UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trzeszczeć

Chronologizacja

XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *trěščati 'wydawać suchy, ostry odgłos, np. przy pękaniu, łamaniu czegoś twardego'

Pokrewne z czasownikiem trzaskać .

1. skrzypieć

Definicja

wydawać dźwięk taki jak powoli łamane lub pękające przedmioty drewniane i plastikowe

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

dach podłoga; deska trzeszczy; schody; kości, stawy trzeszczą

Cytaty

	- To kawał chłopa, podłoga pod nim trzeszczy. źródło: NKJP: Irena Łaszyn: Dom cudem jeszcze stoi, Wieczór Wybrzeża, 2001-02-01
	Gawriła witał się ze mną poważnie, po męsku; ściskał mi rękę, w swoim pojęciu zapewne bardzo delikatnie, ale mnie aż kości trzeszczały. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958
	Belki w stropie zaczynały trzeszczeć, a pracownicy starostwa narażeni byli m.in. na spadające kawałki tynku z sufitu. źródło: NKJP: AND: Remont pod sufitem, Gazeta Poznańska, 2004-07-22
	Schody trzeszczały jednakowo i niezmiennie – jak zawsze. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzeszczę	trzeszczymy
2 os.	trzeszczysz	trzeszczycie
3 os.	trzeszczy	trzeszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałem +(e)m trzeszczał	trzeszczałam +(e)m trzeszczała	trzeszczałom +(e)m trzeszczało	trzeszczeliśmy +(e)śmy trzeszczeli	trzeszczałyśmy +(e)śmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałeś +(e)ś trzeszczał	trzeszczałaś +(e)ś trzeszczała	trzeszczałoś +(e)ś trzeszczało	trzeszczeliście +(e)ście trzeszczeli	trzeszczałyście +(e)ście trzeszczały
3 os.	trzeszczał	trzeszczała	trzeszczało	trzeszczeli	trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzeszczał będę trzeszczeć	będę trzeszczała będę trzeszczeć	będę trzeszczało będę trzeszczeć	będziemy trzeszczeli będziemy trzeszczeć	będziemy trzeszczały będziemy trzeszczeć
2 os.	będziesz trzeszczał będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczała będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczało będziesz trzeszczeć	będziecie trzeszczeli będziecie trzeszczeć	będziecie trzeszczały będziecie trzeszczeć
3 os.	będzie trzeszczał będzie trzeszczeć	będzie trzeszczała będzie trzeszczeć	będzie trzeszczało będzie trzeszczeć	będą trzeszczeli będą trzeszczeć	będą trzeszczały będą trzeszczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzeszczmy
2 os.	trzeszcz	trzeszczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałbym bym trzeszczał	trzeszczałabym bym trzeszczała	trzeszczałobym bym trzeszczało	trzeszczelibyśmy byśmy trzeszczeli	trzeszczałybyśmy byśmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałbyś byś trzeszczał	trzeszczałabyś byś trzeszczała	trzeszczałobyś byś trzeszczało	trzeszczelibyście byście trzeszczeli	trzeszczałybyście byście trzeszczały
3 os.	trzeszczałby by trzeszczał	trzeszczałaby by trzeszczała	trzeszczałoby by trzeszczało	trzeszczeliby by trzeszczeli	trzeszczałyby by trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano by

bezokolicznik: trzeszczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzeszcząc

gerundium: trzeszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzeszczenie	trzeszczenia
D.	trzeszczenia	trzeszczeń
C.	trzeszczeniu	trzeszczeniom
B.	trzeszczenie	trzeszczenia
N.	trzeszczeniem	trzeszczeniami
Ms.	trzeszczeniu	trzeszczeniach
W.	trzeszczenie	trzeszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzeszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszcząca
D.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącej
C.	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącej
B.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczącą
N.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącą
Ms.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczące
D.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących
C.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym
B.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczące
N.	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi
Ms.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących

odpowiednik aspektowy: zatrzeszczeć

2. brzmieć drażniąco

Definicja

w wyniku zakłóceń brzmieć w sposób nieprzyjemny dla osoby słuchającej, zniekształcając oczekiwane dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

Głos w słuchawce trzeszczał, gdy przedsiębiorca witał się z księdzem.

źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006

W radiowęźle trzeszczy Krystyna Prońko: - „daj, daj wielką miłość”.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichocka; Jacek Hugo-bader: Nacisk, Gazeta Wyborcza, 1992-11-30

Jakby już tego było mało, urządziłaś nam potop w rezydencji - trzeszczał głos znad Oceanu Indyjskiego. - Zalane pół pierwszego piętra, parter i dwie piwnice.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo : komedia romantyczna, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzeszczę	trzeszczymy
2 os.	trzeszczysz	trzeszczycie
3 os.	trzeszczy	trzeszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałem +(e)m trzeszczał	trzeszczałam +(e)m trzeszczała	trzeszczałom +(e)m trzeszczało	trzeszczeliśmy +(e)śmy trzeszczeli	trzeszczałyśmy +(e)śmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałeś +(e)ś trzeszczał	trzeszczałaś +(e)ś trzeszczała	trzeszczałoś +(e)ś trzeszczało	trzeszczeliście +(e)ście trzeszczeli	trzeszczałyście +(e)ście trzeszczały
3 os.	trzeszczał	trzeszczała	trzeszczało	trzeszczeli	trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzeszczał będę trzeszczeć	będę trzeszczała będę trzeszczeć	będę trzeszczało będę trzeszczeć	będziemy trzeszczeli będziemy trzeszczeć	będziemy trzeszczały będziemy trzeszczeć
2 os.	będziesz trzeszczał będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczała będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczało będziesz trzeszczeć	będziecie trzeszczeli będziecie trzeszczeć	będziecie trzeszczały będziecie trzeszczeć
3 os.	będzie trzeszczał będzie trzeszczeć	będzie trzeszczała będzie trzeszczeć	będzie trzeszczało będzie trzeszczeć	będą trzeszczeli będą trzeszczeć	będą trzeszczały będą trzeszczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzeszczmy
2 os.	trzeszcz	trzeszczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałbym bym trzeszczał	trzeszczałabym bym trzeszczała	trzeszczałobym bym trzeszczało	trzeszczelibyśmy byśmy trzeszczeli	trzeszczałybyśmy byśmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałbyś byś trzeszczał	trzeszczałabyś byś trzeszczała	trzeszczałobyś byś trzeszczało	trzeszczelibyście byście trzeszczeli	trzeszczałybyście byście trzeszczały
3 os.	trzeszczałby by trzeszczał	trzeszczałaby by trzeszczała	trzeszczałoby by trzeszczało	trzeszczeliby by trzeszczeli	trzeszczałyby by trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano by

bezokolicznik: trzeszczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzeszcząc

gerundium: trzeszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzeszczenie	trzeszczenia
D.	trzeszczenia	trzeszczeń
C.	trzeszczeniu	trzeszczeniom
B.	trzeszczenie	trzeszczenia
N.	trzeszczeniem	trzeszczeniami
Ms.	trzeszczeniu	trzeszczeniach
W.	trzeszczenie	trzeszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzeszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszcząca
D.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącej
C.	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącej
B.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczącą
N.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącą
Ms.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczące
D.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących
C.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym
B.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczące
N.	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi
Ms.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących

odpowiednik aspektowy: zatrzeszczeć

3. mówić

Definicja

pot. pejorat.

mówić do kogoś bez ustanku lub zbyt często, zwłaszcza coś, czego on nie chce słuchać, męcząc go

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

mówić

Połączenia

trzeszczeć komuś za uchem

Cytaty

Nikt nie będzie gwarkom do kufli zaglądał, nikt nie będzie trzeszczał im za uchem.

źródło: NKJP: A.B.: Piwo będziem pić!, Wieści Podwarszawskie, 2000-12-17

– No i trochę sobie młodość przedłużyłem. Mój stary trzeszczy, że już za bardzo. Kij z nim. Próbowałem, naprawdę, ale nigdy nie chciałem być panem doktorem. Ciągnę to bez sensu.

źródło: Marta Mizuro: Cicha przystań, 2014 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzeszczę	trzeszczymy
2 os.	trzeszczysz	trzeszczycie
3 os.	trzeszczy	trzeszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałem +(e)m trzeszczał	trzeszczałam +(e)m trzeszczała	trzeszczałom +(e)m trzeszczało	trzeszczeliśmy +(e)śmy trzeszczeli	trzeszczałyśmy +(e)śmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałeś +(e)ś trzeszczał	trzeszczałaś +(e)ś trzeszczała	trzeszczałoś +(e)ś trzeszczało	trzeszczeliście +(e)ście trzeszczeli	trzeszczałyście +(e)ście trzeszczały
3 os.	trzeszczał	trzeszczała	trzeszczało	trzeszczeli	trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzeszczał będę trzeszczeć	będę trzeszczała będę trzeszczeć	będę trzeszczało będę trzeszczeć	będziemy trzeszczeli będziemy trzeszczeć	będziemy trzeszczały będziemy trzeszczeć
2 os.	będziesz trzeszczał będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczała będziesz trzeszczeć	będziesz trzeszczało będziesz trzeszczeć	będziecie trzeszczeli będziecie trzeszczeć	będziecie trzeszczały będziecie trzeszczeć
3 os.	będzie trzeszczał będzie trzeszczeć	będzie trzeszczała będzie trzeszczeć	będzie trzeszczało będzie trzeszczeć	będą trzeszczeli będą trzeszczeć	będą trzeszczały będą trzeszczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzeszczmy
2 os.	trzeszcz	trzeszczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzeszczałbym bym trzeszczał	trzeszczałabym bym trzeszczała	trzeszczałobym bym trzeszczało	trzeszczelibyśmy byśmy trzeszczeli	trzeszczałybyśmy byśmy trzeszczały
2 os.	trzeszczałbyś byś trzeszczał	trzeszczałabyś byś trzeszczała	trzeszczałobyś byś trzeszczało	trzeszczelibyście byście trzeszczeli	trzeszczałybyście byście trzeszczały
3 os.	trzeszczałby by trzeszczał	trzeszczałaby by trzeszczała	trzeszczałoby by trzeszczało	trzeszczeliby by trzeszczeli	trzeszczałyby by trzeszczały

bezosobnik: trzeszczano by

bezokolicznik: trzeszczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzeszcząc

gerundium: trzeszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzeszczenie	trzeszczenia
D.	trzeszczenia	trzeszczeń
C.	trzeszczeniu	trzeszczeniom
B.	trzeszczenie	trzeszczenia
N.	trzeszczeniem	trzeszczeniami
Ms.	trzeszczeniu	trzeszczeniach
W.	trzeszczenie	trzeszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzeszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszcząca
D.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczącej
C.	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącemu	trzeszczącej
B.	trzeszczącego	trzeszczącego	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczącą
N.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącą
Ms.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzeszczący	trzeszczący	trzeszczące	trzeszczące
D.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących
C.	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym	trzeszczącym
B.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczące
N.	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi	trzeszczącymi
Ms.	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących	trzeszczących

Frazeologizmy

coś pęka w szwach
coś trzeszczy w szwach

Data ostatniej modyfikacji: 23.10.2020