UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niechętny

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. niechęć

1.a niemający chęci

Definicja

taki, który nie ma chęci, żeby zrobić coś z własnej woli i jeśli musi coś zrobić, to robi to bez pośpiechu i zaangażowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  skłonny, skory

Połączenia

  • niechętny człowiek; student, uczeń; podwładny
  • niechętny do nauki, do podróży, do pracy, do rozmowy, do współpracy, do zabawy, do zwierzeń, do żartów

Cytaty

[...] ona była od początku innym dzieckiem od wszystkich. Niechętna do zabaw i żartów, modląca się, smutna, zapatrzona w dalekie światy.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Zabawa pod białą lilią, Polityka, 2004-12-11

To społeczeństwo całkowicie odcięte od otwartego, spontanicznego myślenia i działania. Zdecydowanie niechętne do współpracy z innymi.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

Dziś jest dzień Edukacji Narodowej [...]. Nauczyciele, jak zapewniają, najchętniej przyjmują od uczniów życzenia spokojnej pracy, bez przepełnionych klas, niechętnych uczniów i niesprawiedliwych przełożonych.

źródło: NKJP: (kach): Mądra szkoła, sprawiedliwi przełożeni i lepsze pieniądze, Gazeta Krakowska, 2002-10-15

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
D. niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnej
C. niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnej
B. niechętnego
niechętnego
niechętny
niechętne
niechętną
N. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętną
Ms. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnej
W. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne
D. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
C. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
B. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętne
N. niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
Ms. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
W. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne

Składnia

bez ograniczeń + niechętny +
do CZEGO
szyk: neutralny

1.b świadczący o braku chęci

Definicja

świadczący o tym, że dana osoba robi coś bez chęci i zaangażowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • niechętny gest, ruch ręki; niechętna odpowiedź; niechętne podziękowanie

Cytaty

Matka uwolniła mnie od talerza i zgarnęła niechętnym ruchem okruszki chleba z blatu. Bruzda w kąciku ust rozrosła się w zły grymas.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008

Grałaś mu na fortepianie, zadawałaś uprzejme pytania i wysłuchiwałaś z równie uprzejmym uśmiechem jego zdawkowych, jakby niechętnych odpowiedzi.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Patrzyli przez chwilę na siebie. Potem, trochę wbrew sobie, lekko skinął głową. Chyba zrozumiała, że to forma niechętnego podziękowania. Inaczej nie byłaby zakłopotana.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
D. niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnej
C. niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnej
B. niechętnego
niechętnego
niechętny
niechętne
niechętną
N. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętną
Ms. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnej
W. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne
D. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
C. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
B. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętne
N. niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
Ms. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
W. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne

2.a nieprzychylny

Definicja

taki, który jest negatywnie nastawiony do jakiejś osoby, rzeczy lub sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • niechętne otoczenie, środowisko
  • niechętny inwestycjom, nowinkom, polityce, reformom, zmianom; Kościołowi, politykom, prezydentowi, rządowi, władzy; Polsce, światu, Żydom
  • niechętny !?wobec integracji, !?wobec NATO, !?wobec Kościoła, !?wobec mniejszości, !?wobec Żydów

Cytaty

Zwykle jesteśmy niechętni zmianom, nawet jeśli mają to być zmiany na lepsze.

źródło: NKJP: Monika Borkowska: Nadchodzi Nowy Rok, Gazeta Wrocławska, 2003-01-03

Owszem, były, są i będą środowiska niechętne, pełne podstępu, a nawet perfidnie czy wręcz wrogo nastawione wobec misji Kościoła, usiłujące tendencyjnie ukazywać jego działalność.

źródło: NKJP: Jan Turnau: Harcownicy, Gazeta Wyborcza, 1995-05-13

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
D. niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnej
C. niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnej
B. niechętnego
niechętnego
niechętny
niechętne
niechętną
N. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętną
Ms. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnej
W. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne
D. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
C. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
B. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętne
N. niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
Ms. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
W. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne

Składnia

bez ograniczeń + niechętny +
KOMU/CZEMU
szyk: neutralny
bez ograniczeń + niechętny +
!?wobec KOGO/CZEGO
szyk: neutralny

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: niechętny wobec kogo/czego.

2.b świadczący o nieprzychylności

Definicja

świadczący o negatywnym nastawieniu do jakiejś osoby, rzeczy lub sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • niechętny grymas, oko, wyraz oczu (twarzy), wzrok; stosunek do kogoś/czegoś; niechętna mina; postawa; niechętne spojrzenie; nastawienie do kogoś/czegoś; niechętne pomruki; opinie, reakcje

Cytaty

Dobiegają ją głosy oburzenia dobywające się z czarnego wielkiego kapelusza Korna. Potem krzyczą wszyscy. Para nowożeńców obrzuca ją niechętnym spojrzeniem. Cała uroczystość zepsuta.

źródło: NKJP: Teofil Konar: Walizka Pana Liwy, 2007

Moja matka znała ją sprzed wojny. Teraz zaprzyjaźniły się łatwo, bo łączył je niechętny stosunek do żony hrabiego Michała, Zofii.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
D. niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnego
niechętnej
C. niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnemu
niechętnej
B. niechętnego
niechętnego
niechętny
niechętne
niechętną
N. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętną
Ms. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnej
W. niechętny
niechętny
niechętny
niechętne
niechętna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne
D. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
C. niechętnym
niechętnym
niechętnym
niechętnym
B. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętne
N. niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
niechętnymi
Ms. niechętnych
niechętnych
niechętnych
niechętnych
W. niechętni
niechętni
niechętne
niechętne
Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj