UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

lubić

Chronologizacja

XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *ljubiti

1. ludzi

Definicja

mieć wobec jakiejś osoby pozytywne uczucia i chcieć przebywać w jej towarzystwie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

lubić ludzi; dzieci, dziewczyny, facetów, kobiety, lekarzy, mężczyzn, młodych, obcych; blondynki; siebie
lubić ogromnie, strasznie
bardzo, niezbyt, szczególnie, trochę; zawsze lubić; powszechnie lubiany

Cytaty

Ludmiła bardzo lubiła Stenię, ale czasami, zwłaszcza gdy tamta wpadała w niekończące się zachwyty nad synem, miała ochotę ją uszczypnąć.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007

Istvan lubił sekretarkę ambasadora, była ciepła i koleżeńska.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

[...] narzeczony siostry pięć razy z rzędu wygrywał konkurs na lektora najbardziej lubianego przez studentów. Był urodzonym pedagogiem.

źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	lubię	lubimy
2 os.	lubisz	lubicie
3 os.	lubi	lubią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłem +(e)m lubił	lubiłam +(e)m lubiła	lubiłom +(e)m lubiło	lubiliśmy +(e)śmy lubili	lubiłyśmy +(e)śmy lubiły
2 os.	lubiłeś +(e)ś lubił	lubiłaś +(e)ś lubiła	lubiłoś +(e)ś lubiło	lubiliście +(e)ście lubili	lubiłyście +(e)ście lubiły
3 os.	lubił	lubiła	lubiło	lubili	lubiły

bezosobnik: lubiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę lubił będę lubić	będę lubiła będę lubić	będę lubiło będę lubić	będziemy lubili będziemy lubić	będziemy lubiły będziemy lubić
2 os.	będziesz lubił będziesz lubić	będziesz lubiła będziesz lubić	będziesz lubiło będziesz lubić	będziecie lubili będziecie lubić	będziecie lubiły będziecie lubić
3 os.	będzie lubił będzie lubić	będzie lubiła będzie lubić	będzie lubiło będzie lubić	będą lubili będą lubić	będą lubiły będą lubić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		lubmy
2 os.	lub	lubcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłbym bym lubił	lubiłabym bym lubiła	lubiłobym bym lubiło	lubilibyśmy byśmy lubili	lubiłybyśmy byśmy lubiły
2 os.	lubiłbyś byś lubił	lubiłabyś byś lubiła	lubiłobyś byś lubiło	lubilibyście byście lubili	lubiłybyście byście lubiły
3 os.	lubiłby by lubił	lubiłaby by lubiła	lubiłoby by lubiło	lubiliby by lubili	lubiłyby by lubiły

bezosobnik: lubiano by

bezokolicznik: lubić

imiesłów przysłówkowy współczesny: lubiąc

gerundium: lubienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lubienie	lubienia
D.	lubienia	lubień
C.	lubieniu	lubieniom
B.	lubienie	lubienia
N.	lubieniem	lubieniami
Ms.	lubieniu	lubieniach
W.	lubienie	lubienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: lubiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiący	lubiący	lubiący	lubiące	lubiąca
D.	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącej
C.	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącej
B.	lubiącego	lubiącego	lubiący	lubiące	lubiącą
N.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącą
Ms.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiący	lubiący	lubiące	lubiące
D.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących
C.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym
B.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiące
N.	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi
Ms.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: lubiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiany	lubiany	lubiany	lubiane	lubiana
D.	lubianego	lubianego	lubianego	lubianego	lubianej
C.	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianej
B.	lubianego	lubianego	lubiany	lubiane	lubianą
N.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianą
Ms.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiani	lubiani	lubiane	lubiane
D.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych
C.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym
B.	lubianych	lubianych	lubianych	lubiane
N.	lubianymi	lubianymi	lubianymi	lubianymi
Ms.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych

Składnia

Rz_osobowy

lubić

KOGO

2. podróżować

Definicja

odczuwać przyjemność przy wykonywaniu określonej czynności (wyrażonej sąsiadującym czasownikiem lub zasugerowanej przez sąsiadujący rzeczownik) i z tego powodu chcieć ją wykonywać tak często, jak to tylko jest możliwe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

Połączenia

mama, matka, mężczyzna, ojciec lubi coś; dzieci, chłopcy, ludzie lubią coś
lubić alkohol, kawę, mleko, piwo; ciszę, spokój; literaturę, muzykę; las, morze; pracę, ryzyko, życie; konie, psy; towarzystwo; porządek; pieniądze
lubić biegać, chodzić, jeździć, pływać, podróżować; gadać, mówić, opowiadać; słuchać; malować, pisać, rysować; grać, śpiewać, tańczyć; bawić się, czytać, fotografować, gotować, jeść, polować, pracować; kłamać, myśleć; spać; wypić

Cytaty

	A ty lubisz muzykę? – spytałem [...]. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008
	Miał duże oczy, wyraziste brwi, nos... mazowiecki. Pełne usta. Sprawiał wrażenie człowieka lubiącego życie i potrafiącego z niego korzystać. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006
	Zawsze lubiła czytać, lubiła ciszę, mąconą szelestem przekładanych kartek, z delikatnym zapachem jaśminowej herbaty, która parowała w filiżance, tuż obok, [...] źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002
	Czy lubicie, jak się ktoś wam przygląda czy wręcz na was gapi? źródło: NKJP: Tadeusz Szewczyk: Prastara terapia jajem oraz konchowanie uszu, 2008
	Lubię, żeby herbata była gorąca... źródło: NKJP:Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	lubię	lubimy
2 os.	lubisz	lubicie
3 os.	lubi	lubią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłem +(e)m lubił	lubiłam +(e)m lubiła	lubiłom +(e)m lubiło	lubiliśmy +(e)śmy lubili	lubiłyśmy +(e)śmy lubiły
2 os.	lubiłeś +(e)ś lubił	lubiłaś +(e)ś lubiła	lubiłoś +(e)ś lubiło	lubiliście +(e)ście lubili	lubiłyście +(e)ście lubiły
3 os.	lubił	lubiła	lubiło	lubili	lubiły

bezosobnik: lubiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę lubił będę lubić	będę lubiła będę lubić	będę lubiło będę lubić	będziemy lubili będziemy lubić	będziemy lubiły będziemy lubić
2 os.	będziesz lubił będziesz lubić	będziesz lubiła będziesz lubić	będziesz lubiło będziesz lubić	będziecie lubili będziecie lubić	będziecie lubiły będziecie lubić
3 os.	będzie lubił będzie lubić	będzie lubiła będzie lubić	będzie lubiło będzie lubić	będą lubili będą lubić	będą lubiły będą lubić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		lubmy
2 os.	lub	lubcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłbym bym lubił	lubiłabym bym lubiła	lubiłobym bym lubiło	lubilibyśmy byśmy lubili	lubiłybyśmy byśmy lubiły
2 os.	lubiłbyś byś lubił	lubiłabyś byś lubiła	lubiłobyś byś lubiło	lubilibyście byście lubili	lubiłybyście byście lubiły
3 os.	lubiłby by lubił	lubiłaby by lubiła	lubiłoby by lubiło	lubiliby by lubili	lubiłyby by lubiły

bezosobnik: lubiano by

bezokolicznik: lubić

imiesłów przysłówkowy współczesny: lubiąc

gerundium: lubienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lubienie	lubienia
D.	lubienia	lubień
C.	lubieniu	lubieniom
B.	lubienie	lubienia
N.	lubieniem	lubieniami
Ms.	lubieniu	lubieniach
W.	lubienie	lubienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: lubiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiący	lubiący	lubiący	lubiące	lubiąca
D.	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącej
C.	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącej
B.	lubiącego	lubiącego	lubiący	lubiące	lubiącą
N.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącą
Ms.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiący	lubiący	lubiące	lubiące
D.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących
C.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym
B.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiące
N.	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi
Ms.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: lubiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiany	lubiany	lubiany	lubiane	lubiana
D.	lubianego	lubianego	lubianego	lubianego	lubianej
C.	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianej
B.	lubianego	lubianego	lubiany	lubiane	lubianą
N.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianą
Ms.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiani	lubiani	lubiane	lubiane
D.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych
C.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym
B.	lubianych	lubianych	lubianych	lubiane
N.	lubianymi	lubianymi	lubianymi	lubianymi
Ms.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych

Składnia

Rz_osobowy	+	lubić	+	CO
Rz_osobowy	+	lubić	+	BEZOKOLICZNIK
Rz_osobowy	+	lubić	+	jak ZDANIE \| żeby ZDANIE

3. ciepło i wilgoć

Definicja

potrzebować czegoś do prawidłowego rozwoju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Gwiazda betlejemska [...] jest łatwa w uprawie, chociaż z drugiej strony jest dość kapryśna. [...] Kwiat lubi przede wszystkim ciepło, wilgoć i światło.

źródło: NKJP: (mag.): Święta z gwiazdą, Dziennik Łódzki, 2002-12-10

Kangury lubią dobrą, słoną trawę – zapewniał Tony.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	lubię	lubimy
2 os.	lubisz	lubicie
3 os.	lubi	lubią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłem +(e)m lubił	lubiłam +(e)m lubiła	lubiłom +(e)m lubiło	lubiliśmy +(e)śmy lubili	lubiłyśmy +(e)śmy lubiły
2 os.	lubiłeś +(e)ś lubił	lubiłaś +(e)ś lubiła	lubiłoś +(e)ś lubiło	lubiliście +(e)ście lubili	lubiłyście +(e)ście lubiły
3 os.	lubił	lubiła	lubiło	lubili	lubiły

bezosobnik: lubiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę lubił będę lubić	będę lubiła będę lubić	będę lubiło będę lubić	będziemy lubili będziemy lubić	będziemy lubiły będziemy lubić
2 os.	będziesz lubił będziesz lubić	będziesz lubiła będziesz lubić	będziesz lubiło będziesz lubić	będziecie lubili będziecie lubić	będziecie lubiły będziecie lubić
3 os.	będzie lubił będzie lubić	będzie lubiła będzie lubić	będzie lubiło będzie lubić	będą lubili będą lubić	będą lubiły będą lubić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		lubmy
2 os.	lub	lubcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłbym bym lubił	lubiłabym bym lubiła	lubiłobym bym lubiło	lubilibyśmy byśmy lubili	lubiłybyśmy byśmy lubiły
2 os.	lubiłbyś byś lubił	lubiłabyś byś lubiła	lubiłobyś byś lubiło	lubilibyście byście lubili	lubiłybyście byście lubiły
3 os.	lubiłby by lubił	lubiłaby by lubiła	lubiłoby by lubiło	lubiliby by lubili	lubiłyby by lubiły

bezosobnik: lubiano by

bezokolicznik: lubić

imiesłów przysłówkowy współczesny: lubiąc

gerundium: lubienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lubienie	lubienia
D.	lubienia	lubień
C.	lubieniu	lubieniom
B.	lubienie	lubienia
N.	lubieniem	lubieniami
Ms.	lubieniu	lubieniach
W.	lubienie	lubienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: lubiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiący	lubiący	lubiący	lubiące	lubiąca
D.	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącej
C.	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącej
B.	lubiącego	lubiącego	lubiący	lubiące	lubiącą
N.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącą
Ms.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiący	lubiący	lubiące	lubiące
D.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących
C.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym
B.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiące
N.	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi
Ms.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: lubiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiany	lubiany	lubiany	lubiane	lubiana
D.	lubianego	lubianego	lubianego	lubianego	lubianej
C.	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianemu	lubianej
B.	lubianego	lubianego	lubiany	lubiane	lubianą
N.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianą
Ms.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym	lubianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiani	lubiani	lubiane	lubiane
D.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych
C.	lubianym	lubianym	lubianym	lubianym
B.	lubianych	lubianych	lubianych	lubiane
N.	lubianymi	lubianymi	lubianymi	lubianymi
Ms.	lubianych	lubianych	lubianych	lubianych

Składnia

Rz_nieosobowy

lubić

4. lubić się psuć

Definicja

używane do zakomunikowania, że sytuacja nazwana następującym czasownikiem często się zdarza w związku z obiektem nazwanym towarzyszącym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Jeśli podróżujemy starym [...] samochodem (np. Polonezem), który na dodatek lubi się psuć, warto zaopatrzyć się przed wyjazdem w kilka najpotrzebniejszych części zamiennych.

źródło: NKJP: Przed drogą, Polityka, 2005-06-18

[...] na koła to już nie ma lepszego drzewa od akacji. Nawet z dębu się nie równają. Za twarde i lubią pękać. A koła w wozie najważniejsze.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Z pewnością nie odkryję Ameryki [...], twierdząc, że życie lubi i umie robić nam niespodzianki, a los plątać figle.

źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	lubię	lubimy
2 os.	lubisz	lubicie
3 os.	lubi	lubią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłem +(e)m lubił	lubiłam +(e)m lubiła	lubiłom +(e)m lubiło	lubiliśmy +(e)śmy lubili	lubiłyśmy +(e)śmy lubiły
2 os.	lubiłeś +(e)ś lubił	lubiłaś +(e)ś lubiła	lubiłoś +(e)ś lubiło	lubiliście +(e)ście lubili	lubiłyście +(e)ście lubiły
3 os.	lubił	lubiła	lubiło	lubili	lubiły

bezosobnik: lubiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę lubił będę lubić	będę lubiła będę lubić	będę lubiło będę lubić	będziemy lubili będziemy lubić	będziemy lubiły będziemy lubić
2 os.	będziesz lubił będziesz lubić	będziesz lubiła będziesz lubić	będziesz lubiło będziesz lubić	będziecie lubili będziecie lubić	będziecie lubiły będziecie lubić
3 os.	będzie lubił będzie lubić	będzie lubiła będzie lubić	będzie lubiło będzie lubić	będą lubili będą lubić	będą lubiły będą lubić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		lubmy
2 os.	lub	lubcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	lubiłbym bym lubił	lubiłabym bym lubiła	lubiłobym bym lubiło	lubilibyśmy byśmy lubili	lubiłybyśmy byśmy lubiły
2 os.	lubiłbyś byś lubił	lubiłabyś byś lubiła	lubiłobyś byś lubiło	lubilibyście byście lubili	lubiłybyście byście lubiły
3 os.	lubiłby by lubił	lubiłaby by lubiła	lubiłoby by lubiło	lubiliby by lubili	lubiłyby by lubiły

bezosobnik: lubiano by

bezokolicznik: lubić

imiesłów przysłówkowy współczesny: lubiąc

gerundium: lubienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lubienie	lubienia
D.	lubienia	lubień
C.	lubieniu	lubieniom
B.	lubienie	lubienia
N.	lubieniem	lubieniami
Ms.	lubieniu	lubieniach
W.	lubienie	lubienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: lubiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	lubiący	lubiący	lubiący	lubiące	lubiąca
D.	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącego	lubiącej
C.	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącemu	lubiącej
B.	lubiącego	lubiącego	lubiący	lubiące	lubiącą
N.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącą
Ms.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	lubiący	lubiący	lubiące	lubiące
D.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących
C.	lubiącym	lubiącym	lubiącym	lubiącym
B.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiące
N.	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi	lubiącymi
Ms.	lubiących	lubiących	lubiących	lubiących

Składnia

Rz_nieżywotny

lubić

BEZOKOLICZNIK

Frazeologizmy

rybka lubi pływać
ryba lubi pływać

Data ostatniej modyfikacji: 17.08.2014