Chronologizacja
Pochodzenie
Por. ściszyć ; zob. cichy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przyciszać | |
antonimy: | podgłaśniać |
Połączenia
- ściszać głos, rozmowy; muzykę, radio
- odruchowo ściszać
Cytaty
- Nie wchodź tam - powiedziałam, odruchowo ściszając głos. - Mama śpi? - spytał. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Listy miłości, 2008 |
|
Ot, co robimy, na przykład, kręcąc gałką potencjometru w lewo? Oczywiście ściszamy odbiornik radiowy (proszę przećwiczyć ściszanie!). źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Telefony z Eufonii: felietony wygłaszane 1991-1992 w programie II Polskiego Radia, 1995 |
|
Zatrważający w tym wszystkim jest brak jakiejkolwiek odpowiedzialności ze strony tych ludzi, ponieważ w czasie interwencji policji nie otwierają drzwi, a nawet nie ściszają muzyki w trakcie legitymowania [...]. źródło: NKJP: (ANA): Grzywną w studenta, Gazeta Krakowska, 2004-12-22 |
|
Żadnych pogaduszek, żadnych zbędnych słów, a gdy pojawiał się wątek konspiracji, odruchowo ściszał głos. źródło: NKJP: Helena Noskowicz-Bieroniowa: Patronat, Dziennik Polski, 2005-01-15 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ściszam |
ściszamy |
|||
2 os. |
ściszasz |
ściszacie |
|||
3 os. |
ścisza |
ściszają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściszałem +(e)m ściszał |
ściszałam +(e)m ściszała |
ściszałom +(e)m ściszało |
ściszaliśmy +(e)śmy ściszali |
ściszałyśmy +(e)śmy ściszały |
2 os. |
ściszałeś +(e)ś ściszał |
ściszałaś +(e)ś ściszała |
ściszałoś +(e)ś ściszało |
ściszaliście +(e)ście ściszali |
ściszałyście +(e)ście ściszały |
3 os. |
ściszał |
ściszała |
ściszało |
ściszali |
ściszały |
bezosobnik: ściszano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ściszał będę ściszać |
będę ściszała będę ściszać |
będę ściszało będę ściszać |
będziemy ściszali będziemy ściszać |
będziemy ściszały będziemy ściszać |
2 os. |
będziesz ściszał będziesz ściszać |
będziesz ściszała będziesz ściszać |
będziesz ściszało będziesz ściszać |
będziecie ściszali będziecie ściszać |
będziecie ściszały będziecie ściszać |
3 os. |
będzie ściszał będzie ściszać |
będzie ściszała będzie ściszać |
będzie ściszało będzie ściszać |
będą ściszali będą ściszać |
będą ściszały będą ściszać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ściszajmy |
|
2 os. |
ściszaj |
ściszajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściszałbym bym ściszał |
ściszałabym bym ściszała |
ściszałobym bym ściszało |
ściszalibyśmy byśmy ściszali |
ściszałybyśmy byśmy ściszały |
2 os. |
ściszałbyś byś ściszał |
ściszałabyś byś ściszała |
ściszałobyś byś ściszało |
ściszalibyście byście ściszali |
ściszałybyście byście ściszały |
3 os. |
ściszałby by ściszał |
ściszałaby by ściszała |
ściszałoby by ściszało |
ściszaliby by ściszali |
ściszałyby by ściszały |
bezosobnik: ściszano by
bezokolicznik: ściszać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ściszając
gerundium: ściszanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ściszanie |
ściszania |
D. | ściszania |
ściszań |
C. | ściszaniu |
ściszaniom |
B. | ściszanie |
ściszania |
N. | ściszaniem |
ściszaniami |
Ms. | ściszaniu |
ściszaniach |
W. | ściszanie |
ściszania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ściszający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ściszający |
ściszający |
ściszający |
ściszające |
ściszająca |
D. | ściszającego |
ściszającego |
ściszającego |
ściszającego |
ściszającej |
C. | ściszającemu |
ściszającemu |
ściszającemu |
ściszającemu |
ściszającej |
B. | ściszającego |
ściszającego |
ściszający |
ściszające |
ściszającą |
N. | ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
ściszającą |
Ms. | ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
ściszającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ściszający |
ściszający |
ściszające |
ściszające |
D. | ściszających |
ściszających |
ściszających |
ściszających |
C. | ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
ściszającym |
B. | ściszających |
ściszających |
ściszających |
ściszające |
N. | ściszającymi |
ściszającymi |
ściszającymi |
ściszającymi |
Ms. | ściszających |
ściszających |
ściszających |
ściszających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ściszany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ściszany |
ściszany |
ściszany |
ściszane |
ściszana |
D. | ściszanego |
ściszanego |
ściszanego |
ściszanego |
ściszanej |
C. | ściszanemu |
ściszanemu |
ściszanemu |
ściszanemu |
ściszanej |
B. | ściszanego |
ściszanego |
ściszany |
ściszane |
ściszaną |
N. | ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
ściszaną |
Ms. | ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
ściszanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ściszani |
ściszani |
ściszane |
ściszane |
D. | ściszanych |
ściszanych |
ściszanych |
ściszanych |
C. | ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
ściszanym |
B. | ściszanych |
ściszanych |
ściszanych |
ściszane |
N. | ściszanymi |
ściszanymi |
ściszanymi |
ściszanymi |
Ms. | ściszanych |
ściszanych |
ściszanych |
ściszanych |
odpowiednik aspektowy: ściszyć
Składnia
+ | ściszać | + |
CO
|