Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *gl̥kъ 'huk, łoskot; hałas, wrzawa'
Nagłosowe z- w wyrazie polskim jest sekundarne, powstało pod wpływem przedrostkowego czasownika z-giełczeć 'czynić zgiełk, wrzawę; lamentować, jęczeć, narzeka'
1. bitewny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- jarmarczny, muzyczny; uliczny bitewny; poranny; okropny zgiełk
- zgiełk rozmów; tłumu; bitwy, walki
- zgiełk panuje, powstaje
- podnosić zgiełk
Cytaty
Powietrze drżało od bitewnego zgiełku, ziemią wstrząsały wybuchy i trzęsienia. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
W porcie wolnocłowym panował zgiełk nie do opisania. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | zgiełk |
zgiełki |
|
D. | zgiełku |
zgiełków |
|
C. | zgiełkowi |
zgiełkom |
|
B. | zgiełk |
zgiełki |
|
N. | zgiełkiem |
zgiełkami |
|
Ms. | zgiełku |
zgiełkach |
|
W. | zgiełku |
zgiełki |
2. wielkomiejski
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Połączenia
- miejski, wielkomiejski; nowojorski; codzienny zgiełk
- zgiełk cywilizacji, miasta, stolicy, świata
- odpocząć od zgiełku
- uciec przez zgiełkiem
Cytaty
Żyjąc w wielkomiejskim zgiełku, ciężko znaleźć czasami chwilę na zmianę lub przepakowanie torebki. źródło: NKJP: Izabela Jabłonowska: Ubierz się w uśmiech Stylowo i modnie, 2010 |
|
Tam właśnie, na Jeziorach Mazurskich, z dala od zgiełku miasta i fałszywych przyjaciół, zdołał rozliczyć się po części z darów, które dała mu Bozia. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | zgiełk |
zgiełki |
|
D. | zgiełku |
zgiełków |
|
C. | zgiełkowi |
zgiełkom |
|
B. | zgiełk |
zgiełki |
|
N. | zgiełkiem |
zgiełkami |
|
Ms. | zgiełku |
zgiełkach |
|
W. | zgiełku |
zgiełki |