Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jaskółka |
jaskółki |
|
| D. | jaskółki |
jaskółek |
|
| C. | jaskółce |
jaskółkom |
|
| B. | jaskółkę |
jaskółki |
|
| N. | jaskółką |
jaskółkami |
|
| Ms. | jaskółce |
jaskółkach |
|
| W. | jaskółko |
jaskółki |
Pochodzenie
Prawdopodobnie przekształcenie ogólnosłowiańskiej nazwy tego ptaka (zbudowanej na rdzeniu * last- ) pod wpływem kontynuantów psł. czas. * jaskati 'piszczeć, krzyczeć piskliwie'.
1. ptak
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ptak |
Połączenia
- czarna jaskółka
- jaskółka w powietrzu
- jaskółki i bociany, jaskółki i gołębie, jaskółki i skowronki, jaskółki i wróble
- skrzydło; gniazdo jaskółki
- jaskółka świergocze; lata (nisko, wysoko), przelatuje, przylatuje, śmiga
Cytaty
|
Jaskółce wystarcza pięciocalowa lepianka zawieszona wysoko pod okapem. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
|
|
Nad murami jak strzały przelatywały jaskółki. Ich pisklęta świergoliły w załomach skalnych. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1996 |
|
|
Kilka dni temu po raz pierwszy w tym roku zobaczyłem jaskółki. Przyleciały do swoich gniazd. Znowu będą składały jajka, potem karmiły młode, by jesienią wyruszyć w drogę do ciepłych krajów. źródło: NKJP: Wasz Ojciec: List ze wsi Moi Drodzy!, Gazeta Radomszczańska, 2009-05-13 |
2. w teatrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr
Cytaty
|
Chodziło się po ulicach, wisusowało się, wykradało po nocy do miejskiego teatru, na jaskółkę, żeby zobaczyć nieprzyzwoicie ubrane aktorki... źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003 |
|
|
Zbiegliśmy w wąskie przejście za sceną, na główny korytarz i schodami na górę, na jaskółkę. Szybko, szybko! źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
3. nadziei
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- pierwsza jaskółka
- jaskółka nadziei
Cytaty
|
Jedyną jaskółką nadziei na przetrwanie tego przemysłu pozostają niedawno rozstrzygnięte przetargi na produkcję w Polsce kołowego transportera opancerzonego i pocisków przeciwpancernych. źródło: NKJP: Marek Henzler: Ostrowski swat, Polityka, nr 2439, 2004-02-14 |
|
|
Również w Polskiej policji mieliśmy pierwsze jaskółki zmian. Powołano CBŚ, z roku na rok przybywa szkoleń z kompetencji miękkich takich jak asertywność, rozładowywanie stresu, radzenie sobie z agresją, radzenie sobie z niejednoznacznością itp. źródło: NKJP: Jakub Pacan: Gliniarz nasz powszedni, Blog Jakuba Pacana - www.redakcja.pl, 2009-08-19 |
|
|
Wiosną roku 1954 recytuje swoje utwory w kabarecie „Stańczyk” - pierwszej jaskółce odwilży, która uwiła sobie wówczas gniazdko na MDM-ie. źródło: NKJP: Janusz Minkiewicz, Bilans osobisty, 2001 |
4. żakiet
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | żakiet |
Cytaty
|
Kiedy w Zachęcie sam premier Cyrankiewicz otwierał wystawę fotograficzną, [...] ku górze parł Tadeusz Przypkowski, w jaskółce, tęgi, spocony. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
|
W świetle punktowym ukazuje się twarz starca z włosami zupełnie białymi i brodą. Odziany jest w czarną, staromodną „jaskółkę” i niebieskie drelichowe dżinsy. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 5, 1998 |
5. w makijażu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty
Cytaty
|
- Spotkałam wiele opinii, ale najczęściej powtarza się jedna - jaskółka na oku to jedna z trudniejszych sztuk w zakresie makijażu. źródło: Internet: ekstrawagancko.blogspot.com |
|
|
Spróbuj najpierw narysować kreskę przy linii rzęs [...] i na końcu zaznaczyć sobie małymi kropeczkami, gdzie mają iść ogonki i dopiero namalować jaskółkę. źródło: Internet: zszywka.pl |
|
|
Eyeliner z cienkim pędzelkiem z gąbeczki. Kosmetyk bardzo wygodnie się nakłada, a dzięki szpiczastej końcówce pozwala bez trudu uzyskać precyzyjną jaskółkę. źródło: Internet: kosmeter.pl |
6. figura gimnastyczna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Cytaty
|
Doktor Gruber, zanim podszedł do okna, aby zrobić jaskółkę [...] i powiedział: - Pan ma nadmiar wspomnień z młodości. źródło: NKJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009 |
|
|
O świcie wstałam i poszłam na salę ćwiczeń. Próbowałam wykonać jaskółkę, na którą mówiono tu „arabesk”. Trzeba to było robić ze stopą skręconą pod kątem prostym do ściany, ale w żaden sposób nie mogłam utrzymać równowagi. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
|
Akrobacje na pędzącym motocyklu. Stał na siodełku w pozycji jaskółki. Oprócz tego skakał z trampoliny. źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009 |