UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

łaskawie

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. łaska 1

1. życzliwie

Definicja

w sposób, który świadczy o tym, że ktoś jest przychylny i wspaniałomyślny, choć zajmuje wyższą pozycję niż inni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • wyjątkowo łaskawie
  • uśmiechnąć się; kiwnąć, skinąć dłonią, głową...; spojrzeć, wysłuchać kogoś; odpowiedzieć, powiedzieć, przyznać, rzec, wyjaśnić, zapytać, zezwolić łaskawie
  • bardzo, wielce; zbyt; niezbyt; nieco łaskawie

Cytaty

Ukochana małżonka naszego pana zmierzyła mnie od stóp do głów spojrzeniem wyniosłej bogini, potem uśmiechnęła się łaskawie kącikiem ust i przyzwała mnie ku sobie delikatnym gestem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Panie, wysłuchaj łaskawie naszych modlitw za zmarłego Twojego sługę N. [...], którego [...]rocznicę śmierci obchodzimy.

źródło: NKJP: Stanisław Jasionek: Rodzinny przewodnik po życiu wiarą, 2009

[...]mężczyźni zatrzymują się przy krawężniku i uchylają kapeluszy; pan prezydent dostojnie i zarazem łaskawie uchyla cylindra na obie strony ulicy.

źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009

Jak będziesz czegoś potrzebować, przyjdź do mnie – dodał jakby nieco łaskawiej.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy łaskawie
stopień wyższy łaskawiej

2. wspaniałomyślnie

Definicja

w sposób, który świadczy o tym, że ktoś jest wspaniałomyślny, choć zajmuje wyższą pozycję niż inni

Noty o użyciu

Używane często ironicznie.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

Ludwik wyszedł z założenia, że Kazimierz nie miał prawa rozdawać tyle ziemi bez porozumienia się z krewnymi. Łaskawie pozostawił mu jedynie ziemię dobrzyńską, Wałcz, Złotów, Bydgoszcz i Kruszwicę.

źródło: NKJP: Joanna Jusianiec: Ulubieniec ostatniego Piasta, Dziennik Słˆupski, 2000-06-30

Szef po czterech miesiącach niepłacenia łaskawie dał każdemu po dziesięć złotych zaliczki.

źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Beznadziejna ucieczka przed Basią. Reportaże seksualne, 2007

Dopiero po kilku tygodniach, chyba sześciu dowiedzieliśmy się, gdzie tata przebywa, powiedziano, że w okolicach Drawska. Potem łaskawie zezwolono nam na odwiedziny.

źródło: NKJP: Agata Pustułka: Jak pamiętają tamten grudzień, Trybuna Śląska, 2002-12-13

Kiedy wreszcie przyszła jej kolej, poprosiła, aby przekazać kapitanowi, iż nazywa się Pauline Armand i ma do niego sprawę osobistą. Łaskawie zgodził się ją przyjąć.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Miłośnica, 2009

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy łaskawie
stopień wyższy łaskawiej

3. łagodnie

Definicja

w sposób oszczędzający jakiejś osobie trosk, kłopotów i innych przykrości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • wyjątkowo łaskawie
  • bardzo, wielce; zbyt; niezbyt; nieco łaskawie

Cytaty

[...]w krajach, z którymi historia obeszła się łaskawiej, większość rodzin korzysta z dorobku wypracowanego przez poprzednie pokolenia.

źródło: NKJP: Ernest Skalski: Spadek bez upadku, Polityka, 2007-01-27

W swoje piętnaste urodziny Jadwiga została zatrzymana i wysłana na roboty przymusowe w okolice Iławy. Tu, jak sama przyznaje, los obszedł się z nią bardzo łaskawie, bo trafiła do dobrych, życzliwych ludzi.

źródło: NKJP: Sejka Teodor: Pożyczane dzieci, NTN Powi˜le, 2000-07-21

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy łaskawie
stopień wyższy łaskawiej

4. z łaski swojej

Definicja

w funkcji grzecznościowej: uprzejmie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • łaskawie powiedzieć; pozwolić; prosić; przypomnieć; wytłumaczyć, zauważyć; zwrócić uwagę

Cytaty

- A dlaczegóż to nie miałabym mieszkać sama? Czy możesz mi to łaskawie wytłumaczyć, synu?

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

[...] proszę was, żebyście zechcieli zobaczyć sami, jak pieczołowicie was strzeżemy. Proszę łaskawie iść ze mną.

źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985

A kawę niech pani łaskawie odstawi na półkę. To jest kasa, a nie magazyn – rzuciła baba [...]

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy łaskawie
Data ostatniej modyfikacji: 26.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj