UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rejon

Chronologizacja

2 połowa XIX w., Bańk

Pochodzenie

z fr. rayon 'promień'; 'półka'; 'dział (w magazynach)'; 'rejon'; 'plaster (miodu)'

1.a okolica

Definicja

obszar wyodrębniający się pod względem geograficznym, społecznym, gospodarczym lub innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obszar

Połączenia

cały, dany, niebezpieczny rejon; atrakcyjne, turystyczne; południowe, północne, górskie, wiejskie; przygraniczne, rozległe, zagrożone; dalsze, inne, odległe, pozostałe rejony; rejon śródziemnomorski; rejony dotknięte bezrobociem, klęską żywiołową, powodzią..., objęte konfliktem, powodzią...; w niektórych, w określonych, w pewnych, w poszczególnych, w różnych, w wielu regionach
rejon centrum, cmentarza, dworca, granicy, mostu, osiedla, parku, placu, skrzyżowania, ulic, zatoki...; gminy, miasta, miejscowości, województwa, wsi...; kraju, świata; Borów Tucholskich, Czerwonych Wierchów, Doliny Chochołowskiej, Dworca Głównego, Krakowa, Łodzi, Małopolski, Morskiego Oka, Nowej Huty, Prokocimia, Warszawy...; Europy, Mazur, Podhala, Sudetów, Tatr, Zatoki Perskiej...; budowy, działania, misji, walk
rejony w Polsce
położony, zamieszkały w rejonie
odbywać się, zamieszkiwać, znajdować się w rejonie

Cytaty

	[...] prezydent państwa w sposób autorytarny, [...] podjął haniebną w skutkach decyzję wysłania wojsk polskich w rejon Zatoki Perskiej w celu wzięcia udziału w agresywnych działaniach militarnych przeciwko Republice Iraku i narodowi irackiemu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.03.2003
	Ulewy, które przechodziły nad rejonem Proszowic do wczorajszego południa, spowodowały wystąpienie z brzegów wielu potoków, a na polach utworzyły się duże rozlewiska. źródło: NKJP: (ALG): Dwie nawałnice, Dziennik Polski, 2001-08-06
	Choroba przenosi się na ludzi ze świń, dlatego malezyjskie wojsko i policja masowo zabijają te zwierzęta w rejonie epidemii. źródło: NKJP: Tajemnicza epidemia, Gazeta Wyborcza, 1999-04-09
	Narciarze przewożeni byli koleją, specjalnie do tego celu podstawionymi pociągami, w atrakcyjne rejony górskie. źródło: NKJP: Kazimierz Bronisław Chojnacki; Małgorzata Orlewicz-Musiał: Rozwój sprzętu, techniki jazdy oraz stylów narciarskich w Polsce od telemarku do carvingu, 2005
	Ocenia się, że w rejonach intensywnie uprzemysłowionych jest dwukrotnie więcej osób leczonych psychiatrycznie. źródło: NKJP: Stefan Kozłowski: Ekorozwój: wyzwanie XXI wieku, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

Składnia

	+	rejon	+	CZEGO
	+	rejon	+	JAKI

1.b ludzie

Definicja

ogół ludzi zamieszkujących dany rejon - obszar wyodrębniający się pod względem geograficznym, społecznym, gospodarczym lub innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny nazwy osób ze względu na ich pochodzenie i przynależność terytorialną

Połączenia

pomoc, wsparcie dla rejonu
kontakty, współpraca z rejonem

Cytaty

	Wyżsi urzędnicy [...] omawiali wczoraj w Rzymie szczegóły zbrojnej ochrony transportów z pomocą humanitarną dla rejonów walk w Bośni i Hercegowinie. źródło: NKJP: SARAJEWO, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31
	Tyran, który masakrował własnych poddanych (także gazami trującymi), który napadał na sąsiadów (Iran, Kuwejt... ) i zagrażał całemu rejonowi Bliskiego Wschodu - został pokonany, schwytany i postawiony przed sądem [...]. źródło: NKJP: Wojciech Giełżyński: Inne światy, inne drogi, 2006
	Dotychczas pomagaliśmy rejonowi tczewskiemu jako zagrożonemu wysokim bezrobociem. źródło: NKJP: (azja)(józ): Elektronika warta miliony, Dziennik Bałtycki, 2000-04-19
	Dotacje są wysokie [...]. - Jednak są traktowane jako dopłaty socjalne dla biednych rejonów. źródło: NKJP: (JOK, cir): Międzynarodowo, Gazeta Krakowska, 2004-04-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

Składnia

	+	rejon	+	CZEGO
	+	rejon	+	JAKI

2.a okręg

Definicja

obszar wyznaczony administracyjnie dla celów organizacji i zarządzania określoną działalnością

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obszar

Połączenia

wyznaczone rejony; rejon służbowy; rejony administracyjne, duszpasterskie, dzielnicowe, obserwacyjne, statystyczne, rządowe, wyborcze
5, 6, 12, 13... rejonów
rejon nr 1, nr 2, nr 3...; nr XX, XXI, XXII...
rejony administracji (rządowej), patrolowania, przewozów kolejowych
likwidacja rejonów
podział na rejony
wyniki głosowania w rejonie; inwestycje, miejsca pracy w rejonach
mieć pod opieką, obsługiwać, patrolować, penetrować rejon
podzielić na rejony

Cytaty

	Będą opłaty za przyjęcie do szpitala poza rejonem [...]. źródło: NKJP: Aldona Krajewska: Złe szpitale będziemy zamykać, Gazeta Wyborcza, 1994-12-20
	Wizytator ten [...] nie prowadzi nadzoru nad konkretną szkołą czy placówką w określonym rejonie wizytacyjnym, zajmuje się wyłącznie problematyką praw dziecka na terenie województwa [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 30.08.1996
	W podległym mu rejonie służbowym najczęściej dochodzi do włamań do obiektów handlowych, włamań do samochodów i ich kradzieży oraz zniszczeń mienia. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Poznaj swojego dzielnicowego, Nowiny Raciborskie, 2003-04-16
	Wybory delegatów na okręgowy zjazd lekarzy weterynarii przeprowadzane byłyby w rejonach wyborczych, przy czym w trakcie prac nad ustawą zaproponowano, aby zasada była taka, że rejonem wyborczym będzie powiat [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.10.2000
	Pielęgniarki środowiskowe zatrudnione w olkuskim ZOZ dotychczas miały wyznaczone rejony. źródło: NKJP: (PAZ): Tylko połowa deklaracji, Dziennik Polski, 2000-11-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

2.b urząd

Definicja

urząd organizujący i zarządzający określoną działalnością w rejonie - obszarze wyznaczonym administracyjnie

Noty o użyciu

Używane w nazwach własnych urzędów, np. Rejon Robót Drogowych , Rejon Lasów Państwowych .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Połączenia

rejon energetyczny, gazowniczy
rejon Dróg Publicznych
kierownik, pracownicy rejonu jakiegoś

Cytaty

	[...] dotychczasowe zadania rejonu wykonywać będzie powiat jako zadania własne lub wojewoda albo gmina jako zadania własne bądź zlecone ustawowo [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.01.1993
	W akcji ratunkowej [...] wzięło udział kilkudziesięciu strażaków, funkcjonariusze policji i pracownicy rejonu energetycznego. źródło: NKJP: Pożar w Chabówce, Dziennik Polski, 1999-04-06
	Jednocześnie powiedziano nam, że klient może wpłacać pieniądze w kasie rejonu przy ulicy Drogowców 7, gdzie nie pobiera się opłat dodatkowych. źródło: NKJP: Na poczcie drożej, Dziennik Polski - Podkarpacie, 2001-04-10 -
	[...] liczba interesantów, zgłaszających się do rejonu gazowniczego, jest znaczna. źródło: NKJP: (lb}: Gaz przyjazny człowiekowi, Dziennik Bałtycki, 1998-08-01

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

2.c ludzie

Definicja

ogół pracowników rejonu - urzędu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Cytaty

Koszty oświetlenia pozostałych ulic, zgodnie z obowiązującymi przepisami, mają być refundowane przez wojewodę na podstawie przedłożonych mu faktur, które wystawia rejon energetyczny.

źródło: NKJP: (PIM): Ciemno nie będzie, Dziennik Polski - Oświęcim, 2001-09-25

W międzyrzeckim Ratuszu tłumaczono, że pomnik to nie cmentarz i służbom komunalnym nie podlega, a skoro stoi w pasie przydrożnym, powinien się nim zająć rejon dróg.

źródło: NKJP: Włodzimierz Nowak: PZPR w św. Krzysztofie, Gazeta Wyborcza, 1994-02-07

Wiele osób, choć Rejon Gazowniczy ogłosił informację o zamianie gazu w prasie i telewizji, nie wiedziało o tym, że czekają ich kłopoty z urządzeniami gazowniczymi.

źródło: NKJP: BOŻ: Gotowanie - tak kąpiel, Gazeta Poznańska, 2002-06-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

3. część czegoś

Definicja

określone miejsce, będące częścią czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

dolne, górne, środkowe rejony
rejony ciała, mózgu; tabeli

Cytaty

	Praca przy komputerze wymusza na pracowniku długotrwałe określone, powtarzalne ruchy (oraz brak ruchu!). Wszystko to prowadzi do zwyrodnień, m.in. w rejonie krzyża, odcinku szyjno-barkowym kręgosłupa, palcach kończyn górnych oraz nadgarstkach, a także w okolicach ud. źródło: NKJP: Dominika Kuc-Woyciechowska: Praca i Zdrowie: W oku monitora, 2008-09-05
	Obie drużyny zajmują dolne rejony tabeli i każdej z nich punkty potrzebne są jak rybie woda. źródło: NKJP: (RL): Na boiskach Podhala, Dziennik Polski, 2000-08-18
	Płyty izolacyjne należy obciąć ukośnie w rejonie faset [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Kłapkowska: Masy bitumiczne zamiast papy, Nowiny Raciborskie, 2007-07-03
	Gdy schylił się w dolne rejony lodówki, Pelc błyskawicznie sięgnął do wewnętrznej kieszeni wiszącej w przedpokoju marynarki i wyciągnął portfel. źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

Składnia

rejon

CZEGO

4. sfera

Definicja

książk.

obszar jakiegoś działania, zainteresowania, doznań

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sfera

Cytaty

Co spowodowało, że zmienił Pan rejon zainteresowań?

źródło: NKJP: Internet

Był niespotykanym typem świeckiego mistyka, który mimo, normalnego życia w społeczeństwie potrafił docierać w rejony duchowości pokrewnej takim wielkim mistykom jak św. Jan od Krzyża czy Simone Weil.

źródło: NKJP: Pożegnanie Sławka, Zeszyty Poetyckie, 2010-10-23

Te fale to jest właśnie seksapil. Niektóre kobiety mają całkowitą blokadę na emisje fal. To blizna z dzieciństwa, jak metalowa pieluszka założona przez matki, dla których rejon seksu był sferą wstydu i grzechu.

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Gra wstępna rozpisana na 62 felietony, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rejon	rejony
D.	rejonu	rejonów
C.	rejonowi	rejonom
B.	rejon	rejony
N.	rejonem	rejonami
Ms.	rejonie	rejonach
W.	rejonie	rejony

Składnia

rejon

CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 04.08.2014