UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozstawać się

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozstaję się
rozstajemy się
2 os. rozstajesz się
rozstajecie się
3 os. rozstaje się
rozstają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozstawałem się
+(e)m się rozstawał
rozstawałam się
+(e)m się rozstawała
rozstawałom się
+(e)m się rozstawało
rozstawaliśmy się
+(e)śmy się rozstawali
rozstawałyśmy się
+(e)śmy się rozstawały
2 os. rozstawałeś się
+(e)ś się rozstawał
rozstawałaś się
+(e)ś się rozstawała
rozstawałoś się
+(e)ś się rozstawało
rozstawaliście się
+(e)ście się rozstawali
rozstawałyście się
+(e)ście się rozstawały
3 os. rozstawał się
rozstawała się
rozstawało się
rozstawali się
rozstawały się

bezosobnik: rozstawano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się rozstawał
będę się rozstawać
będę się rozstawała
będę się rozstawać
będę się rozstawało
będę się rozstawać
będziemy się rozstawali
będziemy się rozstawać
będziemy się rozstawały
będziemy się rozstawać
2 os. będziesz się rozstawał
będziesz się rozstawać
będziesz się rozstawała
będziesz się rozstawać
będziesz się rozstawało
będziesz się rozstawać
będziecie się rozstawali
będziecie się rozstawać
będziecie się rozstawały
będziecie się rozstawać
3 os. będzie się rozstawał
będzie się rozstawać
będzie się rozstawała
będzie się rozstawać
będzie się rozstawało
będzie się rozstawać
będą się rozstawali
będą się rozstawać
będą się rozstawały
będą się rozstawać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozstawajmy się
2 os. rozstawaj się
rozstawajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozstawałbym się
bym się rozstawał
rozstawałabym się
bym się rozstawała
rozstawałobym się
bym się rozstawało
rozstawalibyśmy się
byśmy się rozstawali
rozstawałybyśmy się
byśmy się rozstawały
2 os. rozstawałbyś się
byś się rozstawał
rozstawałabyś się
byś się rozstawała
rozstawałobyś się
byś się rozstawało
rozstawalibyście się
byście się rozstawali
rozstawałybyście się
byście się rozstawały
3 os. rozstawałby się
by się rozstawał
rozstawałaby się
by się rozstawała
rozstawałoby się
by się rozstawało
rozstawaliby się
by się rozstawali
rozstawałyby się
by się rozstawały

bezosobnik: rozstawano by się

bezokolicznik: rozstawać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozstając się

gerundium: rozstawanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozstawanie się
rozstawania się
D. rozstawania się
rozstawań się
C. rozstawaniu się
rozstawaniom się
B. rozstawanie się
rozstawania się
N. rozstawaniem się
rozstawaniami się
Ms. rozstawaniu się
rozstawaniach się
W. rozstawanie się
rozstawania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozstający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rozstający się
rozstający się
rozstający się
rozstające się
rozstająca się
D. rozstającego się
rozstającego się
rozstającego się
rozstającego się
rozstającej się
C. rozstającemu się
rozstającemu się
rozstającemu się
rozstającemu się
rozstającej się
B. rozstającego się
rozstającego się
rozstający się
rozstające się
rozstającą się
N. rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
rozstającą się
Ms. rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
rozstającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rozstający się
rozstający się
rozstające się
rozstające się
D. rozstających się
rozstających się
rozstających się
rozstających się
C. rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
rozstającym się
B. rozstających się
rozstających się
rozstających się
rozstające się
N. rozstającymi się
rozstającymi się
rozstającymi się
rozstającymi się
Ms. rozstających się
rozstających się
rozstających się
rozstających się

Pochodzenie

ogsł. *orz-stavati sę

Czasownik niedokonany od rozstać się.
Zob. stać

1. z kolegą

Definicja

oddalać się od jakiejś osoby

Wymowa

[rosstawać sie]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • rozstawać się z kolegami, z ludźmi, z matką, z ojcem

Cytaty

Nasza przygoda zbliżała się nieubłaganie do końca. Żal było nam wyjeżdżać i rozstawać się z harcerskimi przyjaciółmi.

źródło: NKJP: (APL): Kosztowny druh Opona dębicka, Gazeta Krakowska, 2006-02-15

Rozstając się ze mną, Fryderyk zagroził mi: „Do jutra, panie Kuryłło. Jutro pogadamy trochę inaczej”

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Portier żegnał go z taką wylewnością, jakby rozstawał się z kimś bardzo bliskim.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948

Kiedy spojrzałam na niego przez łzy, powiedział: - Rozstajemy się tylko na chwilę, Anno...

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990

Polański wielokrotnie wspominał, że najgorsze w wojennym koszmarze było dla niego ciągłe rozstawanie się z ludźmi, zarówno bliskimi, jak i tymi ledwo poznanymi.

źródło: NKJP: Krystyna Lubelska: Pamiętam ten mur, Polityka, 2001-04-07

Składnia

Rz osobowy + rozstawać się +
z KIM

2. z mężem

Definicja

kończyć z kimś związek uczuciowy lub służbowy

Wymowa

[rosstawać sie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Połączenia

  • rozstawać się z dzieckiem, z żoną; z firmą

Cytaty

Jeśli w tym okresie rodzice (szczególnie matka), rozstają się z dzieckiem, narażają je na bardzo głębokie emocjonalne zranienia, które będą miały poważne konsekwencje w przyszłości.

źródło: NKJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci? : o miłości i wychowaniu, 1999

Każdy pracodawca, rozstając się z pracownikiem, musi wydać mu świadectwo pracy.

źródło: NKJP: Elżbieta Kucharska: Pożegnanie z firmą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-22

Gdy rozstawał się z kolejnymi firmami - zawsze z powodu reorganizacji - szybko potrafił znaleźć inną pracę.

źródło: NKJP: Krzysztof Zając: Po czterdziestce nie zatrudnią, Express Ilustrowany, 2001-10-29

Właśnie rozstaję się z mężem - mruknęłam, patrząc w stół.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009

[...] mąż i żona rozstają się.

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie Odcinek 196, 2002

Składnia

Rz osobowy + rozstawać się +
z KIM/CZYM

3. z alkoholem

Definicja

rezygnować z czegoś

Wymowa

[rosstawać sie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • rozstawać się z nałogiem, z papierosem

Cytaty

[...] okazuje się, że kobiety o wiele trudniej niż mężczyźni rozstają się z nałogiem.

źródło: NKJP: Dymek z papierosa, Dziennik Polski, 2000-08-23

Trzeba rozstawać się z myśleniem o Unii Europejskiej jak o ziemi obiecanej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.02.2000

Część osób rozstaje się z papierosem z przyczyn ekonomicznych: rosnąca cena może niektórych zreflektować.

źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je : savoir-vivre przy stole, 1994

Nie rozstaję się z koszykówką. Ona jest moim całym życiem.

źródło: NKJP: JAV, AND: Zostań z nami Zoran, Gazeta Poznańska, 2002-01-29

Ewa była urodzoną pianistką. Jej fenomenalna muzykalność wprawiała w podziw. Od dziewięciu lat nie rozstawała się z fortepianem.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966

Składnia

Rz osobowy + rozstawać się +
z CZYM

4. z autem

Definicja

pozbywać się czegoś

Wymowa

[rosstawać sie]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • rozstawać się z wyobrażeniami

Cytaty

Rozstawanie się z wyobrażeniami na temat dziecka jest bardzo bolesne i wymaga dużej odwagi.

źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

[...]osoby starsze bardzo przywiązują się do zabytku. Wiedzą, jak go obsługiwać i nie chcą rozstawać się ze swoim starym telewizorem czy radiem.

źródło: NKJP: Łukasz Stępie: Wiek nie gra roli, Dziennik Łódzki, 2006-02-28

Składnia

Rz osobowy + rozstawać się +
z CZYM

Frazeologizmy

ktoś rozstaje się z życiem
Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj