Chronologizacja
1400, Bańk
Pochodzenie
Zob. ptak
1. mały
Definicja
Warianty
- rzadziej ptaszka
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ptak |
Połączenia
- mały; kolorowy ptaszek
Cytaty
|
Cukrówka afrykańska jest wesołym ptaszkiem, a gołąb diamentowy to najmniejszy gołąb świata. źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska: Królestwo garbatego Kalifa, Express Ilustrowany, 2002-10-11 |
|
|
Czyżyki lubią nasiona (świerka). Te kolorowe ptaszki, ukryte zwykle w gęstwinie liści, staną się widoczne w zimie, gdy połączą się w duże stada. źródło: NKJP: (red.): Czyżyki lubią nasiona (świerka), Dziennik Łódzki, 2006-11-07 |
|
|
Tam, gdzie jest dużo wróbli, inne małe ptaszki ustępują im miejsca. źródło: NKJP: Grażyna Antoniewicz: Gdyby nie wróble, owady zjadłyby nasze plony, Dziennik Bałtycki, 2009-12-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ptaszek |
ptaszki |
|
| D. | ptaszka |
ptaszków |
|
| C. | ptaszkowi |
ptaszkom |
|
| B. | ptaszka |
ptaszki |
|
| N. | ptaszkiem |
ptaszkami |
|
| Ms. | ptaszku |
ptaszkach |
|
| W. | ptaszku |
ptaszki |
2. ulubiony
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
Połączenia
- ptaszek śpiewa
Cytaty
|
Ludzie mieszkający bliżej gór mogą częściej od innych posłuchać śpiewu i oglądać pełnego temperamentu ptaszka o żółtozielonym ubarwieniu. źródło: NKJP: Rozalia ĆWIERTNIA : Ptaszek z temperamentem, Gazeta Krakowska, 2004-06-14 |
|
|
Deszcz przestał padać, błękitne niebo, słoneczko, ptaszki śpiewają, między drzewami pokazują się bieluteńkie, polukrowane szczyty tatrzańskie - ślicznie jak w bajce. źródło: NKJP: Pięć grzybków to nie grzybobranie, Dziennik Polski, 2003-10-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ptaszek |
ptaszki |
|
| D. | ptaszka |
ptaszków |
|
| C. | ptaszkowi |
ptaszkom |
|
| B. | ptaszka |
ptaszki |
|
| N. | ptaszkiem |
ptaszkami |
|
| Ms. | ptaszku |
ptaszkach |
|
| W. | ptaszku |
ptaszki |
3. spryciarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
|
Kręciło się w tłumie paru bandziorów, którzy obrabiali towarowe pociągi. Straż miała prawo strzelać do nich bez ostrzeżenia. Były to mętne ptaszki, żerujące na pospólnej nędzy [...]. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998 |
|
|
Nie pracujesz, ptaszku, a kręcisz się po sądzie, schodzisz na dół, chciałeś coś buchnąć? źródło: NKJP: Marek Jarosz: Deja vu i inne opowiadania, 2003 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ptaszek |
ptaszkowie |
ndepr |
| ptaszki |
depr | ||
| D. | ptaszka |
ptaszków |
|
| C. | ptaszkowi |
ptaszkom |
|
| B. | ptaszka |
ptaszków |
|
| N. | ptaszkiem |
ptaszkami |
|
| Ms. | ptaszku |
ptaszkach |
|
| W. | ptaszku |
ptaszkowie |
ndepr |
| ptaszki |
depr |
4. członek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Relacje znaczeniowe
Cytaty
|
Zwłaszcza gdy prowadzi z nami terapię, a przez roztrzepanie zdarza mu się nie dopinać najważniejszego guzika w fartuchu. Patrzymy wtedy jak barany na maleńkiego ptaszka doktora. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008 |
|
|
Rodzą się na nowo na tym Władkowym łóżku. Patałachy zamieniają się w maczo, sztywniacy w wesołków, cwaniaczki się rozklejają, ponuracy rechoczą, a zakompleksieni wystawiają te swoje marne ptaszki, bo ja im daję dumę, ja im daję miłość, ja im daję życie! źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ptaszek |
ptaszki |
|
| D. | ptaszka |
ptaszków |
|
| C. | ptaszkowi |
ptaszkom |
|
| B. | ptaszek |
ptaszki |
|
| N. | ptaszkiem |
ptaszkami |
|
| Ms. | ptaszku |
ptaszkach |
|
| W. | ptaszku |
ptaszki |
5. znak
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
Cytaty
|
Gdy skończyła, podał jej eleganckie wieczne pióro, zatknięte za kieszonkę marynarki pozłacanym dziobem pelikana, i wskazał zaznaczone ptaszkiem miejsca. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010 |
|
|
Siłą rzeczy stanął przed dylematem, dać jakiś najprostszy zastrzyk, zrobić ptaszka w karcie zgłoszeń i polecić pacjentce wizytę w rejonie lub zabrać pacjentkę do szpitala. źródło: NKJP: J. Pitawal: Uważaj na doktora, Co Tydzień Jaworzno, 2004-07-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ptaszek |
ptaszki |
|
| D. | ptaszka |
ptaszków |
|
| C. | ptaszkowi |
ptaszkom |
|
| B. | ptaszek |
ptaszki |
|
| N. | ptaszkiem |
ptaszkami |
|
| Ms. | ptaszku |
ptaszkach |
|
| W. | ptaszku |
ptaszki |
Inne uwagi
Zwykle lp