Chronologizacja
Pochodzenie
Wyraz wyłącznie polski; rzeczownik odczasownikowy od st.pol. opiekać się 'opiekować się'; staropolska kalka łac. procuratio 'opieka' (Bor)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- czuła, dobra, najlepsza, pieczołowita, serdeczna, szczególna, troskliwa, znakomita; życzliwa; czujna; dyskretna; fachowa, odpowiednia, właściwa; intensywna; bezpłatna; bezpośrednia; całodobowa; ciągła, nieustanna, stała, ścisła; osobista, wyłączna; kobieca, męska; macierzyńska; matczyna, ojcowska; ludzka, boska, Boża; podstawowa, specjalistyczna, specjalna opieka; opieka duchowa, duchowna, duszpasterska, religijna; lekarska, medyczna, psychiatryczna, szpitalna; konsularna, kuratorska; prawna
- opieka ludzi; Boga, anioła, Matki Boskiej/Bożej, Opatrzności, Pana; babci, braci, ciotki, dorosłych, dziadków, matki, ojca, rodziców, rodziny, wuja; niani, sąsiadki; sióstr, zakonnic; króla; doktora, lekarza, psychiatry; nauczyciela, profesora; państwa; policji, władz
- opieka dla dzieci, dla ludzi, dla osób (starszych), dla seniorów
- opieka nad chorym; nad ludźmi bezdomnymi, starszymi...; nad osobami starszymi, niepełnosprawnymi...; nad dzieckiem, niemowlęciem, noworodkiem; nad członkiem rodziny, córką, matką, ojcem, rodzeństwem, rodziną, synem; nad chłopcem, dziewczynką, kobietami, małoletnimi, młodzieżą, uczniami; nad pacjentami, sierotami, wdowami; nad rannymi, ubogimi, uchodźcami, umierającymi, więźniami; nad drużynami; nad końmi, zwierzętami; nad mieszkaniem; nad zabytkami
- opieka ustała
- odmówić / odmawiać; potrzebować, wymagać; szukać; pozbawić; udzielić / udzielać; dotyczący opieki
- podlegać opiece
- mieć; obejmować, organizować, zorganizować; przyjąć / przyjmować; prowadzić, sprawować; powierzyć; przyznać; roztoczyć / roztaczać; uzyskać, znaleźć / znajdować; zapewnić / zapewniać; zawdzięczać komuś opiekę
- objąć/obejmować, otoczyć/otaczać opieką
Cytaty
[...] ja nie jadę na to zimowisko, ojciec ciągle uważa, że jestem małym dzieckiem, które może wyjeżdżać wyłącznie pod opieką rodziców. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1995 |
|
Wypatrywała właśnie, bardzo niecierpliwie, swoich córeczek. Na kilka tygodni przed końcem roku szkolnego uległa wreszcie ich prośbom i zgodziła się, by wracały ze szkoły same, bez opieki dorosłej osoby. źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993 |
|
W nocnej opiece nad chorym Jurek wyręczał matkę. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951 |
|
Czyżby mimo wszystko reżyser starał się przekonać nas o boskiej opiece nad światem? źródło: NKJP: Nieboska rewolucja seksualna, Dziennik Polski, 2000-11-14 |
|
[...] stan jej zdrowia wymagał już opieki szpitalnej. źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | opieka |
opieki |
|
D. | opieki |
opiek |
|
C. | opiece |
opiekom |
|
B. | opiekę |
opieki |
|
N. | opieką |
opiekami |
|
Ms. | opiece |
opiekach |
|
W. | opieko |
opieki |
Składnia
+ | opieka | + |
(KOGO) +
(nad KIM/CZYM)
|