UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wleźć

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. leźć

1. do domu

Definicja

pot. 
wejść do miejsca, w którym będzie się przebywało w jakiejś względnie zamkniętej przestrzeni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wyleźć

Połączenia

  • wleźć do domu; do pokoju; do budy; do środka
  • wleźć pod ławę, pod łóżko, pod stół; pod kołdrę, pod pierzynę
  • wleźć przez okno
  • wleźć z powrotem

Cytaty

Ja potem się relaksuję, zrobię sobie ciepłą herbatkę, wlezę pod kocyk, wezmę laptopka i poleżę w łóżku, bo kaszel męczy mnie coraz bardziej.

źródło: NKJP: Jak się dziś czujesz, www.forumowisko.pl, 2005-08-27

Ze śmietnisk, a może z kopalnianych szybów, wyszły szczury i przez dziurawą podłogę wlazły do domu.

źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: W czarnym wąwozie, Gazeta Wyborcza, 1998-06-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

bez ograniczeń + wleźć +
DOKĄD + (KTÓRĘDY)

2. na drzewo

Definicja

pot. 
wejść na coś, co znajduje się na jakiejś wysokości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyleźć
antonimy:  zleźć

Połączenia

  • wleźć na drzewo; na dach, na drabinę; na górę
  • wleźć wysoko
  • wlazł kotek na płotek

Cytaty

Bytowscy strażacy musieli przyjść z pomocą policjantom, których dręczył ...kot. Zwierzak wlazł na drzewo przy parkingu komendy. Siedział sobie tam przez cały dzień i co gorsza noc. Bez przerwy przeraźliwie miauczał.

źródło: NKJP: (GG): Kot dręczyciel, Dziennik Bałtycki, 2004-09-02

Rano trzeba rozejrzeć się za jakimś gontem czy kawałkiem blachy choćby ze starego wiadra i łatę przyłożyć. Ale jak wleźć na dach, kiedy wszystko trzeszczy i ugina się pod nogami, przegniłe i spróchniałe?

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

Rz żywotny + wleźć +
na CO

3. w błoto

Definicja

pot. 
idąc, wejść nieświadomie w kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • wleźć nogą
  • wleźć na minę

Cytaty

Jeszcze rano perspektywa utytłania nowych butów od Tuzziego w solno-śniegowej brei była dla Ewy źródłem poważnego dylematu. – ...rozumiesz, Błażeju, jak wlezę w kałużę, to kiszka, a jak się porobią zacieki z soli, to klops totalny...

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Przy elektryfikacji wsi kiedy pracowałem, w jednym domu, gdzie zakładaliśmy instalację, patrzę kiedyś, leżą na oknie Baśnie Andersena. Pytam się gospodarza, czy mógłbym pożyczyć. A on:
- Weźcie sobie. Nam niepotrzebna. To chłopaka naszego. Zabiło go. Wlazł na minę.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Bezpośrednio pewnie nie, ale ilu jest takich, którzy naćpani wleźli pod samochód [...].

źródło: NKJP: Legalizacja marihuany, Usenet -- pl.soc.polityka, 1999-10-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

Rz żywotny + wleźć +
w KOGO/CO
Rz żywotny + wleźć +
na KOGO/CO
Rz żywotny + wleźć +
pod CO

4. o piasku w oczach

Definicja

pot. 
znaleźć się wbrew czyjejś intencji w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

– Nic mi nie jest, tylko nic nie widzę, bo naftalina wlazła do oczu ! – wrzeszczałem.

źródło: NKJP: xx: II wojna w naftalinie, Trybuna Śląska, 2004-11-05

Ja to się odżywiam tak już ostrożnie, że to grzech aż tak grymasić. Nawet kawałki tłuszczu, jak zobaczę w kiełbasie, te białe, to wycinam, bo mi się wydaje, że takie coś to na pewno wlezie w skórę [...].

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

Rz nieżywotny + wleźć +
GDZIE

5. w czyjeś życie prywatne

Definicja

pot. 
zacząć niepotrzebnie zajmować się czymś, co nas nie dotyczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Wlazłeś w nasze życie, a teraz obleciał cię strach. Boisz się, że co? Za bardzo się do nas zbliżyłeś, tak?

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

- Mój mąż przeklinał dzień, w którym ta ohydna, podstarzała pannica przed laty wlazła w jego życie i do naszego łóżka.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

Rzosobowy + wleźć +
w CO

6. na stronę internetową

Definicja

pot. 
będąc w Internecie, zacząć w jakimś momencie korzystać z określonej strony internetowej lub określonego oprogramowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wejść

Cytaty

Nie czytałam. Ale wlazłam na stronę Amazonu i wygląda zachęcająco. Tylko nie mogę z tych recenzji wyczuć, czy to jest książka o wampirach czy nie.

źródło: NKJP: Internet

I jeszcze jedno - przepraszam, że wlazłem Ci na Twoją stronę imienną, zamiast na dyskusję.

źródło: NKJP: Rozek19: Dyskusja wikipedysty: Smat/archiwum, www.wikipedia.pl, 2009-03-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wlezę
wleziemy
2 os. wleziesz
wleziecie
3 os. wlezie
wlezą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłem
+(e)m wlazł
wlazłam
+(e)m wlazła
wlazłom
+(e)m wlazło
wleźliśmy
+(e)śmy wleźli
wlazłyśmy
+(e)śmy wlazły
2 os. wlazłeś
+(e)ś wlazł
wlazłaś
+(e)ś wlazła
wlazłoś
+(e)ś wlazło
wleźliście
+(e)ście wleźli
wlazłyście
+(e)ście wlazły
3 os. wlazł
wlazła
wlazło
wleźli
wlazły

bezosobnik: wleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wleźmy
2 os. wleź
wleźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wlazłbym
bym wlazł
wlazłabym
bym wlazła
wlazłobym
bym wlazło
wleźlibyśmy
byśmy wleźli
wlazłybyśmy
byśmy wlazły
2 os. wlazłbyś
byś wlazł
wlazłabyś
byś wlazła
wlazłobyś
byś wlazło
wleźlibyście
byście wleźli
wlazłybyście
byście wlazły
3 os. wlazłby
by wlazł
wlazłaby
by wlazła
wlazłoby
by wlazło
wleźliby
by wleźli
wlazłyby
by wlazły

bezosobnik: wleziono by

bezokolicznik: wleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wlazłszy

gerundium: wlezienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wlezienie
wlezienia
D. wlezienia
wlezień
C. wlezieniu
wlezieniom
B. wlezienie
wlezienia
N. wlezieniem
wlezieniami
Ms. wlezieniu
wlezieniach
W. wlezienie
wlezienia

odpowiednik aspektowy: włazić

Składnia

Rzosobowy + wleźć +
na CO

Frazeologizmy

ile wlezie
ktoś wszedł na ambicję komuś
ktoś wlazł na ambicję komuś
ktoś wszedł na głowę komuś
ktoś wlazł na głowę komuś
ktoś wszedł w czyjeś buty
ktoś wszedł w drogę komuś
ktoś wlazł komuś w drogę
ktoś/coś wszedł/weszło w paradę komuś/czemuś

Przysłowia


Kiedy / Jeśli wlazłeś między wrony, musisz krakać jak i one
Data ostatniej modyfikacji: 30.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj