UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

cwany

Chronologizacja

1881, Gazeta Krakowska, nr 42, polona.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	cwany	cwany	cwany	cwane	cwana
D.	cwanego	cwanego	cwanego	cwanego	cwanej
C.	cwanemu	cwanemu	cwanemu	cwanemu	cwanej
B.	cwanego	cwanego	cwany	cwane	cwaną
N.	cwanym	cwanym	cwanym	cwanym	cwaną
Ms.	cwanym	cwanym	cwanym	cwanym	cwanej
W.	cwany	cwany	cwany	cwane	cwana

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	cwani	cwani	cwane	cwane
D.	cwanych	cwanych	cwanych	cwanych
C.	cwanym	cwanym	cwanym	cwanym
B.	cwanych	cwanych	cwanych	cwane
N.	cwanymi	cwanymi	cwanymi	cwanymi
Ms.	cwanych	cwanych	cwanych	cwanych
W.	cwani	cwani	cwane	cwane

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	cwańszy	cwańszy	cwańszy	cwańsze	cwańsza
D.	cwańszego	cwańszego	cwańszego	cwańszego	cwańszej
C.	cwańszemu	cwańszemu	cwańszemu	cwańszemu	cwańszej
B.	cwańszego	cwańszego	cwańszy	cwańsze	cwańszą
N.	cwańszym	cwańszym	cwańszym	cwańszym	cwańszą
Ms.	cwańszym	cwańszym	cwańszym	cwańszym	cwańszej
W.	cwańszy	cwańszy	cwańszy	cwańsze	cwańsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	cwańsi	cwańsi	cwańsze	cwańsze
D.	cwańszych	cwańszych	cwańszych	cwańszych
C.	cwańszym	cwańszym	cwańszym	cwańszym
B.	cwańszych	cwańszych	cwańszych	cwańsze
N.	cwańszymi	cwańszymi	cwańszymi	cwańszymi
Ms.	cwańszych	cwańszych	cwańszych	cwańszych
W.	cwańsi	cwańsi	cwańsze	cwańsze

Pochodzenie

Zob. szczwany

1.a gracz

Definicja

pot.

taki, który radzi sobie w każdej sytuacji i czerpie z niej korzyść dla siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chytry, sprytny

Połączenia

cwany chłop, dzieciak; gość; gracz; cham; polityk, prawnik; oszust, złodziej; cwana sztuka; bestia; cwani ludzie; przedsiębiorcy; cwane nieroby

Cytaty

Nawet ochraniacze i różne „przeszkadzajki” na parapetach montował. Ale gołąb to cwana bestia. Były kolczatki zamontowane, to znajdował sobie jedyne niezabezpieczone miejsce, na rogu parapetu.

źródło: NKJP: Ryszard Parka: Szczury przestworzy, Trybuna Śląska, 2003-11-14

Polacy lubią uważać siebie za naród szlachciców i dzielnych romantyków. Tymczasem w rzeczywistości bliżej nam do pazernych i cwanych chłopów.

źródło: NKJP: Internet

Nigdy się nie włamał, gdyż klucze otrzymywał od agencji nieruchomości. Te nieświadomie wynajmowały mu lokale i domy. Cwanego złodzieja zatrzymała policja.

źródło: NKJP: MARK: Kradł bez włamania, Gazeta Poznańska, 2002-03-14

1.b pomysł

Definicja

świadczący o umiejętności radzenia sobie w każdej sytuacji i czerpania z niej korzyści dla siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chytry, cwaniacki, cwaniaczy, sprytny, szczwany

Połączenia

cwany pomysł, sposób; cwane sztuczki

Cytaty

Nie miał pojęcia, że tamten wpadł na cwany pomysł – otóż dorobił sobie parę kluczyków do tego pojazdu. Jako że małżeństwo trzymało samochód na parkingu, zapasowe kluczyki umożliwiały cwaniakowi korzystanie z pojazdu.

źródło: NKJP: af: Dobry zwyczaj nie pożyczaj, Gazeta Krakowska, 2007-06-28

Trzeba przyznać, że pomysłom na dostanie się do cudzego mieszkania złodziejom nie brakuje. O ich cwanych sztuczkach piszemy często, jednak osoby starsze cały czas dają się na nie łapać.

źródło: NKJP: MK: Fałszywy policjant, Co Tydzień Jaworzno, 2003-09-24

Próbuje się w cwany sposób, pod szyldem powszechnego dostępu do kultury fizycznej i rehabilitacji, uprzywilejować grupę cwaniaków importujących sprzęt sportowy i rehabilitacyjny.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.05.1993

Frazeologizmy

cwana gapa

Data ostatniej modyfikacji: 19.01.2023