UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sielanka

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. sioło

1. utwór

Definicja

utwór wierszowany przedstawiający wyidealizowany obraz wsi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka wieś

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bukolika, ekloga
hiperonimy:  utwór

Połączenia

  • antyczna, nowożytna, renesansowa; XVIII-wieczna; pasterska sielanka
  • sielanki Jana Pawła Woronicza, Karpińskiego, Staffa; Teokryta, Wergiliusza...
  • autor, twórca sielanki
  • pisać sielanki

Cytaty

Nazwę sielanka zawdzięczamy polskiemu sielankopisarzowi, którym był żyjący na przełomie XVI i XVII wieku Szymon Szymonowicz.

źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010

Płomienne wynurzenia miłosne nawleczone są na kanwę fabuły przypominającej dawne sielanki pasterskie.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Mecenasa takiego znajdowała większość pisarzy mieszczańskich w pierwszej połowie XVII wieku, znanych z nazwiska i bezimiennych twórców literatury sowizdrzalskiej czy sielanek.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

Choć uwagę krytyki literackiej Junosza zwrócił na siebie sielanką humorystyczną Kuźnia Wulkana („Echo”, 1877, nr 236), utrzymaną „w sposobie klasyczno-romantycznym”, on sam wyśmiewał opiniotwórczą rolę prasy.

źródło: NKJP: Anna Wereszczyńska: Ostatni Mohikanin drobnej szlachty i niezrównany monografista Żydów. Żywot Klemensa Junoszy-Szaniawskiego, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sielanka
sielanki
D. sielanki
sielanek
C. sielance
sielankom
B. sielankę
sielanki
N. sielanką
sielankami
Ms. sielance
sielankach
W. sielanko
sielanki

2. życia

Definicja

spokojne, bezproblemowe i szczęśliwe życie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • małżeńska, rodzinna, wakacyjna, wiejska; amerykańska, angielska, australijska... sielanka
  • atmosfera, koniec sielanki
  • sielanka panuje, skończyła się, trwa
  • przerwać / przerywać, zakłócić / zakłócać sielankę

Cytaty

Wszystko zaczynało się uładzać. Były dobre perspektywy na uczelni, a także sprawy domowe ułożyły się pomyślnie. W domu panowała niczym niezmącona rodzinna sielanka.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

[...] talent miał niepośledni i wykorzystywał go w jakże bliski naszym sercom sposób, malując wiejskie sielanki, sanny, powroty z jarmarków, wesela, żniwa.

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Coś nad kanapę, Polityka, 2006-12-23

Jednakże życie na emigracji nie jest wymarzoną sielanką, o czym przekonuje się każdy, kto opuszcza kraj, gdy znajdzie się już na obcej ziemi.

źródło: NKJP: Stanisław Jasionek: Rodzinny przewodnik po życiu wiarą, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sielanka
sielanki
D. sielanki
sielanek
C. sielance
sielankom
B. sielankę
sielanki
N. sielanką
sielankami
Ms. sielance
sielankach
W. sielanko
sielanki
Data ostatniej modyfikacji: 24.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj