UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nabrać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. brać I

1. wody do kubka

Definicja

zagarnąć coś na coś, w coś lub do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

nabrać wody, zupy; siana
nabrać do butelki, kubka; nabrać z wiadra, ze studni
nabrać na dłoń; łyżkę, widły; w dłoń, garść

Cytaty

	Udało mi się ciut odepchnąć drzwiczki, tyle że mogłem wyciągnąć rękę i nabrać śniegu w garstkę. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Pocałowała mnie w czoło. Przeszła bokiem pod prysznic. Nabrałem na dłoń żelu o zapachu melona. Namydliłem pustynię jej ciała. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Przedtem byłem przekonany, że załoga pirackiego okrętu długo tu nie zabawi. Rozprostują nogi, nabiorą słodkiej wody, uzupełnią prowiant i odpłyną. Teraz wyglądało na to, że im się zupełnie nie spieszy. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	- Po drodze nabrała do fartucha suchych szczap i chrustu. W bielonej izbie było czysto i ciepło. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955
	Wyszedłem na dwór i skierowałem się do studni. Chciałem nabrać do bańki trochę wody. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

Rz osobowy

nabrać

CZEGO + (do CZEGO/na CO/w CO)

2. powietrza

Definicja

wchłonąć, wziąć coś w siebie, napełniając się tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

nabrać oddechu, powietrza, tchu; wody

Cytaty

Flisak przewiózł ich w górę Dunajca w okolice Hukowej Skały, a następnie miał zawrócić w stronę Szczawnicy. W tym miejscu trafił na zbyt wysoką falę. Tratwa nabrała wody i wywróciła się do góry dnem. Wszyscy uczestnicy spływu wpadli do Dunajca.

źródło: NKJP: Mariusz Pietrzyk: Nie rozdrapywać ran, Trybuna Śląska, 2004-02-20

Poczuwszy, że jest wewnętrznie gotowa, nabrała tchu - i z góry uszczęśliwiona tym, że nareszcie zwierzy przyjaciółce swoją tajemnicę - podniosła oczy.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Zbiegł na dół, otworzył drzwi, potrząsnął głową, jakby wynurzył się z wody. Gdy nabrał gwałtownie powietrza, poczuł ból, jakby coś rozrywało mu płuca.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

nabrać

CZEGO

3. ogłady

Definicja

zacząć mieć cechę nazwaną następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

nabrać mocy, siły; prędkości, rozpędu, szybkości, tempa; odwagi, pewności siebie; ogłady; rozgłosu; pewności, podejrzeń, przeczuć, zaufania; wprawy; znaczenia; blasku, rumieńców

Cytaty

Stanąłem. Zawrócić, odjechać? Nagle zaryczałem jak lew. Musiałem się przepoczwarzyć. Odreagować wściekłość i nabrać odwagi.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Nie wiem... Nie przypominam sobie... Ale - głos kobiety nabrał mocy, jakby nagle zaczęła wierzyć, że tym razem policjant poradzi sobie ze sprawą - pamiętam, jak Karolina chodziła wściekła.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Od początku, kiedy tylko usłyszałem [...] o tym zebraniu, najgorszych nabrałem przeczuć!

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

nabrać

CZEGO

4. powiększyć się

Definicja

powiększyć się pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

nabrać na znaczeniu

Cytaty

Sprawa nabrała na aktualności z chwilą ogłoszenia w roku 1989 (na łamach „Przeglądu Historycznego”) artykułu Tadeusza Wasilewskiego, który - jak pisze Labuda - podjął próbę ponownego „uhistorycznienia” postaci Bolesława.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Długi romans z muzą Klio, 2007

Teoria cyklu życia produktu nabrała na znaczeniu, kiedy to dwie amerykańskie firmy konsultingowe (McKinsey amp; Company oraz BOOT, Allen amp; Hamilton) poszukiwały prawidłowości rynkowego „zachowania” się produktu lub linii produktu.

źródło: NKJP: Współczesny marketing. Trendy Działania, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

Rz nieżywotny

nabrać

na CZYM

5. ropą

Definicja

pot.

wypełnić się ropą, krwią itp.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

nabrać krwią, ropą, wodą

Cytaty

Marysia ma piodermię na obu rękach. Strasznie bolące, białe, nabrane wodą bąble, które palą jak ogień, póki się ich nie przekłuje, a przekłute ranią się i nie goją tygodniami.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

Rz nieżywotny

nabrać

CZYM

6. dużo czegoś

Definicja

wziąć dużo czegoś, więcej niż można by oczekiwać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

nabrać wszystkiego, jabłek, książek
nabrać za dużo

Cytaty

Dla nich szczyt sukcesu to właśnie kupić wideo, nabrać z wypożyczalni kaset, siedzieć w domu i oglądać filmy.

źródło: NKJP: Jacek Kuroń: Wykluczeni, wyróżnieni, niewidzialni, Gazeta Wyborcza, 1997-08-22

Złoczewianie, którzy rozmawiali z robotnikami mówią, że ekipa budowlana, która wykonywała chodnik przy krajowej czternastce, przeniosła się w inne miejsce. – Nabrali za dużo roboty i teraz jedna jest niedokończona – narzeka złoczewianin.

źródło: NKJP: (ts): Zabrakło im materiału?, Dziennik Łódzki, 2004-10-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

Składnia

Rz osobowy

nabrać

CZEGO

7. oszukać

Definicja

pot.

w celu odniesienia korzyści spowodować powstanie u kogoś mylnego przekonania na dany temat

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	oszachrować
	hiperonimy:	oszukać

Połączenia

nabrać kogoś na (babskie, prawnicze) sztuczki, gierki; na ogłoszenie prasowe, na obietnice, na oferty,
nie dać się nabrać na coś

Cytaty

	Nieźle ich pan nabrał. Ze mną może pan być szczery. Nikt nas tu nie podsłuchuje. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	Czemu miny robicie? Ktoś wam powiedział, że jeśli zmrużycie oczy i wysuniecie w przód dolną szczękę, będziecie wyglądać po męsku, mężnie, dostojnie i groźnie? Nabrał was ten ktoś. Wyglądacie na kogoś, kto od tygodnia nie miał szczęścia porządnie się wysrać! źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001
	Zrozumcie: nas już nie nabierzecie! W oszukiwanych, gnębionych tłumie zakiełkowało nieznane ziarno i w Sierpniu w Gdańsku każdy zrozumiał, że najważniejsza jest Solidarność. źródło: NKJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1998
	Panie Kmieciak, mnie Pan nie nabierze na prawnicze sztuczki, na erystykę, naprawdę. To się nie uda. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabiorę	nabierzemy
2 os.	nabierzesz	nabierzecie
3 os.	nabierze	nabiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałem +(e)m nabrał	nabrałam +(e)m nabrała	nabrałom +(e)m nabrało	nabraliśmy +(e)śmy nabrali	nabrałyśmy +(e)śmy nabrały
2 os.	nabrałeś +(e)ś nabrał	nabrałaś +(e)ś nabrała	nabrałoś +(e)ś nabrało	nabraliście +(e)ście nabrali	nabrałyście +(e)ście nabrały
3 os.	nabrał	nabrała	nabrało	nabrali	nabrały

bezosobnik: nabrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierzmy
2 os.	nabierz	nabierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabrałbym bym nabrał	nabrałabym bym nabrała	nabrałobym bym nabrało	nabralibyśmy byśmy nabrali	nabrałybyśmy byśmy nabrały
2 os.	nabrałbyś byś nabrał	nabrałabyś byś nabrała	nabrałobyś byś nabrało	nabralibyście byście nabrali	nabrałybyście byście nabrały
3 os.	nabrałby by nabrał	nabrałaby by nabrała	nabrałoby by nabrało	nabraliby by nabrali	nabrałyby by nabrały

bezosobnik: nabrano by

bezokolicznik: nabrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabrawszy

gerundium: nabranie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabranie	nabrania
D.	nabrania	nabrań
C.	nabraniu	nabraniom
B.	nabranie	nabrania
N.	nabraniem	nabraniami
Ms.	nabraniu	nabraniach
W.	nabranie	nabrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabrany	nabrany	nabrany	nabrane	nabrana
D.	nabranego	nabranego	nabranego	nabranego	nabranej
C.	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranemu	nabranej
B.	nabranego	nabranego	nabrany	nabrane	nabraną
N.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabraną
Ms.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym	nabranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabrani	nabrani	nabrane	nabrane
D.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych
C.	nabranym	nabranym	nabranym	nabranym
B.	nabranych	nabranych	nabranych	nabrane
N.	nabranymi	nabranymi	nabranymi	nabranymi
Ms.	nabranych	nabranych	nabranych	nabranych

odpowiednik aspektowy: nabierać

Składnia

Rz osobowy

nabrać

KOGO + (na CO)

Frazeologizmy

coś nabrało rumieńców
coś nabrało kolorów
coś nabrało realnych kształtów
coś nabrało rumieńców
coś nabrało kolorów
ktoś nabrał ciała
ktoś nabrał na plewy kogoś
ktoś nabrał wody w usta
ktoś złapał wiatr w żagle
ktoś nabrał wiatru w żagle
ktoś/coś przybrał/przybrało na wadze

Przysłowia

Starego wróbla na plewy nie nabierzesz

Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2020