UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

alternatywa

Chronologizacja

2 połowa XIX w., Bańk

Pochodzenie

internac.

ang. alternative

fr. alternative

niem. Alternative

z łac. śred. alternativus 'naprzemienny, jeden po drugim na zmianę'

1. konieczność

Definicja

książk. 
konieczność wyboru jednej z dwóch wykluczających się możliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • prosta, trudna alternatywa
  • rozstrzygnąć alternatywę
  • stać/stanąć przed alternatywą

Cytaty

Bardzo mi się nie podoba ta alternatywa: tomistyczna klarowność albo jakieś gnostyckie męty.

źródło: NKJP: Roman Zimand: Dyskusja I: Kołakowski, Almanach Humanistyczny, 1986

Trzeba [...] rozstrzygnąć, co jest pierwotne: zmiana uczuć czy zmiana nastroju [...] Od rozstrzygnięcia tej alternatywy zależy metoda postępowania z chorym.

źródło: NKJP: Antoni Kępiński: Melancholia, 1974

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. alternatywa
alternatywy
D. alternatywy
alternatyw
C. alternatywie
alternatywom
B. alternatywę
alternatywy
N. alternatywą
alternatywami
Ms. alternatywie
alternatywach
W. alternatywo
alternatywy

Inne uwagi

Zwykle lp

2. inne rozwiązanie

Definicja

książk. 
rozwiązanie, które można wybrać zamiast innego rozwiązania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • realna, rozsądna, sensowna; atrakcyjna, interesująca alternatywa
  • alternatywa dla kapitalizmu, dla katolicyzmu; dla kredytu, dla lokat; wobec rządów kogoś
  • szukać alternatywy
  • stanowić; stworzyć, znaleźć alternatywę

Cytaty

[...] dla istniejących struktur władzy nie istnieje żadna realna alternatywa.

źródło: NKJP: Jakub Brzezin: U źródeł klęski grudniowej, Aneks, 1983

Sejm, w obawie przed pogłębieniem kryzysu politycznego, wobec braku alternatyw, gabinet ten bez entuzjazmu zaakceptuje.

źródło: NKJP: Aleksander Smolar, Gazeta Wyborcza, 1993-09-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. alternatywa
alternatywy
D. alternatywy
alternatyw
C. alternatywie
alternatywom
B. alternatywę
alternatywy
N. alternatywą
alternatywami
Ms. alternatywie
alternatywach
W. alternatywo
alternatywy

Składnia

bez ograniczeń + alternatywa +
dla KOGO/CZEGO | wobec KOGO/CZEGO

3. możliwość

Definicja

książk.  kwestion. 
jedna z możliwości

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Ktoś będzie przychodził na parę godzin do domu, żeby zająć się żoną, kiedy jest pan w pracy. - Istnieje też inna alternatywa - mówił, widząc zgnębionego Henryka, który nie był w stanie wydobyć z siebie głosu w obawie, że się głośno rozpłacze - oddania żony do hospicjum.

źródło: NKJP: Czesław Karkowski: Kamienna drabina, 2008

Niewiele mogę ci rzec w tej ciemnej godzinie - powiedział biskup. - Pozostają dwie alternatywy i obie równie tragiczne. Nie mamy prawa przemówić tu za żadną z nich.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. alternatywa
alternatywy
D. alternatywy
alternatyw
C. alternatywie
alternatywom
B. alternatywę
alternatywy
N. alternatywą
alternatywami
Ms. alternatywie
alternatywach
W. alternatywo
alternatywy

Informacja normatywna

W tym znaczeniu uznawane za błędne.

4. w logice

Definicja

log. 
zdanie zbudowane z dwóch zdań składowych połączonych za pomocą spójnika „lub”

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • implikacja i alternatywa, koniunkcja i alternatywa
  • funktor alternatywy

Cytaty

Dla prawdziwości negacji alternatywy trzeba, by alternatywa ta była fałszywa, a więc by fałszywe były oba jej zdania składowe.

źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958

Zacznijmy więc od założeń wstępnych. Są one (na mocy logiki)
koniecznie prawdziwe, bo stanowią tylko zbiór logicznych alternatyw i implikacji [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. alternatywa
alternatywy
D. alternatywy
alternatyw
C. alternatywie
alternatywom
B. alternatywę
alternatywy
N. alternatywą
alternatywami
Ms. alternatywie
alternatywach
W. alternatywo
alternatywy
Data ostatniej modyfikacji: 18.02.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj