Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *šuměti, *šum'ǫ / *šumějǫ 'wydawać dźwięk przypominający "szu!"; wywoływać lub wydawać szum, szmer, szelest'
1. wydawać dźwięk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- szumi morze, rzeka, wiatr, woda; szumią drzewa, fale, gałęzie, liście; świerki, wierzby; czajnik, samowar
- szumieć za oknem
Cytaty
Lekko szumi wiatr. Ćwierkają ptaki. Nie słychać samochodów ani ludzi. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006 |
|
Od lasu szło przejmujące szumienie pełne różnych dziwnych odgłosów. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974 |
|
Oni wszyscy tak bardzo lubili takie właśnie dolinki, gdzie pachną zioła, świerkowy las, a szumiący potok obmywa nagrzane od słońca głazy. źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010 |
|
Szumi czajnik z gotującą się wodą. Brzęk szklanek. „Niech pan usiądzie”. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995 |
|
I jeżeli ktoś wspomina o bólu kręgosłupa, kolan, kłuciu w klatce, albo że mu szumi w uszach podczas wysiłku, to zawsze w takich przypadkach wskazana jest wizyta u lekarza. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
odpowiednik aspektowy: zaszumieć
Składnia
![]() |
+ | szumieć | + |
(GDZIE)
|
Ø | + | szumieć | + |
GDZIE
|
2. o urządzeniach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Cytaty
[...] dopiero rano puściłem gramofon. Ale coś mi się wydało, że jeden głośnik podszumia. Jak Le. wstał i zajrzał, odsłonił okno, ja, że głośnik szumi . źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Donosy rzeczywistości,1973 |
|
Wszystko jest fajnie poza tym, że wzmacniacz szumi, gdy nie dotykam strun. Po dotknięciu szum ustaje. Czy to normalne? Wydaje mi się, że to problem z uziemieniem. źródło: Internet: gitarzysci.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
3. gwarem rozmów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- tłum; ulica szumi
Cytaty
Zimno właziło już wszystkimi szparami, ale poniektórzy jeszcze szumieli, wymieniając nazwiska, zapytując, gdzie Okularnica, gdzie inni, którzy mieli przemawiać. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Przepełniony Dworzec Centralny szumiał gwarem głosów. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008 |
|
[...] Już nas koledzy wloką w miasto, szumiące powszednim życiem. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
Ulica szumiała. W to wszystko wdawał się pijacko-wariacki ton. Głośno. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Pamiętnik z Powstania Warszawskiego, 1984 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
4. o piwie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki
Cytaty
Nowy Rok, gdzieś na świecie biły zegary i szumiał szampan, panowała radość i uniesienie, w rozjarzonych, kolorowych salach trwał wielki bal. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Szachinszach, 2005 |
|
W „Pawilonie” leśnej restauracji szumiało piwo, ale także można było dostać kwaśne mleko z ziemniakami. źródło: NKJP: AMK: Majówki, Dziennik Polski, 2006-05-06 |
|
Nie ma budek zielonych, drewnianych, szumiących piwem najlepszym lekarstwem na poranny dygot alkoholików z Dzielnicy. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
5. wokół sprawy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- szumieć od plotek
Cytaty
Cały Londyn aż szumiał od pogłosek, że żona lorda Mountbattena, brytyjskiego wicekróla, romansuje z Nehru, a Gandhi sypia z kozą. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
W całym mieście szumi od plotek na temat planowanego „przewrotu” w Radzie Miejskiej. źródło: NKJP: Tomasz Wosk: Rewolta w starostwie, Sztafeta, 2003 |
|
Być może polskie media poszły nawet dalej w chwalebnej misji odbudowywania obywatelskich postaw Polaków, gdyż w Warszawie aż szumi o kolejnych artykułach na temat nowych afer, czekających z publikacją do referendum. źródło: NKJP: Arkadiusz Gruchot: Bigos przed referendum, Nowiny Raciborskie, 2003-06-04 |
|
Już drugi dzień TVN szumi, że poseł [...] uciekał przed policją i przekroczył prędkość o 45 km/h [...]. źródło: Internet: wykop.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
Składnia
![]() |
+ | szumieć | + |
o CZYM
|
![]() |
+ | szumieć | + |
że ZDANIE
|
6. przeciwko podwyżkom
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
[...] państwo na siłę oduczało ich koczownictwa i kazało mieszkać w blokach. Potem wysłało do fabryk. Po 1989 r. nastał wolny rynek, a Romowie dostali wysokie zasiłki, żeby nie szumieli. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Biedny jak słowacki Cygan, Polityka, 2004-03-13 |
|
Następnie zaś ta sama „wyedukowana” młodzież zasili swoimi dochodami zdychający ZUS i uciszy szumiącą rzeszę nowych emerytów pragnących kolejnych podwyżek z państwowej puli. źródło: NKJP: Internet |
|
Pod tym względem bardzo podobni są do swoich „bratanków” Węgrów, którzy przez całe wieki odmawiali prawa do własnego narodu Słowakom, wpajając im, że są zeslawizowanymi Węgrami, podczas gdy sami szumieli przeciw prawowitej władzy - Cesarzowi Austrii. źródło: Internet: forum.nto.pl |
|
Czy nikogo nie razi udział w światowym ruchu olimpijskim czy uczestnictwo w strukturach FIFA i gra na mundialu reprezentacji KRLD? [...] Idealiści szumieli przeciwko Chinom, krajowi będącemu ucieczkowym rajem dla nędzarzy z Północnej Korei. źródło: Internet: niepoprawni.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
Składnia
![]() |
+ | szumieć | + |
(przeciw/przeciwko CZEMU)
|
7. w nocy na ulicy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Cytaty
Któż umie, tak jak Polak, mówiąc milczeć, milcząc pić? Tak szumieć, tak o słowo jedno zaraz w mordę bić? źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996 |
|
„Jojo” przyszedł wtedy z trzema kumplami i dwiema dziewczynami. Reszta była spokojna, tylko „Jojo” trochę szumiał. Piotrek czuł za plecami kolegów, więc się nie bał pokazać mu drogi do drzwi. źródło: NKJP: Czynne aż do bólu, Dziennik Polski, 2001-02-09 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szumię |
szumimy |
|||
2 os. |
szumisz |
szumicie |
|||
3 os. |
szumi |
szumią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałem +(e)m szumiał |
szumiałam +(e)m szumiała |
szumiałom +(e)m szumiało |
szumieliśmy +(e)śmy szumieli |
szumiałyśmy +(e)śmy szumiały |
2 os. |
szumiałeś +(e)ś szumiał |
szumiałaś +(e)ś szumiała |
szumiałoś +(e)ś szumiało |
szumieliście +(e)ście szumieli |
szumiałyście +(e)ście szumiały |
3 os. |
szumiał |
szumiała |
szumiało |
szumieli |
szumiały |
bezosobnik: szumiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szumiał będę szumieć |
będę szumiała będę szumieć |
będę szumiało będę szumieć |
będziemy szumieli będziemy szumieć |
będziemy szumiały będziemy szumieć |
2 os. |
będziesz szumiał będziesz szumieć |
będziesz szumiała będziesz szumieć |
będziesz szumiało będziesz szumieć |
będziecie szumieli będziecie szumieć |
będziecie szumiały będziecie szumieć |
3 os. |
będzie szumiał będzie szumieć |
będzie szumiała będzie szumieć |
będzie szumiało będzie szumieć |
będą szumieli będą szumieć |
będą szumiały będą szumieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szummy |
|
2 os. |
szum |
szumcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szumiałbym bym szumiał |
szumiałabym bym szumiała |
szumiałobym bym szumiało |
szumielibyśmy byśmy szumieli |
szumiałybyśmy byśmy szumiały |
2 os. |
szumiałbyś byś szumiał |
szumiałabyś byś szumiała |
szumiałobyś byś szumiało |
szumielibyście byście szumieli |
szumiałybyście byście szumiały |
3 os. |
szumiałby by szumiał |
szumiałaby by szumiała |
szumiałoby by szumiało |
szumieliby by szumieli |
szumiałyby by szumiały |
bezosobnik: szumiano by
bezokolicznik: szumieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szumiąc
gerundium: szumienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szumienie |
szumienia |
D. | szumienia |
szumień |
C. | szumieniu |
szumieniom |
B. | szumienie |
szumienia |
N. | szumieniem |
szumieniami |
Ms. | szumieniu |
szumieniach |
W. | szumienie |
szumienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiąca |
D. | szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącego |
szumiącej |
C. | szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącemu |
szumiącej |
B. | szumiącego |
szumiącego |
szumiący |
szumiące |
szumiącą |
N. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącą |
Ms. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szumiący |
szumiący |
szumiące |
szumiące |
D. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |
C. | szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
szumiącym |
B. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiące |
N. | szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
szumiącymi |
Ms. | szumiących |
szumiących |
szumiących |
szumiących |