Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. zasada
1. wyjaśnić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- autor, pracodawca, prokurator, rząd, sąd, wnioskodawca uzasadnił; komisja uzasadniła; jury uzasadniło
- uzasadnić decyzję, dymisję, oddalenie pozwu, odmowę, opinię, podanie, podwyżki, pogląd, prawo do czegoś, prośbę, rezygnację, rozpoczęcie zbrojeń, swoje postępowanie, swoje stanowisko, swój sąd, tezę, twierdzenie, wniosek, wybór, wyrok, zmianę, zwłokę
- uzasadnić brakiem dowodów, brakiem podstaw prawnych, interesem państwa, kryzysem, obawą przed zemstą, obroną konieczną, jakąś potrzebą, przepisami, racją stanu, trudnościami, wyższą koniecznością, względami osobistymi, złym stanem zdrowia
- uzasadnić bez trudu
- uzasadnić w sposób przemyślany
- uzasadnić dobrze, jasno, logicznie, precyzyjnie, przekonująco, racjonalnie, rzeczowo, zręcznie; na piśmie; łatwo, trudno uzasadnić
- chcieć, móc, musieć, postarać się, potrafić, próbować, umieć, usiłować, starać się; można, nie sposób, trzeba uzasadnić
Cytaty
Czy zechciałby pan uzasadnić swoje stanowisko w tej sprawie [...]? źródło: NKJP: Stenogram z 21. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 19 marca 2003 r. |
|
[...] władza wolała mieć do czynienia z radykałami niż z ludźmi kompromisu. Radykałowie byli konieczni dla uzasadnienia represji i wojny przeciw społeczeństwu. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995 |
|
Podwyżkę uzasadniono jak zwykle wzrostem cen ropy naftowej. źródło: NKJP: Tydzień w kraju, Polityka, 2000-01-29 |
|
Przedstawiciele branż potrafią wyszukiwać tysiące argumentów - także zupełnie dziwacznych - by uzasadnić, że to właśnie im należą się ulgi podatkowe. źródło: NKJP: Waldemar Kumór: Sto dni VAT-owania, Gazeta Wyborcza, 1993-10-04 |
|
Była zdecydowana, chociaż nie bardzo potrafiła uzasadnić, dlaczego tak nagle porzuca Cagliostra. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uzasadnię |
uzasadnimy |
|||
2 os. |
uzasadnisz |
uzasadnicie |
|||
3 os. |
uzasadni |
uzasadnią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uzasadniłem +(e)m uzasadnił |
uzasadniłam +(e)m uzasadniła |
uzasadniłom +(e)m uzasadniło |
uzasadniliśmy +(e)śmy uzasadnili |
uzasadniłyśmy +(e)śmy uzasadniły |
2 os. |
uzasadniłeś +(e)ś uzasadnił |
uzasadniłaś +(e)ś uzasadniła |
uzasadniłoś +(e)ś uzasadniło |
uzasadniliście +(e)ście uzasadnili |
uzasadniłyście +(e)ście uzasadniły |
3 os. |
uzasadnił |
uzasadniła |
uzasadniło |
uzasadnili |
uzasadniły |
bezosobnik: uzasadniono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uzasadnijmy |
|
2 os. |
uzasadnij |
uzasadnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uzasadniłbym bym uzasadnił |
uzasadniłabym bym uzasadniła |
uzasadniłobym bym uzasadniło |
uzasadnilibyśmy byśmy uzasadnili |
uzasadniłybyśmy byśmy uzasadniły |
2 os. |
uzasadniłbyś byś uzasadnił |
uzasadniłabyś byś uzasadniła |
uzasadniłobyś byś uzasadniło |
uzasadnilibyście byście uzasadnili |
uzasadniłybyście byście uzasadniły |
3 os. |
uzasadniłby by uzasadnił |
uzasadniłaby by uzasadniła |
uzasadniłoby by uzasadniło |
uzasadniliby by uzasadnili |
uzasadniłyby by uzasadniły |
bezosobnik: uzasadniono by
bezokolicznik: uzasadnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uzasadniwszy
gerundium: uzasadnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
D. | uzasadnienia |
uzasadnień |
C. | uzasadnieniu |
uzasadnieniom |
B. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
N. | uzasadnieniem |
uzasadnieniami |
Ms. | uzasadnieniu |
uzasadnieniach |
W. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: uzasadniony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uzasadniony |
uzasadniony |
uzasadniony |
uzasadnione |
uzasadniona |
D. | uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionej |
C. | uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionej |
B. | uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadniony |
uzasadnione |
uzasadnioną |
N. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnioną |
Ms. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uzasadnieni |
uzasadnieni |
uzasadnione |
uzasadnione |
D. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
C. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
B. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnione |
N. | uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
Ms. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
odpowiednik aspektowy: uzasadniać
Składnia
Rzosobowy | + | uzasadnić | + |
CO +
(CZYM)
|
Rzosobowy | + | uzasadnić | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. stać się przyczyną
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- nowe dowody w sprawie uzasadniły
- uzasadnić podejrzenia, zmianę nazwy
Cytaty
Sposób, w jaki prowadzone było dochodzenie, jak i anonimowa informacja o uchybieniach uzasadniły podejrzenie, że w przypadku lipcowej kolizji doszło do fałszowania dowodów. źródło: NKJP: Alicja Renkiewicz: Policyjne afery, Gazeta Krakowska, 2002-11-09 |
|
Zdolne, średnio pracowite dziecko powinno samo dać sobie radę z programem szkolnym. Korepetycje może uzasadnić choroba, dłuższa nieobecność w szkole, zmiana szkoły, gdy trzeba nadrobić różnice programowe. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Korepetycje: kiedy, ile, z czego?, Polityka, 2006-09-09 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uzasadnię |
uzasadnimy |
|||
2 os. |
uzasadnisz |
uzasadnicie |
|||
3 os. |
uzasadni |
uzasadnią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uzasadniłem +(e)m uzasadnił |
uzasadniłam +(e)m uzasadniła |
uzasadniłom +(e)m uzasadniło |
uzasadniliśmy +(e)śmy uzasadnili |
uzasadniłyśmy +(e)śmy uzasadniły |
2 os. |
uzasadniłeś +(e)ś uzasadnił |
uzasadniłaś +(e)ś uzasadniła |
uzasadniłoś +(e)ś uzasadniło |
uzasadniliście +(e)ście uzasadnili |
uzasadniłyście +(e)ście uzasadniły |
3 os. |
uzasadnił |
uzasadniła |
uzasadniło |
uzasadnili |
uzasadniły |
bezosobnik: uzasadniono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uzasadnijmy |
|
2 os. |
uzasadnij |
uzasadnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uzasadniłbym bym uzasadnił |
uzasadniłabym bym uzasadniła |
uzasadniłobym bym uzasadniło |
uzasadnilibyśmy byśmy uzasadnili |
uzasadniłybyśmy byśmy uzasadniły |
2 os. |
uzasadniłbyś byś uzasadnił |
uzasadniłabyś byś uzasadniła |
uzasadniłobyś byś uzasadniło |
uzasadnilibyście byście uzasadnili |
uzasadniłybyście byście uzasadniły |
3 os. |
uzasadniłby by uzasadnił |
uzasadniłaby by uzasadniła |
uzasadniłoby by uzasadniło |
uzasadniliby by uzasadnili |
uzasadniłyby by uzasadniły |
bezosobnik: uzasadniono by
bezokolicznik: uzasadnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uzasadniwszy
gerundium: uzasadnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
D. | uzasadnienia |
uzasadnień |
C. | uzasadnieniu |
uzasadnieniom |
B. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
N. | uzasadnieniem |
uzasadnieniami |
Ms. | uzasadnieniu |
uzasadnieniach |
W. | uzasadnienie |
uzasadnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: uzasadniony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uzasadniony |
uzasadniony |
uzasadniony |
uzasadnione |
uzasadniona |
D. | uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadnionej |
C. | uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionemu |
uzasadnionej |
B. | uzasadnionego |
uzasadnionego |
uzasadniony |
uzasadnione |
uzasadnioną |
N. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnioną |
Ms. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uzasadnieni |
uzasadnieni |
uzasadnione |
uzasadnione |
D. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
C. | uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
uzasadnionym |
B. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnione |
N. | uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
uzasadnionymi |
Ms. | uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
uzasadnionych |
odpowiednik aspektowy: uzasadniać
Składnia
Rznieżywotny | + | uzasadnić | + |
CO
|