UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skręt

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego skręcać; zob. kręcić

1. ruch

Definicja

ruch, który powoduje zmianę pozycji lub kierunku przemieszczania się w bok

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Połączenia

  • gwałtowny, nagły; ostry skręt
  • skręt ciała, głowy, szyi, tułowia
  • skręt w bok; w lewo, prawo
  • wykonać skręt

Cytaty

Zigi wysiada z wozu, pokazuje, bym też wylazł i rozprostował kości. Nalewa paliwo. Łatwo mu coś takiego proponować. Nie zdaje sobie sprawy, czym dla mnie jest zbyt gwałtowny ruch, nagły skręt ciała, gdy pigułki przestają działać.

źródło: NKJP: Marek Bukowski, Wysłannik szatana, 1999

Hanka uznała, że zjawił się na stoku późnym popołudniem właśnie dlatego, by nie kłuć w oczy swą bylejakością. Uczył się jeździć. Sam, na uboczu i głównie metodą padania w śnieg przy każdym skręcie.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Klawiszologii jest niewiele: za przyspieszenie, spowolnienie, zmianę broni i strzał odpowiadają kursory (odpowiednio: góra, dół, lewo, prawo), za wznoszenie, opadanie i skręty samolotu – ruchy myszką.

źródło: NKJP: Wojciech Gołąbowski: Online: Za sterami Szerszenia, Esensja, 2007-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skręt
skręty
D. skrętu
skrętów
C. skrętowi
skrętom
B. skręt
skręty
N. skrętem
skrętami
Ms. skręcie
skrętach
W. skręcie
skręty

2. miejsce skrętu

Definicja

miejsce, w którym coś zmienia swoją pozycję, skręcając w bok

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Połączenia

  • skręt drogi, jezdni, szosy; rzeki

Cytaty

Kiedy usiedliśmy na grubych belach nawiezionych zimą - ktoś tu będzie budował przy skręcie na Butorowy, drewno mimo chłodu pachniało żywicą - oparła się o moje ramię i zamarła z twarzą w słońcu.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Każde drzewo owocowe przy drodze zna, każdy skręt rzeki i każdą zatoczkę na stawie.

źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skręt
skręty
D. skrętu
skrętów
C. skrętowi
skrętom
B. skręt
skręty
N. skrętem
skrętami
Ms. skręcie
skrętach
W. skręcie
skręty

3. splot

Definicja

splot, zwój

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

  • skręt bandaży; włosów; DNA

Cytaty

Widział je poprzez skręt metalowej poręczy. Były bardzo obdrapane.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Podał Łukaszowi rękę, a ten delikatnie począł odwijać gałgan. Pod górnymi skrętami ukazało się okrwawione płótno.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996

[...] rozszyfrowaliśmy ostatnie skręty spirali DNA i tak wiele obiecujemy sobie nie tylko po klonowaniu owiec i owocowych muszek.

źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skręt
skręty
D. skrętu
skrętów
C. skrętowi
skrętom
B. skręt
skręty
N. skrętem
skrętami
Ms. skręcie
skrętach
W. skręcie
skręty

4. z tytoniu

Definicja

pot. 
zrobiony ręcznie, samodzielnie papieros z tytoniu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  papieros

Połączenia

  • skręt z tytoniu
  • robić, zrobić; zwijać; palić, zapalić skręta

Cytaty

Na szczęście zmęczył się widać, bo usiadł w rowie i odpoczywa. Co Stary teraz robi? Stary siedzi w rowie i pali skręta.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Księżyc nad Zakopanem, 2006

Goście raczyli się ziemniakami i tanimi melonami z targu. –Nalejcie sobie herbaty!– zawołała i wróciła do chałupnictwa: stuk stuk, stuk stuk. Dwóch Rosjan zapaliło na deser śmierdzące skręty i szurając wyszło. Został Polak nad zimnymi ziemniakami w mundurkach.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998

Angus, który palił już od dawna, teraz zaczął kopcić jak lokomotywa, robiąc własnoręcznie skręty z tytoniu i bibułki.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skręt
skręty
D. skręta
skrętów
C. skrętowi
skrętom
B. skręta
skręty
N. skrętem
skrętami
Ms. skręcie
skrętach
W. skręcie
skręty

5. narkotyk

Definicja

pot. 
zrobiony ręcznie, samodzielnie papieros z marihuany

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  joint

Połączenia

  • skręt z marihuany, trawy, trawki
  • robić, zrobić; zwijać; palić, zapalić skręta

Cytaty

Chociaż z zimna zdążyły jej zgrabieć ręce, jej dzieło przypominało raczej obślinioną, upstrzoną czymś zielonym papierową trąbę niż skręta z trawką. Trawka! - tak nazywano to zielsko na wszystkich filmach Altmana.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo : komedia romantyczna, 2004

Co to w ogóle za ganja? - Sam zobaczysz - odparła tajemniczo. - Czy to nasza samosiejka? Przecząco pokręciła głową. - Mówię ci, że zobaczysz. - No to spróbujmy. Wsadziłem pierwszego skręta do leżącej na stole fifki i przypaliłem.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skręt
skręty
D. skręta
skrętów
C. skrętowi
skrętom
B. skręta
skręty
N. skrętem
skrętami
Ms. skręcie
skrętach
W. skręcie
skręty

Frazeologizmy

skręt kiszek
skręt jelit
skręt kiszek
skręt jelit
Data ostatniej modyfikacji: 21.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj