UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pływać

Chronologizacja

XV w., Bańk
XV w., Bor

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pływam	pływamy
2 os.	pływasz	pływacie
3 os.	pływa	pływają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pływałem +(e)m pływał	pływałam +(e)m pływała	pływałom +(e)m pływało	pływaliśmy +(e)śmy pływali	pływałyśmy +(e)śmy pływały
2 os.	pływałeś +(e)ś pływał	pływałaś +(e)ś pływała	pływałoś +(e)ś pływało	pływaliście +(e)ście pływali	pływałyście +(e)ście pływały
3 os.	pływał	pływała	pływało	pływali	pływały

bezosobnik: pływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pływał będę pływać	będę pływała będę pływać	będę pływało będę pływać	będziemy pływali będziemy pływać	będziemy pływały będziemy pływać
2 os.	będziesz pływał będziesz pływać	będziesz pływała będziesz pływać	będziesz pływało będziesz pływać	będziecie pływali będziecie pływać	będziecie pływały będziecie pływać
3 os.	będzie pływał będzie pływać	będzie pływała będzie pływać	będzie pływało będzie pływać	będą pływali będą pływać	będą pływały będą pływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pływajmy
2 os.	pływaj	pływajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pływałbym bym pływał	pływałabym bym pływała	pływałobym bym pływało	pływalibyśmy byśmy pływali	pływałybyśmy byśmy pływały
2 os.	pływałbyś byś pływał	pływałabyś byś pływała	pływałobyś byś pływało	pływalibyście byście pływali	pływałybyście byście pływały
3 os.	pływałby by pływał	pływałaby by pływała	pływałoby by pływało	pływaliby by pływali	pływałyby by pływały

bezosobnik: pływano by

bezokolicznik: pływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pływając

gerundium: pływanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pływanie	pływania
D.	pływania	pływań
C.	pływaniu	pływaniom
B.	pływanie	pływania
N.	pływaniem	pływaniami
Ms.	pływaniu	pływaniach
W.	pływanie	pływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pływający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pływający	pływający	pływający	pływające	pływająca
D.	pływającego	pływającego	pływającego	pływającego	pływającej
C.	pływającemu	pływającemu	pływającemu	pływającemu	pływającej
B.	pływającego	pływającego	pływający	pływające	pływającą
N.	pływającym	pływającym	pływającym	pływającym	pływającą
Ms.	pływającym	pływającym	pływającym	pływającym	pływającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pływający	pływający	pływające	pływające
D.	pływających	pływających	pływających	pływających
C.	pływającym	pływającym	pływającym	pływającym
B.	pływających	pływających	pływających	pływające
N.	pływającymi	pływającymi	pływającymi	pływającymi
Ms.	pływających	pływających	pływających	pływających

Pochodzenie

psł. *plyvati

Forma prasłowiańska w związku etymologicznym z psł. *plyti 'płynąć' (skąd st.pol. płyć 'płynąć, lać się; spuścić niby deszcz') i *pluti 'poruszać się po wodzie, płynąć'; forma pływać zastąpiła dawne płyć (Bor); zob. płynąć

1.a łódź

Definicja

przemieszczać się po powierzchni wody lub pod nią, wykorzystując własną siłę lub jakiś napęd

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

łabędzie pływają
pływać kraulem, żabką
pływać po morzu, po zalewie
pływać jak ryba
jednostka pływająca

Cytaty

Nie pływał, nie jeździł na nartach i – co zupełnie dyskwalifikowało go towarzysko – nie umiał tańczyć.

źródło: NKJP: Katarzyna Wójtowicz: Gombro od A do Z, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-01-16

Łabędzie pływały tuż przy trzcinach, dwa małe podskakiwały na falach, a trzeciego już nie było.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Nasz konstruktor był człowiekiem powszechnie znanym i szanowanym. Jego statki pływały po wielu morzach i rzekach ówczesnego świata.

źródło: NKJP: Monika Rakusa: Baśnie dla Antosia, 2010

Składnia

pływać

(GDZIE)

1.b łodzią

Definicja

przemieszczać się czymś po powierzchni wody lub pod nią

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Połączenia

pływać kajakiem, żaglówką
pływać po zalewie

Cytaty

„Słonecznik” może zabrać na pokład 22 pasażerów. Tylu samo będzie mogło również pływać nowym tramwajem wodnym.

źródło: NKJP: Maciej Czerniak: Bydgoszcz: Nowy „solarny” tramwaj wodny ma być gotowy w połowie 2010 roku, Gazeta Pomorska, 2009-12-16

Świat mało się jeszcze interesował tymi wyspami. Mało kto pływał po tych wodach, Haiti, Tahiti, czasem, rzadziej, Markizy, to wszystko.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

Składnia

pływać

(CZYM) + GDZIE

2. śmieci

Definicja

unosić się bezwładnie na powierzchni wody

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Cztery dni później woda opadła. – Pływały w niej kołpaki, kanister na paliwo i fragmenty barierki.

źródło: NKJP: Michał Gigołła: Tajemnica barierki, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-04-27

Włóczęga patrzy przez szklane tafle na niedopałki w popielniczkach, widać chętnie by zapalił, ale nie ma skąd wziąć: te z trotuarów pływają teraz w kałużach.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Składnia

pływać

(GDZIE)

3. ziemniaki w sosie

Definicja

być bardzo obficie czymś polanym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

pływać w sosie, w śmietanie, w tłuszczu

Cytaty

Pamiętajmy włoską zasadę, makaron nie ma pływać w sosie, lecz jedynie być oblepiony.

źródło: NKJP: Juliusz Podolski: Czarny kur toskański, Gazeta Poznańska, 2004-11-12

Tylko ten nasz sprytny dozorca zajada białe kluski pływające w tłuszczu.

źródło: NKJP: U nas, na Hożej, Gazeta Wyborcza, 1994-08-17

Składnia

pływać

w CZYM

4. marynarz

Definicja

pracować lub pełnić służbę na jednostce pływającej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Połączenia

pływać na Batorym, na Gryfie

Cytaty

	Wcześniej pracował jako dziennikarz w Polskim Radiu Szczecin, był rzecznikiem prasowym Urzędu Morskiego w Szczecinie, podczas studiów pływał na statkach handlowych i rybackich. źródło: NKJP: Wybory 2005. Kadry, Polityka, 2005
	Nowa restauracja w Gdańsku. Otworzył ją kelner, który pływał Batorym. źródło: Internet: pl-pl.facebook.com
	O tej nowej linii wiele rzeczy było nam wiadomych od tych, którzy pływali na „Pułaskim” i opisywali nam nowych pasażerów, ładunki i agentów. źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985
	Jest oficerem Marynarki Wojennej, pływał na Błyskawicy i Gryfie. źródło: NKJP: jp: Zamki Pomorza, Warmii i Mazur, Głos Pasłęka, nr 2004, 2004

Składnia

	+	pływać	+	na CZYM
	+	pływać	+	CZYM

5. mówca

Definicja

pot.

uchylać się od konkretnych działań lub odpowiedzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

W tej chwili wygląda na to, że panowie nic nie wiecie, pływacie, nie ma konkretnych rozwiązań i jakoś to będzie, byle dojść do tej Unii.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.02.2000

[...] kilkakrotnie tuszował jej niezręczności, ale pytany o konkrety też pływał.

źródło: NKJP: Jacek Rakowiecki: W telewizji pokazali, Gazeta Wyborcza, 1993-08-05

6. samochód

Definicja

mot. pot.

w niekontrolowany sposób przemieszczać się na boki podczas jazdy na wprost

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

samochód pływa

Cytaty

Problem jest taki, że na koleinach auto strasznie pływa, jest ciężkie do opanowania, nie da się jechać szybciej niż 80.

źródło: Internet: e46forum.pl

Nawet najlepsze opony na niewiele się zdadzą, jeśli auto będzie pływać po drodze z powodu złej geometrii.

źródło: NKJP: ic: 7 grzechów głównych polskich kierowców, Trybuna Śląska, 2004-11-05

Dodatkowo przy wyższych prędkościach na gładkiej drodze auto strasznie pływa, tak jakby przodem ale wydaje mi się że to powoduje tył

źródło: Internet: forum.vectraklub.pl

Frazeologizmy

dok pływający
ktoś pływa po warszawsku, brzuchem po piasku
ktoś pływa po warszawsku
ktoś pływa po warszawsku, dupą po piasku
pływanie synchroniczne
rybka lubi pływać
ryba lubi pływać

Data ostatniej modyfikacji: 20.11.2018