Chronologizacja
w 1. połowie XIX dylema
Pochodzenie
łac. dilemma, dilemmatis
z gr. dílēmma, dilḗmmatos 'alternatywa'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- fundamentalny, klasyczny, odwieczny, podstawowy, zasadniczy; bolesny, dramatyczny, poważny, straszliwy, trudny dylemat; dylematy etyczne, moralne, wychowawcze
- dylemat człowieka; wyboru czegoś; dylematy natury egzystencjalnej, moralnej, politycznej..., sumienia
- dylemat do rozstrzygnięcia, do rozwiązania
- dylematy i rozterki; problemy i dylematy, trudności i dylematy, wątpliwości i dylematy
- dylemat polega na czymś
- mieć; rozstrzygnąć/rozstrzygać, rozwiązać dylemat; przeżywać dylematy
- stanąć/stawać przed dylematem
Cytaty
|
Mieszkańcy gmin tracą zaufanie do wybranych przez siebie władz samorządowych, które mają nie lada dylemat - jeżeli bowiem wprowadzą obniżki dla płatników podatku, stracą subwencję [...]. źródło: NKJP: fig.: Nowy budżet i kłopoty z podatkami, Tygodnik Podhalański, 1997 |
|
|
Dzień pod znakiem istotnego dylematu: Czy powinniśmy wieczorem postawić wszystkim alkohol - czy będzie to jednak zbytnio narzucające i spoufalające? źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008 |
|
|
Dylematy związane z rozstrzyganiem o cudzej śmierci pozostawia lekarzom. źródło: NKJP: Tadeusz Dąbrowski: Parciana retoryka, Ozon, 2005 |
|
|
W czasach komuny przeciętny lekarz nie miał dylematów. Dawał natychmiast skierowanie na aborcję jako coś oczywistego na przykład dla osoby niezamężnej albo mającej już dzieci. źródło: NKJP: Jarosław Makowski: Kobiety uczą kościół, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dylemat |
dylematy |
|
| D. | dylematu |
dylematów |
|
| C. | dylematowi |
dylematom |
|
| B. | dylemat |
dylematy |
|
| N. | dylematem |
dylematami |
|
| Ms. | dylemacie |
dylematach |
|
| W. | dylemacie |
dylematy |