Chronologizacja
Inne znaczenie: 'życiowo doświadczony'
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przebiegły |
przebiegły |
przebiegły |
przebiegłe |
przebiegła |
D. | przebiegłego |
przebiegłego |
przebiegłego |
przebiegłego |
przebiegłej |
C. | przebiegłemu |
przebiegłemu |
przebiegłemu |
przebiegłemu |
przebiegłej |
B. | przebiegłego |
przebiegłego |
przebiegły |
przebiegłe |
przebiegłą |
N. | przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłą |
Ms. | przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłej |
W. | przebiegły |
przebiegły |
przebiegły |
przebiegłe |
przebiegła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przebiegli |
przebiegli |
przebiegłe |
przebiegłe |
D. | przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłych |
C. | przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
przebiegłym |
B. | przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłe |
N. | przebiegłymi |
przebiegłymi |
przebiegłymi |
przebiegłymi |
Ms. | przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłych |
przebiegłych |
W. | przebiegli |
przebiegli |
przebiegłe |
przebiegłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przebieglejszy |
przebieglejszy |
przebieglejszy |
przebieglejsze |
przebieglejsza |
D. | przebieglejszego |
przebieglejszego |
przebieglejszego |
przebieglejszego |
przebieglejszej |
C. | przebieglejszemu |
przebieglejszemu |
przebieglejszemu |
przebieglejszemu |
przebieglejszej |
B. | przebieglejszego |
przebieglejszego |
przebieglejszy |
przebieglejsze |
przebieglejszą |
N. | przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszą |
Ms. | przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszej |
W. | przebieglejszy |
przebieglejszy |
przebieglejszy |
przebieglejsze |
przebieglejsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przebieglejsi |
przebieglejsi |
przebieglejsze |
przebieglejsze |
D. | przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejszych |
C. | przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
przebieglejszym |
B. | przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejsze |
N. | przebieglejszymi |
przebieglejszymi |
przebieglejszymi |
przebieglejszymi |
Ms. | przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejszych |
przebieglejszych |
W. | przebieglejsi |
przebieglejsi |
przebieglejsze |
przebieglejsze |
Pochodzenie
Zob. biec , biegać
1.a sprytny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- przebiegły człowiek; facet, mężczyzna; małolat; dziadek; maminsynek; dyplomata, negocjator, oskarżyciel, polityk, przewodnik, rewolucjonista, scenarzysta, strateg, taktyk, władca, wojownik; napastnik; przeciwnik; rabuś; cwaniak, drań, krętacz, oszust; typ; zwierzak; drapieżnik; lis, pies; przebiegła osoba; kobieta; intrygantka; kandydatka; aktorzyca, gwiazda; sztuka; kocica; przebiegli ludzie; mecenasi; gracze; przestępcy, sprawcy czegoś; niewolnicy; przebiegłe urwisy; niewiasty; kochanki; stworzenia; ludy; owady, pantery
- przebiegły w interesach
- przebiegły jak kojot, jak lis, jak wąż
- niewolniczo przebiegły
- przebiegły i bystry; przebiegły, kłamliwy; przebiegły i konsekwentny; przebiegły, mądry; przebiegły i niegłupi; przebiegły, przezorny; przebiegły, sprytny; przebiegły, wyrachowany; przebiegła, szczwana; przebiegłe, złośliwe; bezczelny, przebiegły; bezwzględny, przebiegły; charyzmatyczny i przebiegły; chytry, przebiegły; elokwentny i przebiegły; inteligentny i przebiegły; niebezpieczny, przebiegły; ostrożny, przebiegły; przemyślny, przebiegły; skuteczny i przebiegły; zimny, przebiegły; szybkie i przebiegłe
- bardziej, bardzo; niesłychanie, niezwykle; ogromnie; wyjątkowo przebiegły
Cytaty
[...] Wnioskodawcą wypuszczenia lekarzy kremlowskich był Beria - ogromnie przebiegły, mądry, niepospolity facet, także wielki zbrodniarz, prawie tak wielki jak jego szef. źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1985 |
|
Wśród współczesnych mu miał opinię bardzo przebiegłego i obłudnego człowieka [...]. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 |
|
Sfera polityki jest pełna przebiegłych ludzi, mądrych spotyka się tam rzadko. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008 |
|
Mamy do czynienia z niezwykle przebiegłymi przestępcami, którzy posługują się najnowszą techniką [...]. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962 |
1.b świadczący o sprycie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- przebiegła taktyka; akcja (marketingowa,...); gra; walka; dyplomacja, polityka; zmowa; mowa; siła; mądrość; przebiegłe metody; ataki, zasadzki; preteksty; mózgi; błyski, oczy, spojrzenia, uśmiechy
- przebiegłe i złośliwe; bezwzględny i przebiegły
- przebiegłe rozwiązywanie czegoś
Cytaty
Nawet sam Amnon dał się zwieść tej przebiegłej grze i przestał mieć się na baczności. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963 |
|
Spojrzenia dziecka wydawały się przebiegłe i złośliwe. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
Potem napastnicy wpadali w przebiegłe zasadzki, z których rozlegał się grzmot pojedynczych strzałów. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962 |
|
Zawzięcie negocjował z grupką nastolatków o przebiegłych spojrzeniach. Prawdopodobnie ustalali cenę wynajmu części wózka na skradzione komórki i portfele. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk i śmierć bankiera, 2006 |