze nie było, 1999

Frazeologizmy

łosoś atlantycki
Data ostatniej modyfikacji: 07.12.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj