Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od dawnego przedrostkowego pokusić 'doświadczyć kogoś, poddać próbie; przesłuchać, wypytać; skosztować, doświadczyć czegoś na sobie'; zob. kusić
1.a stan psychiczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- nieodparta, nieprzeparta, silna; duża, ogromna, wielka; diabelska, grzeszna, szatańska pokusa; cielesne, materialne; złe pokusy
- pokusa picia, powrotu do nałogu, samobójstwa, sięgnięcia po alkohol (kieliszek, papierosa...); rezygnacji, ucieczki, zdrady; korupcji, manipulowania kimś/czymś, nadużycia władzy (zaufania...); łatwego zarobku (wzbogacenia się, życia...), skorzystania z czegoś, szukania łatwego zarobku, szybkich pieniędzy, zdobycia wielkich pieniędzy (władzy...); gwiazdorstwa, zdobycia sławy
- pokusa !?do grzechu, !?do korupcji, !?do nadużyć, !?do złego
- sytuacja pokusy
- wolny od pokusy
- dręczy kogoś, istnieje pokusa, aby/żeby...
- doznawać; uniknąć/unikać pokusy
- oprzeć się/opierać się; ulec/ulegać pokusie
- czuć, mieć, odczuwać; rodzić, stwarzać; odrzucić/odrzucać, przezwyciężyć, zwalczyć/zwalczać pokusę; opanować, pokonać pokusy
- walczyć z pokusą
Cytaty
Dopuścili się jednak przy tym zbrodni świętokradztwa. Ulegając grzesznej pokusie ciekawości, zajrzeli do skrzyni, by przekonać się, co się w niej znajduje. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1996 |
|
Świętość kojarzy się nam tylko z całkowitym umartwieniem ciała i zmysłów. Jeśli św. Franciszek - to ten tarzający się w śniegu, aby zwalczyć cielesne pokusy. źródło: NKJP: Jarosław Zalesiński: Szaleństwo i miłość, Dziennik Bałtycki, 2001-02-16 |
|
[...] miał przez kilkanaście sekund dziką pokusę, aby wyciągnąć pasek ze spodni i dla postrachu potrząsnąć nad nią. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
Zwykle życie jest długie i daje wiele możliwości zarobienia sporych kwot w uczciwy sposób. Niemniej istnieje pokusa !?do tego, by szybko pomnażać fortunę, często z pogwałceniem prawa. źródło: NKJP: Ireneusz Stajer: Kosztem szefa, Dziennik Zachodni, 2003-07-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | pokusa |
pokusy |
|
D. | pokusy |
pokus |
|
C. | pokusie |
pokusom |
|
B. | pokusę |
pokusy |
|
N. | pokusą |
pokusami |
|
Ms. | pokusie |
pokusach |
|
W. | pokuso |
pokusy |
Składnia
![]() |
+ | pokusa | + |
CZEGO
|
![]() |
+ | pokusa | + |
żeby ZDANIE
|
![]() |
+ | pokusa | + |
!?do CZEGO
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: pokusa do czego.
1.b przyczyna stanu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- duża pokusa; złe pokusy
- pokusy szatana; ciała; świata, życia
- pokusa dla człowieka, dla dorosłych; dla wandali, dla włamywaczy, dla złodziei; dla władzy
- pokusy czyhają na kogoś
- uniknąć/unikać pokus
- coś jest, coś stało się/staje się pokusą
- narażony, wystawiony na pokusy
Cytaty
Żyjąc w świecie, narażeni są na wiele trudności, które należy przezwyciężyć. Pokusy świata i jego zasadzki czyhają na nich zewsząd, nieraz i we własnej rodzinie. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Dawanie świadectwa, Nowiny Raciborskie, 2006-12-19 |
|
- Dla człowieka, który siedzi w więzieniu i przez dwa lata widzi tylko wybite klepisko i mury, pokusą staje się wszystko - przestrzeń, ludzie, przyjaciele, widok zielonej trawki. źródło: NKJP: Krystyna Jagiełło: Dziedzice bezprawnej wolności, 2007 |
|
– Na całym świecie podobne akademie powstają w takich miejscach. Dzięki temu można uniknąć pokus wielkomiejskiego życia i skupić się na nauce – podkreśla Krzysztof Penderecki. źródło: NKJP: (anmi): Spełnia się marzenie mistrza, Gazeta Krakowska, 2006-08-29 |
|
Chojnickiej policji udało się ostatnio przedstawić zarzuty grupie przestępczej, która włamywała się do altanek. Zimą domki letniskowe są pokusą dla złodziei. źródło: NKJP: Monika Garstecka: Czajniki i rowery, Dziennik Bałtycki, 1999-03-23 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | pokusa |
pokusy |
|
D. | pokusy |
pokus |
|
C. | pokusie |
pokusom |
|
B. | pokusę |
pokusy |
|
N. | pokusą |
pokusami |
|
Ms. | pokusie |
pokusach |
|
W. | pokuso |
pokusy |