Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. dziwić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zdumiałość, zdumienie |
Połączenia
- bezbrzeżne, bezgraniczne; niezmierne; bolesne, niemiłe, nieprzyjemne, przykre; duże, głębokie, największe, niemałe, ogromne, prawdziwe, spore, wielkie, wyraźne; niekłamane, nieskrywane; narastające, rosnące; dziecinne; głośne; lekkie, łagodne, najmniejsze; radosne, uprzejme; szczere; niejakie, pewne; obojętne; specjalne; udane; nasze; ogólne, powszechne zdziwienie
- akcent, cień, gest, nuta, odcień, odrobina; głos, grymas, okrzyk, szmer, słowa, wyraz; brak; poczucie, uczucie; rodzaj; moment zdziwienia
- pełen zdziwienia
- zdziwienie ogarnia kogoś; zabrzmiało
- doznać; nie ukrywać, nie kryć zdziwienia; nie posiadać się ze zdziwienia
- coś budzi zdziwienie; okazać/okazywać, wyrazić/wyrażać; opanować; pamiętać, poczuć; podzielać; udać/udawać; ukryć/ukrywać; widzieć; wywołać/wywoływać; wzbudzać; zauważyć zdziwienie
- reagować, zareagować zdziwieniem
- krzyknąć; ochłonąć; otwierać oczy/usta; zamrugać; nie posiadać się, nie móc wyjść ze zdziwienia
- czytać, mówić, odpowiadać, powiedzieć, powtórzyć/powtarzać, pytać, spytać, stwierdzić, zapytać, zawołać; obserwować, patrzeć, popatrzeć, spojrzeć/spoglądać; odkrywać, spostrzec, zauważyć coś; pomyśleć; przyjąć coś ze zdziwieniem
Cytaty
|
- Nie rozumiem - popatrzyłem na ojca, udając najszczersze zdziwienie. - O co chodzi? źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972 |
|
|
Zauważył ze zdziwieniem, że dawno nie spał tak dobrze. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz, Czwarte niebo, 2003 |
|
|
- Czy to tutaj pani mieszka? - nie potrafił ukryć zdziwienia na widok ładnego domu, nie bardzo przystającego do wyglądu pasażerki [...]. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska, Wróć... , 2001 |
|
|
[...] przypomina sobie uczucie zdziwienia, którego doświadczył, dowiedziawszy się, że człowiek prowadzący osiedlowy sklep większość życia przepracował jako milicjant. źródło: NKJP: Mariusz Grzebalski: Człowiek, który biegnie przez las, 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zdziwienie |
zdziwienia |
|
| D. | zdziwienia |
zdziwień |
|
| C. | zdziwieniu |
zdziwieniom |
|
| B. | zdziwienie |
zdziwienia |
|
| N. | zdziwieniem |
zdziwieniami |
|
| Ms. | zdziwieniu |
zdziwieniach |
|
| W. | zdziwienie |
zdziwienia |
Inne uwagi
Zwykle lp