Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przebudzam się |
przebudzamy się |
|||
2 os. |
przebudzasz się |
przebudzacie się |
|||
3 os. |
przebudza się |
przebudzają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przebudzałem się +(e)m się przebudzał |
przebudzałam się +(e)m się przebudzała |
przebudzałom się +(e)m się przebudzało |
przebudzaliśmy się +(e)śmy się przebudzali |
przebudzałyśmy się +(e)śmy się przebudzały |
2 os. |
przebudzałeś się +(e)ś się przebudzał |
przebudzałaś się +(e)ś się przebudzała |
przebudzałoś się +(e)ś się przebudzało |
przebudzaliście się +(e)ście się przebudzali |
przebudzałyście się +(e)ście się przebudzały |
3 os. |
przebudzał się |
przebudzała się |
przebudzało się |
przebudzali się |
przebudzały się |
bezosobnik: przebudzano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się przebudzał będę się przebudzać |
będę się przebudzała będę się przebudzać |
będę się przebudzało będę się przebudzać |
będziemy się przebudzali będziemy się przebudzać |
będziemy się przebudzały będziemy się przebudzać |
2 os. |
będziesz się przebudzał będziesz się przebudzać |
będziesz się przebudzała będziesz się przebudzać |
będziesz się przebudzało będziesz się przebudzać |
będziecie się przebudzali będziecie się przebudzać |
będziecie się przebudzały będziecie się przebudzać |
3 os. |
będzie się przebudzał będzie się przebudzać |
będzie się przebudzała będzie się przebudzać |
będzie się przebudzało będzie się przebudzać |
będą się przebudzali będą się przebudzać |
będą się przebudzały będą się przebudzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przebudzajmy się |
|
2 os. |
przebudzaj się |
przebudzajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przebudzałbym się bym się przebudzał |
przebudzałabym się bym się przebudzała |
przebudzałobym się bym się przebudzało |
przebudzalibyśmy się byśmy się przebudzali |
przebudzałybyśmy się byśmy się przebudzały |
2 os. |
przebudzałbyś się byś się przebudzał |
przebudzałabyś się byś się przebudzała |
przebudzałobyś się byś się przebudzało |
przebudzalibyście się byście się przebudzali |
przebudzałybyście się byście się przebudzały |
3 os. |
przebudzałby się by się przebudzał |
przebudzałaby się by się przebudzała |
przebudzałoby się by się przebudzało |
przebudzaliby się by się przebudzali |
przebudzałyby się by się przebudzały |
bezosobnik: przebudzano by się
bezokolicznik: przebudzać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przebudzając się
gerundium: przebudzanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przebudzanie się |
przebudzania się |
D. | przebudzania się |
przebudzań się |
C. | przebudzaniu się |
przebudzaniom się |
B. | przebudzanie się |
przebudzania się |
N. | przebudzaniem się |
przebudzaniami się |
Ms. | przebudzaniu się |
przebudzaniach się |
W. | przebudzanie się |
przebudzania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przebudzający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przebudzający się |
przebudzający się |
przebudzający się |
przebudzające się |
przebudzająca się |
D. | przebudzającego się |
przebudzającego się |
przebudzającego się |
przebudzającego się |
przebudzającej się |
C. | przebudzającemu się |
przebudzającemu się |
przebudzającemu się |
przebudzającemu się |
przebudzającej się |
B. | przebudzającego się |
przebudzającego się |
przebudzający się |
przebudzające się |
przebudzającą się |
N. | przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającą się |
Ms. | przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przebudzający się |
przebudzający się |
przebudzające się |
przebudzające się |
D. | przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzających się |
C. | przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
przebudzającym się |
B. | przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzające się |
N. | przebudzającymi się |
przebudzającymi się |
przebudzającymi się |
przebudzającymi się |
Ms. | przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzających się |
przebudzających się |
odpowiednik aspektowy: przebudzić się
Pochodzenie
Zob. budzić
1. ze snu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | budzić się, wybudzać się, zbudzać się | |
antonimy: | usypiać |
Połączenia
- przebudzać się ze snu
Cytaty
Jeżeli [...] dręczą nas nocne koszmary, przebudzamy się podczas snu lub nie możemy zasnąć, może to być oznaką blokady w przepływie informacji między naszą podświadomością a nami samymi. źródło: NKJP: Bogna Wolniak: Dziecko w każdym z nas, Gazeta Wrocławska, 2002-07-26 |
|
Budzik zadzwonił dokładnie o siódmej rano. W hotelu było jeszcze cicho. Roman powoli przebudzał się ze snu. źródło: NKJP: Internet |
|
Spowolnione tempo to po prostu stan zawieszenia pomiędzy snem a rzeczywistością. Mam to co wieczór, gdy już praktycznie śpię, a nagle się przebudzam. źródło: NKJP: Internet |
|
Jest strasznie marudny, często płacze i potrafi przebudzać się, żeby popłakać. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
+ | przebudzać się | + |
(z CZEGO)
|
2. przytomnieć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | budzić się, przytomnieć, wybudzać się, zbudzać się |
Cytaty
Chi Chang coraz częściej przebudza się ze śpiączki. Ostatnio muzyk zaczął reagować na dźwięk i na prośbę lekarzy jest w stanie podnieść nogę. źródło: Po 3 latach w śpiączce poruszył nogą, 2012-02-09 (interia.pl) |
|
Przyszłam po niego o 17:30 i aż mi się słabo zrobiło, jak zobaczyłam go takiego rozłożonego w transporterku. Dopiero przebudzał się z narkozy. źródło: Internet: forum.kroliki.net |
|
W momencie, kiedy Martin zaczął przebudzać się ze śpiączki, był w stanie wegetatywnym, samodzielnie oddychał, jadł podawane pokarmy, natomiast nie potrafił w żaden sposób nawiązać kontaktu. źródło: Internet: lubimyczytac.pl |
Składnia
+ | przebudzać się | + |
z CZEGO
|
3. do życia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
synonimy: | budzić się, wybudzać się, zbudzać się |
Cytaty
Jeżeli kobieta i mężczyzna są stroną aktywną, to personel szpitala przebudza się z letargu rutyny. Poród trwał bardzo krótko. Po 15 minutach trzymaliśmy w rękach nasze dziecko. źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz: Kobiety do piór!, Gazeta Wyborcza, 1994-09-03 |
|
Nagrody są, rzecz jasna, miłymi sygnałami świadczącymi o możliwościach młodych artystów. Ale dużo ważniejsze jest to, że wreszcie z długiego snu przebudza się przemysł, który coraz chętniej sięga po nowe, rodzime wzory. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Fotel z waty, Polityka, 2007-02-17 |
|
Świstaki śpią jak... świstaki. [...] Czasami jedynie przebudzają się, aby zjeść trochę nagromadzonych zapasów czy przewrócić się na drugi bok. źródło: NKJP: ank: Wiosenny Mikołaj, Gazeta Krakowska, 2006-12-06 |
Składnia
+ | przebudzać się | + |
(z CZEGO)
|
4. o uczuciach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | budzić się, wzbudzać się, zbudzać się | |
hiperonimy: | powstawać |
Cytaty
Gdy przebudza się w nim na chwilę świadomość, we mnie rośnie nadzieja, że może mam tatę [...]. źródło: Robert Rient: Chodziło o miłość, 2013 (books.google.pl) |
|
Jestem szczęśliwa w momentach, kiedy przebudzają się u mnie jakiekolwiek pozytywne uczucia. źródło: Internet: photoblog.pl |
|
Pomału zaczyna przebudzać się globalna świadomość. źródło: Internet: nwonews.pl |