UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

buta

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Od: dawnego czas. bucić się 'nadymać się; pysznić się', a to od psł. butěti 'wzdymać się, puchnąć, pęcznieć' (por. buc).

Definicja

cecha kogoś, kto jest nadmiernie pewny siebie i zachowuje się wyniośle, będąc przekonanym, że jest lepszy od innych i przysługują mu inne prawa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • hitlerowska, niemiecka, pruska buta
  • buta władzy
  • buta i arogancja, buta i pewność siebie, buta i pycha
  • demonstrować butę

Cytaty

Oskarżeni manifestowali na sali butę i pewność siebie, niczym nie zachwiane poczucie bezkarności. Nie okazali skruchy, nie powiedzieli nawet „przepraszam”.

źródło: NKJP: Sąd pod pręgierzem, Gazeta Wyborcza, 1997-11-29

[...] w tym właśnie jest zawarta buta i pycha kogoś, kto uznał, że stoi ponad prawem i ponad państwem, jest jedynym obrońcą tego państwa i prawa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.08.2001

Buta i arogancja zwłaszcza młodych oficerów, ich wyniosły i niedemokratyczny stosunek do żołnierzy, raził mnie i nakładał się na ogólny wstrząs i szok spowodowany klęską.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Na dzień przed egzekucją był on spokojny, lecz stale przebijała w nim hitlerowska buta i zarozumiałość.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. buta
buty
D. buty
but
C. bucie
butom
B. butę
buty
N. butą
butami
Ms. bucie
butach
W. buto
buty

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj