Chronologizacja
Pochodzenie
Od: rzeczownika zbytek (< #psł.# *jьz-byt-ъkъ) 'to, co pozostało, pozostałość, reszta, resztka' (zob.) z przyrostkiem *-ьnъ.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- zbyteczny trud, wysiłek; wydatek; gest; zbyteczna fatyga; gorliwość; gadanina; zbyteczne pytanie; zbyteczne starania
Cytaty
Czterdziestoletni na oko blondyn miał podgolone włosy a la Despero z Pitbulla. Potężnie umięśnione ręce wystawały z koszulki bez rękawów. Uśmiechnął się szeroko. Pańska gadka jest zbyteczna. Swój zawód ma pan wypisany na czole - powiedział. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
Proszę pani, to zbyteczne, pani starania nic już nie zmienią. źródło: NKJP: Sylwia Chutnik: Dzidzia, 2009 |
|
Matka wprawdzie uważała, że bryczka to za duży i zbyteczny wydatek, ale widziałem, że się cieszy na samą myśl ukazania się przed kościołem w malowanym wasążku. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967 |
|
Zbyteczną rzeczą wydaje mi się opisywanie, jak klucząc lasami i trzymając się mniej uczęszczanych dróg, dotarłem w końcu do Wrocławia. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zbyteczny |
zbyteczny |
zbyteczny |
zbyteczne |
zbyteczna |
D. | zbytecznego |
zbytecznego |
zbytecznego |
zbytecznego |
zbytecznej |
C. | zbytecznemu |
zbytecznemu |
zbytecznemu |
zbytecznemu |
zbytecznej |
B. | zbytecznego |
zbytecznego |
zbyteczny |
zbyteczne |
zbyteczną |
N. | zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
zbyteczną |
Ms. | zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznej |
W. | zbyteczny |
zbyteczny |
zbyteczny |
zbyteczne |
zbyteczna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zbyteczni |
zbyteczni |
zbyteczne |
zbyteczne |
D. | zbytecznych |
zbytecznych |
zbytecznych |
zbytecznych |
C. | zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
zbytecznym |
B. | zbytecznych |
zbytecznych |
zbytecznych |
zbyteczne |
N. | zbytecznymi |
zbytecznymi |
zbytecznymi |
zbytecznymi |
Ms. | zbytecznych |
zbytecznych |
zbytecznych |
zbytecznych |
W. | zbyteczni |
zbyteczni |
zbyteczne |
zbyteczne |