UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

klapa

Chronologizacja

1 połowa XVIII w., Bańk

1. na ubraniu

Definicja

wywinięty na zewnątrz, trójkątny brzeg materiału, stanowiący wykończenie ubrania pod szyją i na klatce piersiowej

Pochodzenie

niem. Klappe

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Połączenia

szerokie, wąskie klapy
klapy marynarki, munduru, płaszcza, smokingu, żakietu
broszka, identyfikator, kwiatek, znaczek w klapie
włożyć (kwiatek) do klapy
wpiąć (odznaczenie, order, znaczek) w klapę; chwycić, wziąć, złapać kogoś za klapy
nosić (broszkę, identyfikator, order, znaczek) w klapie (marynarki)

Cytaty

Był głęboko religijny, co demonstrował, nosząc w klapie marynarki podobiznę Matki Boskiej Częstochowskiej.

źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Rycerze Okrągłego Stołu, 2004

Nie panując nad sobą, chwycił tamtego za klapy i zaczął nim potrząsać.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie Miłości, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	klapa	klapy
D.	klapy	klap

C.	klapie	klapom
B.	klapę	klapy
N.	klapą	klapami
Ms.	klapie	klapach
W.	klapo	klapy

Składnia

klapa

(CZEGO)

2. bagażnika

Definicja

pokrywa umocowana na zawiasach, którą można podnosić i opuszczać, zamykająca jakiś otwór lub wejście do wnętrza czegoś

Pochodzenie

niem. Klappe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

blaszana, drewniana, żelazna klapa; klapa dymowa, wentylacyjna
klapa bagażnika, ciężarówki, fortepianu, silnika, sedesu, skrzyni, studzienki; włazu
klapa od studzienki
otworzyć, podnieść, zamknąć, zatrzasnąć klapę

Cytaty

Dłużej [...] zabawiło tu małżeństwo Gruszków. Spali w mieszkaniu, specjalnie się nie ukrywali. Gdy w okolicy pojawili się żandarmi [...], podnosili klapę w podłodze i wskakiwali do piwnicy. Udawało się niejeden raz.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Elegia żydowskiego Strzegowa, Tygodnik Ciechanowski, 2004-04-28

Rozstawił swój kram, otworzył klapę poloneza trucka i wystawił wędlinki i wyroby garmażeryjne.

źródło: NKJP: (CES): Podejrzana wędlina, Express Ilustrowany, 2003-08-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	klapa	klapy
D.	klapy	klap

C.	klapie	klapom
B.	klapę	klapy
N.	klapą	klapami
Ms.	klapie	klapach
W.	klapo	klapy

Składnia

klapa

(CZEGO)

3. w lotnictwie

Definicja

lotn.

wychylany lub wysuwany element skrzydła, mający za zadanie zmniejszenie prędkości samolotu i ułatwienie lądowania

Pochodzenie

niem. Klappe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

odblokować, schować, wypuścić, wysunąć klapy

Cytaty

[...] wprowadził samolot w oś pasa, wypuścił klapy i sposobił się do lądowania.

źródło: Internet

Tuż nad ziemią, z otwartymi klapami i wypuszczonym podwoziem, nie mieli jednak najmniejszych szans i Darrell, jedynie domyślając się intencji ostrzegawczych serii, skierował samolot lekko w bok.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	klapa	klapy
D.	klapy	klap

C.	klapie	klapom
B.	klapę	klapy
N.	klapą	klapami
Ms.	klapie	klapach
W.	klapo	klapy

Inne uwagi

Zwykle lm

4. przedstawienia

Definicja

pot.

nieudane zakończenie jakiegoś przedsięwzięcia

Pochodzenie

niem. Klappe

Od wyrażenia die Klappe zumachen 'zamknąć interes (po pracy), zrobić sobie wolne',

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	plajta
	hiperonimy:	niepowodzenie

Połączenia

artystyczna, finansowa, organizacyjna; filmowa, teatralna; kompletna, spektakularna, totalna, zupełna klapa
klapa filmu, przedsięwzięcia, przedstawienia
odpowiedzialny za klapę czegoś
coś okazało się, skoczyło się, zakończyło się klapą
obarczyć kogoś winą za klapę czegoś

Cytaty

Nowy, wprowadzony od 1 września, płatny system segregacji odpadów okazuje się totalną klapą.

źródło: NKJP: Anna Agaciak: Urzędnicy zniechęcają do segregacji śmieci, Gazeta Krakowska, 2008-09-18

[...] macie moje pełne zaufanie, ale pamiętajcie, w razie klapy też ponosicie pełną odpowiedzialność.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	klapa	klapy
D.	klapy	klap

C.	klapie	klapom
B.	klapę	klapy
N.	klapą	klapami
Ms.	klapie	klapach
W.	klapo	klapy

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

klapa

(JAKA) + (CZEGO)

Frazeologizmy

wentyl bezpieczeństwa
klapa bezpieczeństwa

Data ostatniej modyfikacji: 21.05.2014