UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niedobrze

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Zob. dobry

1. działać

Definicja

nie tak, jak powinno być lub jak można by oczekiwać

Noty o użyciu

Słowo niedobrze ma łagodniejszy wydźwięk niż słowo źle.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Połączenia

  • niedobrze chodzić, działać; robić, zachowywać się; zrozumieć; słyszeć, widzieć

Cytaty

[...] zastanawiałem się, co zrobiliśmy źle: czy niedobrze dobraliśmy gości, czy źle ich usadziliśmy przy stole.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

Odejść więc niedobrze, nie odejść także źle.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995

Bardzo proszę państwa o ciszę, bo nawet ja, siedząc blisko pana senatora, niedobrze słyszę.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 80. posiedzenia Senatu RP w dniu 12 września 1996 r.

Przemówienie było długie, nudne, niedobrze odczytane.

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

Składnia

Cz + niedobrze + bez ograniczeń

2. czuć się

Definicja

tak, że stan lub okoliczności, w których ktoś się znajduje, są dla niego niekorzystne

Noty o użyciu

Słowo niedobrze ma łagodniejszy wydźwięk niż słowo źle.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Połączenia

  • niedobrze czuć się

Cytaty

[...] czułem się niedobrze w roli szefa, który musi odmówić.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

Jest ci tak bardzo niedobrze w Zamku?

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Niedobrze ci z tymi umalowanymi rzęsami.

źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010

Składnia

Cz + niedobrze +
(KOMU)

3. wróżyć

Definicja

tak, że można się spodziewać czegoś niekorzystnego

Noty o użyciu

Słowo niedobrze ma łagodniejszy wydźwięk niż słowo źle.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Połączenia

  • niedobrze wróżyć; niedobrze się dzieje; coś przedstawia się niedobrze; z czymś/kimś jest niedobrze

Cytaty

[...] nie jestem za sianiem paniki i biciem na alarm, ale, najłagodniej mówiąc, niedobrze się dzieje.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

Największe kluby opowiedziały się przeciwko jakimkolwiek zmianom w prawie pracy, a to niedobrze wróży – powiedział J. Wierchowicz.

źródło: NKJP: (CG): Jest świetnie?, Gazeta Wrocławska, 2001-05-14

- Proszę posłuchać. Z nią jest niedobrze, naprawdę bardzo niedobrze. To się może tragicznie skończyć, proszę pana

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

Składnia

Cz + niedobrze + bez ograniczeń

4. traktować

Definicja

w sposób nieuczciwy i niesprawiedliwy

Noty o użyciu

Słowo niedobrze ma łagodniejszy wydźwięk niż słowo źle.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Połączenia

  • niedobrze postępować; obchodzić się z kimś, traktować kogoś

Cytaty

Genowefę, ledwo przyłożyła głowę do poduszki, dopadły wyrzuty sumienia. Wyrzucała sobie, że postąpiła niedobrze, za ostro, za szybko, powtarzała zdanie po zdaniu jeszcze raz i w każdym dopatrzyła się nadmiaru okrucieństwa.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Traktuje mnie niedobrze, wszystko jej przeszkadza, jest nerwowa i podenerwowana. Stan ten nastąpił po powrocie do kraju po długim pobycie za granicą. Nie za bardzo wiem, jaką postawę przyjąć.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

Cz + niedobrze + bez ograniczeń

5. oceniać

Definicja

w sposób świadczący o czyjejś dezaprobacie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Połączenia

  • niedobrze oceniać; wyrażać się o kimś
  • niedobrze przyjęty

Cytaty

W październiku odsetek niedobrze oceniających rozwój wydarzeń w kraju zmalał do 56 proc., a w listopadzie - do 50 proc.

źródło: NKJP: W nowy rok z małymi nadziejami, Dziennik Polski, 2002-01-03

Pamiętam z 1977 roku rozmowę z Jackiem Woźniakowskim, który bardzo niedobrze przyjął moją obronę eurokomunizmu w dyskusji z Herlingiem-Grudzińskim.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski, Między Panem a Plebanem, 1995

Narodowiec będzie podkreślał, że Polska jest dla Polaków. I to jest jakieś skrzywienie, na ogół niedobrze widziane.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.03.1993

Składnia

Cz + niedobrze + bez ograniczeń

6. robi się komuś

Definicja

tak, że ktoś czuje mdłości lub słabo mu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • komuś robi się, jest niedobrze

Cytaty

Duszno mi się zrobiło i niedobrze, z pośpiechu i niecierpliwości.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

Z nerwów żołądek zacisnął mi się w supeł. Niby czułam głód, ale na sam widok jedzenia robiło mi się niedobrze.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz,Kuźnia na rozdrożu 2008

- Niedobrze mi - powiedziała cicho dziewczyna.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Składnia

Cz + niedobrze +
KOMU

7. niedobrze, że...

Definicja

mówiący negatywnie ocenia stan rzeczy, o którym komunikuje dalsza część zdania

Noty o użyciu

Słowo niedobrze ma łagodniejszy wydźwięk niż słowo źle.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  źle
antonimy:  dobrze I

Cytaty

- Strajk był potrzebny, ale niedobrze, że ucierpieli na tym pacjenci - stwierdziła jedna z pielęgniarek.

źródło: NKJP: Beata Ciepłowska, Agnieszka Pietraszek: Nieczynne, strajkujemy, Gazeta Wyborcza, 1993-04-28

Internet jest nową, wygodną formą komunikowania. Ale niedobrze, jeśli zajmuje miejsce normalnych więzi międzyludzkich.

źródło: NKJP: azg,: Wirtualny romans, Trybuna Śląska, 2003-04-07

Niedobrze jest, gdy z powodu pracy zapominamy o całym świecie. Gdy wciąga nas wyścig szczurów.

źródło: NKJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003

Składnia

(BYĆ) + niedobrze +
że ZDANIE | jeśli ZDANIE | gdy ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj