UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przelatywać

Chronologizacja

1584, SPXVI

Pochodzenie

Zob. latać

1.a samolot, ptak

Definicja

pokonywać jakąś odległość, przemieszczając się w powietrzu z jednego miejsca na drugie

Warianty

rzadziej przelatać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

nietoperz, ptak; odrzutowiec, samolot; piłka przelatuje; kule przelatują
przelatywać góry, Wisłę, Atlantyk
przelatywać nad głowami
przelatywać przez ocean
przelatywać z gałęzi na gałąź, z drzewa na drzewo, z jednej strony na drugą
przelatywać nisko

Cytaty

	[...] co z tego, że rodacy okrzyknęliby go zdrajcą, skoro dzięki jego pracy nad rakietami ludzie będą mogli polecieć kiedyś na Marsa? I że wkrótce rakiety z pasażerami będą przelatywać Atlantyk w ciągu trzech-czterech godzin? źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Wystrzeliwane z przeciwka pociski albo przelatywały ponad nimi, albo rozrywały się na szczytach. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002
	Gwizdy osiągają apogeum, kiedy Polak przelatuje nad poprzeczką zawieszoną na wysokości 5 metrów 72 centymetrów. źródło: NKJP: Michał Matys: Gazeta Wyborcza, 1994-12-23
	[...] samoloty przelatywały na dużej wysokości wzdłuż zachodniego wybrzeża Korei Północnej, penetrując rejon wyspy [...] w pobliżu strefy zdemilitaryzowanej. źródło: NKJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996
	Papugi wciąż jeszcze przelatywały krzykliwymi stadami z jednego brzegu jeziora na drugi. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Biały Jaguar, 1980

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

+	przelatywać	+	CO
+	przelatywać	+	GDZIE
+	przelatywać	+	SKĄD + DOKĄD

1.b samolotem

Definicja

przemieszczać się w powietrzu środkiem lokomocji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Połączenia

przelatywać kanał, ocean
przelatywać balonem

Cytaty

W kolejnych zawodach o Puchar Gordona Bennetta przeprowadzonych w 1933 w USA, Hynek (dowódca) i Burzyński odnieśli zwycięstwo, przelatując balonem [...] odległość 1361 km od miejsca startu w Chicago do Aulmes w Kanadzie.

źródło: NKJP: Internet

Mniej więcej w połowie drogi - przelatywaliśmy nad Tamą Asuańską - wrogie milczenie zaczęło mi ciążyć. Zrobiło mi się przykro, że z tak pięknej i interesującej podróży wracamy pokłóceni.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Z panem Biegankiem w Abisynii, 1962

[...] widziałem dwa razy Capri, raz płynąc statkiem z Palermo do Neapolu, w cieniu wiosennej nocy, mokrej i nieruchomej, a potem kiedyś przelatując z Neapolu na Sycylię.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

	+	przelatywać	+	CO + (CZYM)
	+	przelatywać	+	(CZYM) + SKĄD + DOKĄD

2. pociąg

Definicja

biegnąć lub jadąc, szybko coś mijać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

przelatywać przez miasto, przez jezdnię
przelatywać z piętra na piętro
przelatywać jak burza, jak wicher

Cytaty

Pod tablicą z napisem Częstochowa pstrykają aparaty. Przez miasto przelatujemy jak burza.

źródło: NKJP: Henryk Szewczyk: Za krokiem krok..., Gazeta Krakowska, 2004-08-28

Osiemnaście lat sami w środku lasu, cztery kilometry do najbliższego domu, tylko pociągi parę razy na dzień przelatywały po nasypie.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Przelatujemy sale pełne takich obrazów - nieporuszeni, obtrzaskani, z utraconą wrażliwością przez przesyt.

źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

+	przelatywać	+	przez CO
+	przelatywać	+	SKĄD + DOKĄD
+	przelatywać	+	CO

3. woda

Definicja

przedostawać się przez coś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

woda przelatuje
przelatywać przez palce, przez sito

Cytaty

	Próbowała zbierać porozrzucane monety, ale przelatywały jej przez palce. źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010
	Postanowił nazbierać chrustu na opał i poprawił szałas, bo chociaż na razie pogoda ciągle była piękna, można się było spodziewać burzy i wtedy przez nieszczelne ścianki deszcz przelatywałby jak przez sito. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	Woda przelatywała przez pokład i co chwila coś innego wylatywało z niego do morza. źródło: NKJP: Monika Żeromska: Wspomnienia, 2007
	Lekki wiaterek przelatywał poprzez plecione ściany i szeleścił w cetynowym dachu. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

Rz_nieżywotny

przelatywać

przez CO

4. myśl

Definicja

pojawiać się nagle lub na chwilę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Cytaty

Kiedy mówił, przez jego zamkniętą, bladą twarz przelatywał czasem ledwo dostrzegalny, trudny do określenia uśmiech.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008

Tajemnica czteropiętrowego domu trochę też jakby spłowiała, chociaż jeszcze czasem, kiedy przechodziłam obok, z nagła przelatywał mi po grzbiecie dobrze znany lekki dreszczyk emocji.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Ogrody i złomowiska. Opowiadania, 2005

Z najwyższym trudem, pomimo błyskawic bólu przelatujących przez czaszkę, odwrócił się na drugą stronę.

źródło: NKJP: Daniel Kubieniec: Obywatelski obowiązek, Esensja, 2005, nr 9

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

Rz_nieżywotny

przelatywać

KOMU + przez CO

5. czas

Definicja

pot.

szybko mijać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

czas, życie; rok za rokiem przelatuje

Cytaty

Starsi żołnierze wiedzą, że poza opieką nad przydzielonym sprzętem i sprzątaniem jednostki niewiele się w wojsku robi. Czasem trafi się jakieś szkolenie lub pogadanka. I tak przelatuje te 9 miesięcy.

źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Ostatni taki pobór, Polityka, 2008-07-05

Gustaw nie miał już siły myśleć. Starał się robić to jak najrzadziej [...]. Tonął w tym spokoju i nawet sam chyba o tym nie wiedział. [...] Czas przelatywał gdzieś obok niego.

źródło: NKJP: Piotr Czerwiński: Przebiegum życiae, czyli Kartonowa sieć, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

Rz_nieżywotny

przelatywać

6. deszcz

Definicja

pot.

o zjawiskach atmosferycznych: trwać bardzo krótko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Połączenia

burza, deszcz przelatuje

Cytaty

Krótkotrwałe, gwałtowne burze przelatywały raz po raz właśnie tutaj, jakby coś im się pomyliło w geograficznych namiarach.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

[...] tamta chwila, którą przeżył raz jeszcze za sprawą wiatru, nasyconego ostrą wonią spalin [...] przemieszanych z wilgotną wonią ziemi nieobeschłej po przelatujących co dzień deszczach, miała ów wielki, niepowtarzalny wymiar.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Miraż miłości, miraż śmierci, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

Rz_nieżywotny

przelatywać

7. wzrokiem

Definicja

pot.

szybko obejmować coś myślą lub wzrokiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

przelatywać tekst wzrokiem
przelatywać oczami, wzrokiem

Cytaty

	Po raz kolejny przelatywał wzrokiem otaczający ich krajobraz. źródło: NKJP: 1632, Esensja, 2006, nr 2
	Prędko teraz przelatuję myślą różne przeczytane przeze mnie książki fantastyczne - i nie mogę znaleźć drugiej takiej. źródło: NKJP: Internet
	Przelatuje tekst wzrokiem. [...] Coraz bardziej jej się nie podoba, to co napisała. źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie. Odcinek 190, 2002-2010
	Znowu jest między wozami, znowu wskakuje na koło i rozgląda się, przelatując oczami po ludziach. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	Ogarnęłam wzrokiem swoją bibliotekę. Przelatywałam po grzbietach okładek. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przelatuję	przelatujemy
2 os.	przelatujesz	przelatujecie
3 os.	przelatuje	przelatują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałem +(e)m przelatywał	przelatywałam +(e)m przelatywała	przelatywałom +(e)m przelatywało	przelatywaliśmy +(e)śmy przelatywali	przelatywałyśmy +(e)śmy przelatywały
2 os.	przelatywałeś +(e)ś przelatywał	przelatywałaś +(e)ś przelatywała	przelatywałoś +(e)ś przelatywało	przelatywaliście +(e)ście przelatywali	przelatywałyście +(e)ście przelatywały
3 os.	przelatywał	przelatywała	przelatywało	przelatywali	przelatywały

bezosobnik: przelatywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przelatywał będę przelatywać	będę przelatywała będę przelatywać	będę przelatywało będę przelatywać	będziemy przelatywali będziemy przelatywać	będziemy przelatywały będziemy przelatywać
2 os.	będziesz przelatywał będziesz przelatywać	będziesz przelatywała będziesz przelatywać	będziesz przelatywało będziesz przelatywać	będziecie przelatywali będziecie przelatywać	będziecie przelatywały będziecie przelatywać
3 os.	będzie przelatywał będzie przelatywać	będzie przelatywała będzie przelatywać	będzie przelatywało będzie przelatywać	będą przelatywali będą przelatywać	będą przelatywały będą przelatywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelatujmy
2 os.	przelatuj	przelatujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelatywałbym bym przelatywał	przelatywałabym bym przelatywała	przelatywałobym bym przelatywało	przelatywalibyśmy byśmy przelatywali	przelatywałybyśmy byśmy przelatywały
2 os.	przelatywałbyś byś przelatywał	przelatywałabyś byś przelatywała	przelatywałobyś byś przelatywało	przelatywalibyście byście przelatywali	przelatywałybyście byście przelatywały
3 os.	przelatywałby by przelatywał	przelatywałaby by przelatywała	przelatywałoby by przelatywało	przelatywaliby by przelatywali	przelatywałyby by przelatywały

bezosobnik: przelatywano by

bezokolicznik: przelatywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przelatując

gerundium: przelatywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelatywanie	przelatywania
D.	przelatywania	przelatywań
C.	przelatywaniu	przelatywaniom
B.	przelatywanie	przelatywania
N.	przelatywaniem	przelatywaniami
Ms.	przelatywaniu	przelatywaniach
W.	przelatywanie	przelatywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przelatujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatująca
D.	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującego	przelatującej
C.	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującemu	przelatującej
B.	przelatującego	przelatującego	przelatujący	przelatujące	przelatującą
N.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującą
Ms.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelatujący	przelatujący	przelatujące	przelatujące
D.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących
C.	przelatującym	przelatującym	przelatującym	przelatującym
B.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujące
N.	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi	przelatującymi
Ms.	przelatujących	przelatujących	przelatujących	przelatujących

odpowiednik aspektowy: przelecieć

Składnia

Rz_osobowy	+	przelatywać	+	CO + CZYM
Rz_osobowy	+	przelatywać	+	CZYM + po KIM/CZYM

Frazeologizmy

całe życie staje przed oczami komuś
całe życie przelatuje przed oczami komuś
coś przemyka przez głowę komuś
coś przelatuje przez głowę komuś

Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018