UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zagadka

Chronologizacja

XVI w., Bor

Pochodzenie

Rzeczownik z przyrostkiem -ka od przedrostkowego czasownika zagadać / zagadnąć, oznaczający początkowo 'zagadnięcie kogoś o coś, pytanie'; zob. gadać

1. pytanie

Definicja

krótkie, efektownie sformułowane pytanie, przyjmujące często formę wierszowaną, na które trzeba znaleźć odpowiedź

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

  • łatwa, trudna zagadka; zagadka logiczna; literacka, mitologiczna
  • zagadka Sfinksa
  • zagadka dla dzieci
  • książka z zagadkami
  • zadać/zadawać; odgadywać, rozwiązać/rozwiązywać zagadkę

Cytaty

W pierwszej części książki specjaliści wyjaśniają, jak należy pielęgnować zęby [...]. Druga część jest przeznaczona dla dzieci, które do wspólnej zabawy zaprasza Dr Ząbek. Najmłodsi znajdą w niej m.in. edukacyjne zagadki, rebusy, labirynty i wykreślanki.

źródło: NKJP: (mam): Mrówki i robaczki, Dziennik Zachodni, 2003-01-25

[Dzieci] mają okazję nie tylko dowiedzieć się, jak powstaje książka, lecz również obejrzeć kolorowe bajki, książki z zagadkami i te najnowsze, z pozytywkami.

źródło: NKJP: (am): Zachęta i dobra zabawa, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 2000-05-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zagadka
zagadki
D. zagadki
zagadek
C. zagadce
zagadkom
B. zagadkę
zagadki
N. zagadką
zagadkami
Ms. zagadce
zagadkach
W. zagadko
zagadki

2. tajemnicza sprawa

Definicja

tajemnicza rzecz lub zdarzenie, które próbujemy wyjaśnić lub zrozumieć, a także tajemnicza osoba

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Połączenia

  • kryminalna, naukowa, techniczna; odwieczna; mroczna zagadka; zagadka przyrodnicza
  • zagadka bytu, życia; kradzieży, morderstwa, przestępstwa, czyjejś śmierci, zbrodni, zniknięcia kogoś/czegoś
  • zagadka dla archeologów, dla geologów, dla lekarzy, dla naukowców, dla policjantów
  • klucz do zagadki
  • nierozwiązana, niewyjaśniona zagadka (kryminalna)
  • odkryć, rozwikłać, wyjaśnić zagadkę (morderstwa)
  • ktoś jest dla kogoś zagadką
  • głowić się, rozmyślać, zastanawiać się nad zagadką (kryminalną)

Cytaty

Policja próbuje rozwikłać zagadkę kradzieży pieniędzy z bankomatu w centrum Wrocławia.

źródło: NKJP: Renata Grochal: Oskubali sejf, Gazeta Wrocławska, 2003-02-11

Stenia czasem bywała dla niej zagadką.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zagadka
zagadki
D. zagadki
zagadek
C. zagadce
zagadkom
B. zagadkę
zagadki
N. zagadką
zagadkami
Ms. zagadce
zagadkach
W. zagadko
zagadki

Składnia

bez ograniczeń + zagadka +
(JAKA)
bez ograniczeń + zagadka +
(CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś mówi zagadkami
Data ostatniej modyfikacji: 09.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj